Skip to main content

Οι σκέψεις ενός ακαδημαϊκού και τα λουκέτα του πολέμου στην αγορά της Θεσσαλονίκης

Η καθημερινότητα επιστρέφει, αλλά οι νεκροί των Τεμπών που θάφτηκαν δεν θα ξεχαστούν

Ο χρόνος πάγωσε, η ειδησεογραφία έγινε μονοθεματική και τίποτε δεν είχε ιδιαίτερη σημασία πέρα από το πλέον ουσιώδες, δηλαδή την ανθρώπινη ζωή. Τα υπόλοιπα, από τις εκλογές μέχρι τον Πολάκη, ξεχάστηκαν με μιας. Όλα αυτά από το βράδυ της 28ης Φεβρουαρίου και για τις επόμενες ημέρες. Μοιραία το σοκ υποχωρεί, αλλά η ένταση μεγαλώνει. Οι νεκροί θάφτηκαν, αλλά δεν θα ξεχαστούν, τουλάχιστον από τους δικούς τους ανθρώπους. Παράλληλα η καθημερινότητα επιστρέφει. Το κράτος, η δικαιοσύνη, οι αστυνομικές αρχές, η επιτροπή των ειδικών, η ανεξάρτητη αρχή συνεχίζουν την διερεύνηση των λόγων που οδήγησαν στη σιδηροδρομική τραγωδία και ελπίζουμε να μάθουμε όσο το δυνατόν περισσότερα και πιο τεκμηριωμένα, όσο το δυνατόν συντομότερα. Το μόνο βέβαιο είναι ότι όλοι οι Έλληνες πήραμε ένα μάθημα: αφού σε μια διαδρομή με διπλή γραμμή δύο τρένα συγκρούστηκαν μετωπικά, τότε όλα μπορούν να συμβούν στον τόπο «όπου ανθεί φαιδρά πορτοκαλέα». Όχι ότι δεν το ξέραμε, αλλά κάθε επιβεβαίωση αφήνει μια γεύση πικρή, πολύ πικρή…   

Μπορεί να αλλάξει κάτι;

Από έναν επώνυμο φίλο της στήλης –στην πραγματικότητα έναν διακεκριμένο ακαδημαϊκό, καθημερινό θαμώνα του Καφέ Αριστοτέλους-, ο οποίος σε αυτή τη φάση για απολύτως κατανοητούς λόγους επιθυμεί να παραμείνει ανώνυμος, λάβαμε το ακόλουθο κείμενο με κάποιες σκέψεις στον πνεύμα των ημερών, που αξίζουν τον κόπο:

«Βλέποντας τη μη τήρηση των κανόνων οδικής κυκλοφορίας από τους περισσότερους εξ ημών, πώς είναι δυνατόν να λειτουργούμε υπεύθυνα σε όλους τους άλλους τομείς της σύνθετης και πολύπλοκης κοινωνικής μας συνύπαρξης;

Βλέποντας το βιογραφικό πολλών που κατέχουν θέσεις υψηλής ευθύνης, πώς είναι δυνατόν κάποιος που δεν έχει διοικήσει ποτέ, να προΐσταται της δημόσιας διοίκησης, ειδικά όταν αυτή δεν έχει την αποτελεσματικότητα άλλων ευρωπαϊκών κρατών;

Βλέποντας το επαγγελματικό έργο πολλών δημοσίως ομιλούντων και κρινόντων, ειδικά όσων φωνασκούν, ποια είναι η προσφορά τους όλα τα χρόνια στη δουλειά για την οποία πληρώνονται;

Βλέποντας την άρνηση των περισσοτέρων εξ ημών να αξιολογηθούμε στη δουλειά που κάνουμε, την ίδια ώρα που απαιτούμε να υπάρχει αξιολόγηση για "τους άλλους", πώς είναι δυνατόν να υπάρξει εργασιακό ήθος;

Φυσικά υπάρχουν και οι φωτεινές εξαιρέσεις.

Οδηγοί που παραχωρούν προτεραιότητα σε πεζούς. Πολιτικοί ικανοί και άξιοι. Ομάδες ανθρώπων που επιτελούν το έργο τους με επαγγελματισμό, αίσθηση καθήκοντος, ενίοτε και με αυταπάρνηση: Ιπτάμενοι πολεμικής αεροπορίας, πυροσβέστες και διασώστες, γιατροί και νοσηλευτές του ΕΣΥ, δάσκαλοι που παραμένουν σε ακριτικά νησιά, για να αναφέρουμε μερικά παραδείγματα.

Μπορούμε, όμως, να καταλάβουμε ότι μία κοινωνία του 21ου αιώνα δεν μπορεί να λειτουργεί με μεμονωμένες ομάδες και πρόσωπα;

Δεν μπορεί να λειτουργεί αν δεν ενστερνιστούμε την κατά τον Κάντ σημασία του ορθού λόγου. Αν δεν συνειδητοποιήσουμε ότι η πραγματική άγνοια, κατά τον Πόπερ, δεν είναι η απουσία γνώσης, αλλά η άρνηση να αποκτηθεί η γνώση. Θέλουμε και, κυρίως, μπορούμε να το αποδεχτούμε και να πορευτούμε ανάλογα;»

Μέτρια κύλησαν οι εκπτώσεις

Λόγω του δυστυχήματος της 28ης Φεβρουαρίου, που «έσβησε» όλα τα άλλα γεγονότα της καθημερινότητας, η αποτίμηση των χειμερινών εκπτώσεων, που έληξαν εκείνη ακριβώς στην ημέρα, δεν πρόλαβε να καταγραφεί στην αγορά της Θεσσαλονίκης. Σύμφωνα με πολλούς εμπόρους του κέντρου της πόλης η χειμερινή εκπτωτική περίοδος κύλησε εξαιρετικά μέτρια. Κάτι η εγγύτητα με τη χριστουγεννιάτικη και γενικότερα εορταστική περίοδο, κάτι ο υπερκαταναλωτισμός δεκαετιών που χόρτασε τους νεοέλληνες, κάτι ο πληθωρισμός και η ακρίβεια στα είδη πρώτης ανάγκης οδήγησαν τους καταναλωτές σε συγκρατημένες συμπεριφορές και τους εμπόρους σε επιπλέον σκεπτικισμό. Με δεδομένο ότι το μεγάλο ξεκαθάρισμα στην αγορά της Θεσσαλονίκης έγινε την τριετία 2012 - 2014, όταν έκλεισαν ένα στα τέσσερα μαγαζιά και ολόκληρες εμπορικές πιάτσες βυθίστηκαν στο σκοτάδι, όσοι έμποροι επιβίωσαν απέδειξαν την ανθεκτικότητά τους. Τα τελευταία οκτώ χρόνια –εξαιρουμένης της διετίας με την πανδημία του κορωνοϊού- έχει διαμορφωθεί μια νέα πραγματικότητα στα μαγαζιά, την οποία χαρακτηρίζουν οι πολύ συντηρητικές και μετρημένες στα όρια του πολύ χαμηλού προσδοκίες. Κάπως έτσι η ζωή συνεχίζεται μέχρι το επόμενο στάδιο για τα μεμονωμένα εμπορικά καταστήματα της πόλης, που ακόμη κι αν αργήσει κάποια στιγμή θα έρθει. Πρόκειται για το στάδιο «εξειδίκευσης της… εξειδίκευσης», το οποίο σύμφωνα με τον πρόεδρο του Εμπορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης Παντελή Φιλιππίδη σημαίνει ότι θα υπάρχουν –για παράδειγμα- μαγαζιά με ανδρικά, αλλά κάποιου συγκεκριμένου στιλ, όπως και μπουτίκ με γυναικεία, που θα απευθύνονται σε συγκεκριμένες ηλικίες. Οι τάσεις αυτές ήδη διαμορφώνονται αφήνοντας μοιραία το… εφ’ όλης της ύλης στα εκατοντάδων ή και χιλιάδων τετραγωνικών μέτρων πολυκαταστήματα, εμπορικά κέντρα και ελληνικές και πολυεθνικές αλυσίδες.

Τα λουκέτα του πολέμου  

Ο πόλεμος στην Ουκρανία ως γνωστόν ουσιαστικά εξαφάνισε τους Ρώσους και Ουκρανούς επισκέπτες από το κέντρο της Θεσσαλονίκης και την αγορά. Ως εκ τούτου επιχειρήσεις που απευθύνονταν κυρίως σε αυτή την αγοραστική κατηγορία, όπως το εμπόριο γούνας και δερμάτινων ειδών στο Βαρδάρι, επλήγησαν καθοριστικά. «Πλήρωσαν τη νύφη» κατά το κοινώς λεγόμενο. Όπως το μαγαζί της φωτογραφίας, που αν και βρίσκεται στρατηγικά τοποθετημένο ανάμεσα σε δύο πολύ γνωστά ξενοδοχεία της οδού Μοναστηρίου, δεν τα κατάφερε, κατέβασε τα ρολά και βγήκε προς ενοικίαση έχοντας ακόμη στην προμετωπίδα και τις βιτρίνες του τα σημάδια από το… ένδοξο παρελθόν. Τα «best leather» και τα «sales», που δείχνουν ότι κάποτε –μόλις λίγους μήνες πριν- σε αυτό το σημείο καθημερινά μπαινόβγαιναν και συναλλάσσονταν άνθρωποι.  

Σήμερα το Prodexpo North 2023

Σε αυτή τη φάση μπορεί το εμπόριο να περνάει δύσκολα στη Θεσσαλονίκη, αλλά η αγορά ακινήτων κινείται δυναμικά και επομένως ανοδικά. Μετά τη στασιμότητα στα χρόνια της οικονομικής κρίσης, που οδήγησε σε πάγωμα συναλλαγών και μεγάλη απομείωση αξιών, τα ακίνητα επανέρχονται στο προσκήνιο του οικονομικού ενδιαφέροντος. Σε αυτό το κλίμα είναι λογικό το φετινό συνέδριο «Prodexpo North», που πραγματοποιείται σήμερα Τρίτη 7 Μαρτίου, από τις 11 το πρωί μέχρι τις 5.30 το απόγευμα, στο Μακεδονία Παλάς, να συγκεντρώνει εύλογο ενδιαφέρον. Το «Prodexpo North» του 2023 επικεντρώνει την προσοχή στη Θεσσαλονίκη και τα πέριξ, αλλά και στο βαλκανικό επενδυτικό ενδιαφέρον που υπάρχει στην περιοχή, τόσο για οικιστικά και εμπορικά όσο και για τουριστικά ακίνητα. Ανάμεσα στους ομιλητές υπάρχουν παράγοντες της αγοράς ακινήτων με εμπειρία και γνώση, ικανοί να λειτουργήσουν ως μπούσουλας σε ένα τοπίο που λόγω της δυναμικής που υπάρχει αλλάζει διαρκώς. Όσοι πιστοί προσέλθετε.