Ένα βήμα πριν από την ολοκληρωτική καταστροφή βρίσκεται ο κλάδος της γουνοποιίας, ο οποίος εξακολουθεί να πλήττεται από το εμπάργκο στις εξαγωγές στη Ρωσία που έφερε εδώ και ενάμιση χρόνο ο πόλεμος στην Ουκρανία.
Η κρίση που δημιούργησε η σύρραξη έσβησε τις ελπίδες για ανάκαμψη μετά την πανδημία του κορωνοϊού, παρατείνοντας το πάγωμα των εξαγωγών, οι οποίες αποτελούν την κύρια εμπορική δραστηριότητα του κλάδου που αριθμεί εκατοντάδες επιχειρήσεις, κυρίως στην Καστοριά και στο Βόιο Κοζάνης. Με το 95% του κύκλου εργασιών των επιχειρήσεων να κατευθύνονται άμεσα η έμμεσα στις αγορές της Ρωσίας και της Ουκρανίας, ο τζίρος των περίπου 2.000 επιχειρήσεων που υπήρχαν προ κρίσης, με τους 4.000 εργαζόμενους στον πρωτογενή τομέα (φάρμες) και στη μεταποίηση, έχει συρρικνωθεί στο 5% σε σχέση με το 2019.
Εκτός από το κυλιόμενο πλαίσιο αναστολών εργασίας για τους εργαζόμενους που παραμένει σε ισχύ, η κυβέρνηση προχώρησε σε ενέργειες ώστε να υπάρξει πρόγραμμα στήριξης της ελληνικής γουνοποιίας, με βάση και τους όρους που καθορίζονται στο Προσωρινό Πλαίσιο Κρίσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ωστόσο, οι αυστηρές προϋποθέσεις που τέθηκαν άφησαν εκτός τη συντριπτική πλειονότητα των επιχειρήσεων και αδιάθετο το 85% των διαθέσιμων κονδυλίων.
«Ακόμη εξακολουθεί να ισχύει η απαγόρευση εξαγωγών και λιανικής πώλησης, οπότε συνεχίζουμε να είμαστε άνευ αντικειμένου. Η σκέψη μας είναι καταρχάς, όπως συνέβη και με άλλα επαγγέλματα, να εξαιρεθεί ο κλάδος από το εμπάργκο, για να δουλέψουμε. Από τη στιγμή που δεν μπορούν να άρουν τις κυρώσεις, θα πρέπει να μας αποζημιώσουν. Πήραμε μία οικονομική ενίσχυση που ήταν για το 2022, αλλά είναι μία σταγόνα στον ωκεανό. Αυτά είναι ημίμετρα, ασπιρίνες στον άρρωστο. Δεν μπορεί να σταθεί μία σοβαρή επιχείρηση, να πληρώσει τα έξοδα, το προσωπικό, τα δάνειά της, τις υποχρεώσεις της», τόνισε στη Voria.gr ο πρόεδρος της Ελληνικής Ομοσπονδίας Γούνας, Απόστολος Τσούκας.
Οι αστοχίες του προγράμματος
Το θέμα συζητήθηκε σε ευρεία σύσκεψη όλων των εμπλεκόμενων φορέων που πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία του περιφερειάρχη Δυτικής Μακεδονίας, Γιώργου Κασαπίδη, στην οποία συμμετείχαν ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Νίκος Παπαθανάσης, και η υφυπουργός Ανάπτυξης Άννα Μάνη – Παπαδημητρίου.
Στη σύσκεψη διαπιστώθηκε το αδιέξοδο στο οποίο έχουν περιέλθει οι επιχειρήσεις, εξαιτίας των αστοχιών στα προγράμματα, με τους κυβερνητικούς παράγοντες να δεσμεύονται για νέα μέτρα στήριξης.
«Δυστυχώς, παρά τη μεγάλη στήριξη της κυβέρνησης προς τον κλάδο, τα μέτρα δεν ήταν στη σωστή κατεύθυνση, με την έννοια ότι δεν έφτασαν στο σύνολο των επιχειρήσεων. Αυτό έγινε διότι, ενώ η κυβέρνηση είχε την πρόθεση να υποστηρίξει τον κλάδο με δύο μεγάλα προγράμματα ύψους 28 εκ., η απορροφητικότητα ήταν στα 6 εκ. Κι αυτό γιατί δεν καταφέραμε με τους όρους και τις προϋποθέσεις να τα απορροφήσουμε και χάθηκαν επί της ουσίας 22 εκ. που θα έπρεπε να μπουν στην πραγματική οικονομία κι αυτό για το 2022. Το δεύτερο πρόγραμμα έχει κλείσει και φαίνεται πως θα έχει την τύχη του πρώτου. Μπόρεσαν να υποβάλουν αίτηση μόλις 150 επιχειρήσεις και από αυτές αρκετές θα κοπούν. Τα πραγματικά χρήματα που έχουν εκταμιευτεί είναι στα 3 εκ. από το σύνολο των 8 εκ. Πρέπει να βρεθεί νέο μοντέλο ενίσχυσης, γι’ αυτό πήρε την πρωτοβουλία για τη σύσκεψη ο περιφερειάρχης Γιώργος Κασαπίδης. Υπήρχε παραδοχή ότι σημειώθηκε αστοχία και ήδη έχει ξεκινήσει η διαδικασία με τους υπηρεσιακούς παράγοντες να γίνει επεξεργασία των αιτημάτων του κλάδου και σε λίγο χρονικό διάστημα, σε λίγες εβδομάδες, να έχουμε τα πρώτα αποτελέσματα», είπε στη Voria.gr ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Καστοριάς, Μπάμπης Καραταγλίδης. Ο ίδιος μάλιστα τόνισε ότι η ζημιά δεν αφορά μόνο τους ίδιους γουνοποιούς, αλλά το σύνολο της οικονομίας της περιοχής, καθώς ο κλάδος αντιπροσωπεύει το 40% του ΑΕΠ της Καστοριάς και του Βοΐου.
Από την πλευρά της, η βουλευτής Καστοριάς, Μαρία Αντωνίου, εξήγησε στη Voria.gr ότι από το πρώτο πρόγραμμα επιδοτήθηκαν μόλις 70 επιχειρήσεις, καθώς προϋπόθεση ήταν να φαίνονται εξαγωγές, οι οποίες όμως είχαν σταματήσει λόγω covid, ενώ πολλές επιχειρήσεις είναι μικρές και ασχολούνται με το φασόν, χωρίς να έχουν εξαγωγική δραστηριότητα. «Γι’ αυτό προσπαθούμε να βρούμε ένα μέτρο, στο οποίο να μπορούν να κουμπώσουν όλες τις επιχειρήσεις», τόνισε.
Η κ. Αντωνίου σημείωσε επίσης ότι έγινε μία προσπάθεια για άνοιγμα της αγοράς της Κορέας. «Το ζήτημα είναι ότι κι αν ακόμη καταφέρουμε να ανοίξουμε αυτήν την αγορά, οι Κορεάτες θέλουν άλλα δεδομένα, πιο φτηνά προϊόντα με άλλα μοντέλα. Εδώ, όμως, η παραγωγή είναι διαφορετική και αυτή τη στιγμή οι γουνοποιοί έχουν τεράστιες αποθήκες με έτοιμα προϊόντα που δεν μπορούν να εξάγουν», επισήμανε.
Τι ζητούν οι γουνοποιοί
Εκτός από την άρση των κυρώσεων για τον κλάδο της γούνας, που προς το παρόν τουλάχιστον δεν φαίνεται πιθανό ενδεχόμενο, η ομοσπονδία ζητά τα εξής μέτρα:
- Nα διατεθεί με ταχύτατες διαδικασίες (με τον αλγόριθμο της επιστρεπτέας προκαταβολής), το υπόλοιπο ποσό του προγράμματος που έχει ήδη εγκριθεί για το 2022 και εκκρεμεί.
- Να δημιουργηθεί ένα νέο, μεγαλύτερο και πιο ευέλικτο πρόγραμμα ενίσχυσης, τουλάχιστον διπλάσιου ύψους από το προηγούμενο. Προτείνεται να εγκριθούν δύο προγράμματα επιχορήγησής. το πρώτο με τη μορφή του αλγόριθμού της επιστρεπτέας προκαταβολής και το δεύτερο με την επιδότηση κεφαλαίου κίνησης βάσει εξόδων της επιχείρησης, με δυνατότητα για κάθε επιχείρηση να επιλέξει το πρόγραμμα, στο οποίο θέλει να ενταχθεί.
- Αποζημίωση όλων των γουνοποιητικών επιχειρήσεων, στο 70% της απογραφής των εμπορευμάτων που παρουσίαζαν την 31/12/2021.
- Όλες οι δόσεις δανείων προς τις τράπεζες να ενταχθούν σε ένα πρόγραμμα τύπου ΓΕΦΥΡΑ 2, διευρυμένο για όλους.
- Λύση στα ληξιπρόθεσμα δάνεια τα οποία είχαν την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου (η οποία πλέον δεν ισχύει)
- Όλες οι οφειλές προς το Ελληνικό Δημόσιο να «παγώσουν», για όσο χρόνο διαρκούν οι κυρώσεις προς την Ρωσία.
- Δημιουργία ενός τριετούς προγράμματος εξωστρέφειας, με ενίσχυση 100%.
- Συνέχιση των αναστολών εργασίας και επέκταση του μέτρου για όλους τους εργαζόμενους που ήταν εγγεγραμμένοι το 2019 με αποζημίωση τον κατώτατο μισθό.