Με αφορμή την τελευταία επίσκεψη της καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ στην Ελλάδα ο επιφανής οικονομολόγος και μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Ινστιτούτο Γερμανικών Ερευνών (DWI), Αλέξανδρος Κρητικός, μιλά στο Redaktionsnetzwerk Deutschland και τον δημοσιογράφο Μαξιμίλιαν Άρνχολντ.
Ο Αλ. Κρητικός θεωρεί ότι η εποχή των ψυχρών ελληνογερμανικών σχέσεων έχει παρέλθει, σημειώνοντας: «Η αποχαιρετιστήρια επίσκεψη της Άνγκελα Μέρκελ στην Αθήνα είναι ένα σημαντικό μήνυμα ότι τα περασμένα, πολύ δύσκολα χρόνια της οικονομικής κρίσης μπορούν πλέον να θεωρηθούν ως ο μισός δρόμος της επιτυχίας». Ο Αλέξανδρος Κρητικός είναι πεπεισμένος ότι «η Άνγκελα Μέρκελ θα προσπαθήσει να επεκτείνει την περαιτέρω οικονομική συνεργασία που έχει ήδη ξεκινήσει με τον Κυριάκο Μητσοτάκη».
Δεν είναι όπως ο Σόιμπλε αλλά...
Κεντρική θέση στις συζητήσεις θα έχουν, σύμφωνα με το ρεπορτάζ, ζητήματα ενέργειας και συγκεκριμένα η ανάπτυξη συστημάτων ανανέωσιμης ενέργειας, τομέας για τον οποίο η Ελλάδα αποκτά ολοένα μεγαλύτερη σημασία. «Η Ελλάδα θέλει να γίνει πιο ανεξάρτητη από τον τουρισμό. Ελπίζω ότι η καγκελάριος Μέρκελ θα επισημάνει ότι οι διαρθρωτικές μεταρρυθυμίσεις στην Ελλάδα θα πρέπει να προωθηθούν ώστε η χώρα να γίνει πιο ελκυστική σε ξένες επενδύσεις», παρατηρεί ο Κρητικός.
Όσο για την εικόνα της Μέρκελ στην Ελλάδα μετά τα χρόνια της ευρωκρίσης, ο Αλέξανδρος Κρητικός σημειώνει: «Δεν αποτελεί ένα μισητό πρόσωπο, όπως ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ωστόσο στα χρόνια της κρίσης συνδέθηκε με εκείνους που κουνούσαν το δάχτυλο στη χώρα». Σύμφωνα με το ρεπορτάζ η απόφασή της να κρατήσει την Ελλάδα στο ευρώ παρά την άποψη της πλειοψηφίας των Γερμανών αλλά και μελών της κυβέρνησής της τυγχάνει πλέον «μεγάλης αναγνώρισης». Για τον Αλ. Κρητικό: «απέτυχε ωστόσο να υποστηρίξει μια επενδυτική διάσταση στα πακέτα διάσωσης. Το αποτέλεσμα: η τρόικα απέτυχε και η ελληνική οικονομία για μεγάλο διάστημα έμεινε στάσιμη αντί να ανακάμψει».
«Επίσκεψη σε δύσκολους φίλους»
Για επίσκεψη σε «δύσκολους φίλους» κάνει λόγο η ηλεκτρονική έκδοση του περιοδικού DER SPIEGEL, υπενθυμίζοντας ότι η Άνγκελα Μέρκελ είχε απαιτήσει πολλά από τους Έλληνες, αλλά και το αντίστροφο είχε συμβεί. «Ήταν μία εποχή υστερίας, στην οποία η Μέρκελ παρέλειψε να επιδείξει λίγο μεγαλύτερη γενναιοδωρία για να κρατήσει την Ευρώπη ενωμένη και να της εμφυσήσει νέα πνοή» συνοψίζει ο συντάκτης του γερμανικού περιοδικού. «Την εποχή εκείνη η ΕΕ άρχισε να φυλλορροεί. Διασώθηκε η Ελλάδα, όχι όμως και η ευρωπαϊκή ιδέα...»
Στη δική του παρέμβαση ο Έλληνας ανταποκριτής του DER SPIEGEL διερωτάται για την Άνγκελα Μέρκελ: «Θα ζητήσει συγγνώμη από τους Έλληνες που έχασαν τη δουλειά τους στην διάρκεια της ευρω-κρίσης;» Ο ίδιος εξηγεί ότι «για τους Έλληνες η ΕΕ ήταν πάντα η Μέρκελ. Υπό αυτή την οπτική γωνία ήταν η Μέρκελ, που οδήγησε σε παραίτηση τον σοσιαλιστή πρωθυπουργό Γιώργο Παπανδρέου. Η Μέρκελ ήταν που τράβηξε το χαλί κάτω από τα πόδια του συντηρητικού ομολόγου της Αντώνη Σαμαρά το 2014. Η Μέρκελ ήταν εκείνη που, το 2015, δεν άφησε στον σοσιαλιστή Αλέξη Τσίπρα κανένα περιθώριο για να αναθεωρήσει την πολιτική λιτότητας. Αργότερα ήταν η Μέρκελ εκείνη που, μαζί με την ΕΕ στο σύνολό της, επέβαλε στη χώρα ένα τρίτο πακέτο διάσωσης που θα συνεχιστεί για δεκαετίες. Όλα αυτά δεν συνιστούν συνταγή δημοφιλίας. Ο αντίλογος θα μπορούσε να είναι βέβαια ότι η Μέρκελ και η Γαλλία ήταν εκείνοι που κράτησαν την Ελλάδα στο ευρώ, παρά τις αντιρρήσεις πολιτικών και κρατών-μελών που υποστήριζαν το Grexit. Η σπάταλη Ελλάδα, όπου η διαφθορά και η πελατειακή νοοτροπία παραμένουν στην ημερήσια διάταξη, χρειαζόταν μεταρρυθμίσεις και ένα σκληρό μάθημα από την αυστηρή γερμανίδα παιδαγωγό. Αλλά το αντίτιμο ήταν υψηλό: πόνος και οργή για τον κόσμο, αυξημένοι αριθμοί αυτοκτονιών, φτωχών και αστέγων, υποδομές υπό διάλυση και μαζική έξοδος νέων Ελλήνων με υψηλή επαγγελματική κατάρτιση».
Η διαμάχη Ελλάδας-Τουρκίας και στη μέση «ένα καλώδιο»
Στην πρόσφατη υπογραφή δήλωσης προθέσεων μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και Αιγύπτου για διασύνδεση μέσω υποθαλάσσιου δικτύου ηλεκτρικού ρεύματος αναφέρεται ρεπορτάζ του Γκερντ Χέλερ στο Redaktionsnetzwerk Deutschland. Ο ‘Euroafrica Interconnector΄ αναμένεται να συνδέσει την Αίγυπτο με την Κύπρο και την Κρήτη (…) Μέσω της σύνδεσης με την Κρήτη όχι μόνο αποκτά για πρώτη φορά η Κύπρος σύνδεση με το ευρωπαϊκό ενεργειακό δίκτυο, αλλά αναμένεται και κάτι πιο σημαντικό: η ‘πράσινη’ ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται στην Αίγυπτο από υδροηλεκτρική, ηλιακή και αιολική ενέργεια, μπορεί να διοχετευθεί, μέσω του σχεδιαζόμενου δικτύου της Κρήτης και της ηπειρωτικής Ελλάδας τη Βουλγαρία και την Ιταλία».
Ωστόσο, όπως παρατηρεί το ρεπορτάζ «υπάρχει ένα πολιτικό εμπόδιο. Δίπλα βρίσκεται η Τουρκία. Η κυβέρνηση στην Άγκυρα προσπαθεί να τορπιλίσει το έργο. Μεταξύ Κρήτης και Κύπρου το καλώδιο θα διέρχεται από θαλάσσια περιοχή, την οποία διεκδικεί η Τουρκία ως ΑΟΖ (…) Η Άγκυρα απαιτεί από τους εμπλεκόμενους φορείς να λάβουν έγκριση από την Τουρκία πριν από την τοποθέτηση του καλωδίου τροφοδοσίας. Αλλά η Ελλάδα, η Κύπρος και η Αίγυπτος δύσκολα θα συμφωνήσουν σε αυτό». Το ρεπορτάζ αναφέρεται επίσης στην αντίστοιχη συμφωνία Ισραήλ-Ελλάδας του 2017 αλλά και στον αγωγό ΕastMed, παρατηρώντας ότι για την Τουρκία «έργα σαν κι αυτά θα μείωναν τον ρόλο της ως ενεργειακού κόμβου μεταξύ Ασίας και Ευρώπης. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να οδηγήσει σε κλιμάκωση της ήδη υπάρχουσας διαμάχης για τις ΑΟΖ και τους ορυκτούς πόρους στην ανατολική Μεσόγειο που σιγοκαίει εδώ και χρόνια».
Κύπρος: το νέο επίκεντρο της προσφυγικής κρίσης;
Στην αύξηση των προσφυγικών ροών προς την Κύπρο αναφέρεται ρεπορτάζ στο τηλεοπτικό δίκτυο n-tv. Όπως σημειώνει:
«Ολοένα περισσότεροι πρόσφυγες αναζητούν καταφύγιο στην ευρωπαϊκή χώρα. Μόνο μέσα στον Οκτώβριο έφτασαν 1.700 άνθρωποι. Το 85% ήρθε μέσω Τουρκίας και της βόρειας Κύπρου (…) Η Άγκυρα προσπαθεί να αποσταθεροποιήσει την Κύπρο, λένε κυβερνητικοί κύκλοι στη Λευκωσία. Η νησιωτική χώρα έχει κατασκευάσει φράχτη συρματοπλέγματος μήκους 11 χλμ. κατά μήκος της Πράσινης Γραμμής (…) Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία της ΕΕ για το 2020, σε σχέση με το μέγεθος της χώρας,οι περισσότερες αιτήσεις ασύλου εντός ΕΕ υποβλήθηκαν στην Κύπρο».
Δήμητρα Κυρανούδη