Μουσική από θρίλερ, ένα πτερύγιο να βγαίνει από το νερό και ένας ψαράς στη βάρκα να μαγνητοσκοπεί το περιστατικό.
Το video στο tiktok τραβηγμένο στο Γύθειο που ανέβηκε πριν λίγες μέρες σε κανάλι που αφορά το ψάρεμα, άνοιξε τον ασκό του Αιόλου γύρω από την παρουσία καρχαριοειδών στις ελληνικές θάλασσες.
@fishingingreece #Ψάρεμα με... παρέα!!! #Καρχαρίας 5-6 μέτρων γύρω από #βάρκα 🫣 Λακωνικός κόλπος #Γύθειο, Γιαννης Λαμπριανιδης #sharkgreece #sharks ♬ Creepy and simple horror background music(1070744) - howlingindicator
«Έτσι κολυμπάνε οι καρχαρίες γύρω σου πριν σου επιτεθούν», «κάποιοι ακόμη πιστεύουν ότι δεν έχουμε καρχαρίες», «οι αργοί κύκλοι που κάνει γύρω από την βάρκα όπως και το σχήμα του πτερυγίου παραπέμπουν σε λευκό».
Αυτά, ήταν μερικά από τα σχόλια των έντρομων όπως φαίνεται χρηστών, που στο συγκεκριμένο βίντεο είδαν την αναβίωση από τα «Σαγόνια του Καρχαρία» στις ελληνικές θάλασσες.
Τι συμβαίνει όμως με την παρουσία καρχαριοειδών στη χώρα μας; Τα φιλόξενα ελληνικά νερά μετατρέπονται σε επικίνδυνες θάλασσες ή όλα αυτά είναι μύθος;
Από τον Αριστοτέλη στον προσκυνητή
Ο Θανάσης Τσίκληρας είναι καθηγητής στο τμήμα Βιολογίας του ΑΠΘ, και επικεφαλής του Εργαστηρίου Ιχθυολογίας του τμήματος.
Όπως εξηγεί στην Voria, «στην Ελλάδα έχουν καταγραφεί περίπου 60 είδη καρχαριοειδών, τα μισά από τα οποία είναι σαλάχια και τα υπόλοιπα είναι καρχαριοειδή. Από αυτά υπάρχουν κάποια που είναι μεγάλα, αλλά στις μεγαλύτερες αφθονίες είναι τα μικρότερα, γνωστά ως σκυλόψαρα, γατόψαρα κλπ».
Ωστόσο στις ελληνικες θάλασσες κολυμπούν και μεγαλύτερα είδη καρχαρία, όπως και σε όλη τη Μεσόγειο, κάτι που είχε ήδη καταγραφεί από τον Αριστοτέλη.
Τα περισσότερα απο αυτά είναι ακίνδυνα για τον άνθρωπο, παρά το μέγεθός τους, ενώ δεν είναι υψηλές οι αφθονίες τους.
«Το πιο κοινό είναι ο καρχαρίας προσκυνητής ή σαπουνάς που τρέφεται με πλαγκτόν», αναφέρει ο κ. Τσίκληρας.
Μάλιστα προ ολίγων ετών είχε καταγραφεί περιστατικό ο σαπουνάς να πλασάρεται ως γαλέος στην ιχθυαγορά, κάτι που είναι παράνομο αφού το συγκεκριμένο είδος δεν είναι βρώσιμο, ενώ απαγορεύεται η στοχευμένη αλιεία του από τον νόμο.
Λευκοί καρχαρίες και επιθέσεις
Οι καταγεγραμμένες επιθέσεις καρχαρία σε άνθρωπο στις ελληνικές θάλασσες ουσιαστικά δεν υπάρχουν.
Σύμφωνα με τον Θανάση Τσίκληρα, η μόνη επίθεση καρχαρία σε άνθρωπο που μπορεί να έχει βάση αλήθειας είναι αυτή του 1951 με θύμα την 16χρονη Βάντα Πιέρη στην Κέρκυρα, που όπως αναφέρουν και δημοσιεύματα του τύπου της εποχής «εκκοματιάσθη από καρχαρία» ενώ κολυμπούσε στην παραλία του Μον Ρεπό με τον συνοδό της.
Οι υπόλοιπες περιπτώσεις ωστόσο που αναφέρονται, όπως αυτή του 1963 στον Παγασητικό είναι σύμφωνα με τον κ. Τσίκληρα αστικοί μύθοι.
Λευκοί καρχαρίες ωστόσο υπάρχουν στις ελληνικές θάλασσες.
«Ο λευκός καρχαρίας είναι ένα είδος που απαντάται παγκόσμια και υπάρχει και στη Μεσόγειο», σημειώνει ο ιχθυολόγος του ΑΠΘ.
Οι καταγραφές που υπάρχουν έχουν συχνότητα μία φορά ανά δέκα χρόνια, με την τελευταία να τοποθετείται χρονικά το 2008 στο Αιγαίο, όπου Τούρκοι ψαράδες αλίευσαν το συγκεκριμένο είδος.
Τον Ιούλιο του 1973 αλιεύθηκε λευκός καρχαρίας ανοιχτά του Παλιουρίου, όταν ψαράδες είχαν ρίξει δίχτυ για την αλίευση ξιφία και έπιασαν ένα κήτος 7 μέτρων που όπως καταγράφηκε σε φωτογραφία της εποχής, ένας εκσκαφέας τον σηκώνει στην παραλία «Χρούσω» με τους ντόπιους και τους τουρίστες να κοιτούν αποσβωλωμένοι.
Σπάνια η αλίευση καρχαρία στις θάλασσες της Βόρειας Ελλάδας
Την ίδια ώρα το φαινόμενο αλίευσης καρχαριοειδών στους ψαρότοπους της Βόρειας Ελλάδας φαίνεται να εκλείπει.
Όπως τονίζει στη Voria ο αντιπρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Πλοιοκτητών Μέσης Αλιείας Δημήτρης Παγώνης, «πλέον είναι εξαιρετικά σπάνιο να βρούμε στα δίχτυα μας κάποιο καρχαριοειδές».
Σύμφωνα με τον έμπειρο αλιέα, η αναπαραγωγή των συγκεκριμένων ειδών είναι πολύ πιο περιορισμένη σε σύγκριση με αυτή των υπόλοιπων μικρότερων ψαριών που κινούνται σε κοπάδια.
«Η αλίευση κάποιου καρχαριοειδούς, μικρού σε μεγέθους, τα λεγόμενα σκυλόψαρα, γίνεται όταν αυτά ελκύονται από τα ψάρια που συγκεντρώνονται από το φως του καϊκιού καθώς αναζητούν τροφή. Έτσι μπορεί να πιαστούν στα δίχτυα αλλά μιλάμε για μια σπάνια περίπτωση, αφού στα νερά του Θερμαϊκού δεν απαντώνται τέτοια είδη», επισημαίνει ο κ. Παγώνης.