Ο πόλεμος Ισραήλ-Χαμάς δημιουργεί νέες προκλήσεις για την οικονομία της Ευρώπης, από τη διαταραχή της αγοράς ενέργειας έως την εισροή προσφύγων, προειδοποιεί ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος. Ο Γιάννης Στουρνάρας δήλωσε στους Financial Times ότι η αναταραχή στη Μέση Ανατολή άλλαξε την ισορροπία ενάντια σε οποιαδήποτε περαιτέρω σύσφιγξη της νομισματικής πολιτικής.
«Είναι θέμα κοινής λογικής», είπε ο κεντρικός τραπεζίτης, μία εβδομάδα πριν φιλοξενήσει στην Αθήνα τη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Στη συνεδρίαση αυτή, η ΕΚΤ αναμένεται να διατηρήσει σταθερά τα επιτόκια, για πρώτη φορά εδώ και 15 μήνες. «Εάν έχουμε μια νέα πηγή αβεβαιότητας στη Μέση Ανατολή, όπου είναι εντελώς άγνωστο τι πρόκειται να συμβεί – είμαστε στο σκοτάδι – είναι καλύτερα να κρατήσουμε όλες τις επιλογές μας ανοιχτές και να προσέξουμε να διατηρήσουμε την ανθεκτικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας», είπε.
Η σύγκρουση Ισραήλ-Χαμάς συνέβαλε σε μια μέτρια άνοδο των τιμών του πετρελαίου και του φυσικού αερίου. Αυτό οδήγησε σε ανησυχία για νέο κύμα πληθωρισμού. Ωστόσο, ο Στουρνάρας είπε ότι η ΕΚΤ θα πρέπει να αποφύγει οποιαδήποτε «σπασμωδική αντίδραση».
«Λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι η ευρωζώνη συνεχίζει να είναι ένας μεγάλος καθαρός εισαγωγέας ενέργειας, είναι πιθανό να έχει στασιμοπληθωριστικό αντίκτυπο», είπε και πρόσθεσε ότι η Ευρώπη θα πρέπει να είναι προετοιμασμένη για μια μαζική ροή προσφύγων, για τους οποίους ο ευρωπαϊκός νότος θα είναι ο πρώτος σταθμός. «Επομένως αυτό θα είναι ένα σοβαρό οικονομικό και κοινωνικό πρόβλημα», σημείωσε.
Η οικονομία της ευρωζώνης βρίσκεται ήδη σε «ένα κρίσιμο σημείο όπου αν συνεχίσουμε να αυξάνουμε τα επιτόκια διατρέχουμε τον κίνδυνο να σπάσει κάτι», είπε. «Υπάρχει μεγάλη πρόοδος όσον αφορά τη μείωση του πληθωρισμού, είμαστε σχεδόν στάσιμοι στη δραστηριότητα της ευρωζώνης και έχουμε βιώσει μείωση του δανεισμού από τις τράπεζες».
Η ΕΚΤ αύξησε το βασικό της επιτόκιο καταθέσεων από το χαμηλό ρεκόρ του μείον 0,5% στο υψηλό όλων των εποχών του 4% για να αντιμετωπίσει το μεγαλύτερο κύμα πληθωρισμού εδώ και μια γενιά. Ερωτηθείς πότε πιστεύει ότι η ΕΚΤ θα μπορούσε να αρχίσει να μειώνει τα επιτόκια, ο κ. Στουρνάρας υπογράμμισε: «Αν ο πληθωρισμός στα μέσα του επόμενου έτους… πέσει κοντά στο 3%, αυτή είναι ίσως η στιγμή να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε μια μείωση των επιτοκίων». Σε ό,τι αφορά τις πιθανές μειώσεις επιτοκίων, ο κ. Στουρνάρας σημείωσε ότι αυτό θα μπορούσε να συμβεί εάν ο πληθωρισμός πέσει κοντά στο 3% προς τα μέσα του επόμενου έτους.
Παράλληλα, εξέφρασε την ανησυχία του για το sell off στις αγορές ομολόγων. «Ανησυχώ όταν βλέπω χώρες με ελλείμματα πάνω από 6% ή 7%— μου θυμίζει την ελληνική κρίση», είπε. Το δημοσιονομικό έλλειμμα της Ιταλίας ήταν 8% πέρυσι και αναμένεται να μειωθεί στο 5,3% φέτος.
Αναφερόμενος στην Ελλάδα, ο κεντρικός τραπεζίτης τόνισε την ανάγκη να αυξηθεί το πρωτογενές πλεόνασμα από το 1,1% φέτος σε πάνω από 2% του χρόνου, προειδοποιώντας, παράλληλα, ότι η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας απειλείται από το δημογραφικό πρόβλημα.
«Πολλοί οργανισμοί όπως το ΔΝΤ, πιστεύουν ότι ο ελληνικός ρυθμός ανάπτυξης θα μειωνόταν μακροπρόθεσμα κατά 1 έως 1,5 ποσοστιαίες μονάδες λόγω της μείωσης του πληθυσμού», σημείωσε. Και προέτρεψε την κυβέρνηση να ενισχύσει την παραγωγικότητα μειώνοντας τις καθυστερήσεις στη δικαιοσύνη, επιταχύνοντας την ψηφιοποίηση του δημόσιου τομέα και βελτιώνοντας την ποιότητα των σχολείων, των μέσων μαζικής μεταφοράς και των νοσοκομείων. «Η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να συνεχίσει με την ατζέντα των μεταρρυθμίσεων και της δημοσιονομικής προσαρμογής», κατέληξε.