Σοβαρότατες δυσκολίες αντιμετωπίζουν οι ερευνητές στην προσπάθειά τους να συλλέξουν στοιχεία από τα νοικοκυριά, στο πλαίσιο της εκπόνησης της Μελέτης Ανάπτυξης του Μετρό Θεσσαλονίκης (ΜΑΜΘ). Σύμφωνα με πληροφορίες της Voria.gr μόλις ένας στους δέκα ανοίγουν την πόρτα τους στους ερευνητές με τους υπόλοιπους εννέα, είτε να αρνούνται τη συνεργασία είτε να μην απαντούν καθόλου. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να έχει καλυφθεί μόνον το 12% του αρχικού αριθμού συλλογής ερωτηματολογίων ενώ παράλληλα, σχεδόν τρεις στους τέσσερις ερευνητές παραιτούνται και αποχωρούν.
Υπενθυμίζεται ότι η ΜΑΜΘ εξελίσσεται σε πολλά διαφορετικά πεδία. Εκτός από τα νοικοκυριά, στοιχεία συλλέγονται και από εποχούμενους στους δρόμους, από τα αστικά λεωφορεία, από τους μεγάλους τερματικούς σταθμούς, ενώ η μελέτη περιλαμβάνει και άλλες παραμέτρους, όπως για παράδειγμα ο κυκλοφοριακός φόρτος στις βασικές οδικές αρτηρίες του πολεοδομικού συγκροτήματος.
Έρευνα Νοικοκυριών
Η περιοχή Μελέτης Ανάπτυξης του Μετρό, με πληθυσμό ένα εκατομμύριο κατοίκους, έχει χωριστεί σε 300 κυκλοφοριακές ζώνες (γειτονιές), στις οποίες με στατιστικές μεθόδους έχουν επιλεγεί ως τυχαίο δείγμα 65.000 νοικοκυριά τα οποία αποτελούν τους καταλόγους δειγματοληψίας. Ο στόχος είναι η συλλογή στοιχείων από περίπου 12.000 νοικοκυριά. Δυστυχώς, όμως, η ανταπόκριση του κοινού μέχρι στιγμής είναι πολύ χαμηλή. Όπως εξηγεί στην Voria.gr η διευθύντρια Ανάπτυξης Μετρό Θεσσαλονίκης Μαρία Ζουρνά, μέχρι τώρα έχουν συλλεγεί στοιχεία μόνον από περίπου το 12% του στόχου, καθώς υπάρχουν αρκετοί αρνητές, απρόθυμοι να συνεργαστούν. Σύμφωνα με την ίδια "αυτό οφείλεται στη γενικότερη δυσπιστία του κόσμου, στην πανδημία, στην παράλληλη έρευνα την οποία διεξάγει την ίδια περίοδο η Ελληνική Στατιστική Αρχή για την απογραφή, αλλά και στην έλλειψη ενημέρωσης.
Για τους λόγους αυτούς το επόμενο διάστημα σχεδιάζεται να βγει στον αέρα η ενημερωτική καμπάνια για τη ΜΑΜΘ, "με σκοπό να πείσουμε το κοινό να συμμετάσχει στην έρευνα νοικοκυριών, ώστε να συμβάλει στη συλλογή αντικειμενικών και επικαιροποιημένων δεδομένων, που είναι απαραίτητα για μια κυκλοφοριακή μελέτη τέτοιου μεγέθους".
Οι συνεντεύξεις στα νοικοκυριά σκοπό έχουν να καταγράψουν τις μετακινήσεις της προηγούμενης ημέρας που κάνουν όλα τα μέλη του νοικοκυριού (π.χ. σπίτι-σχολείο, σπίτι-εργασία, σπίτι-αγορά κ.λπ.). Από αυτό θα προκύψουν στοιχεία για τον αριθμό των μετακινήσεων των μελών του νοικοκυριού, την ώρα και τη διάρκεια των μετακινήσεων, την προέλευση και τον προορισμό, το μεταφορικό μέσο και το σκοπό των μετακινήσεων. Σε πρώτη φάση οι ερευνητές επισκέπτονται τα νοικοκυριά και παραδίδουν έναν ενημερωτικό φάκελο και στη συνέχεια κλείνουν ραντεβού για τη συμπλήρωση των ερωτηματολογίων. Η όλη διαδικασία διαρκεί περίπου 15 λεπτά, ενώ αυτός ο κύκλος της έρευνας θα ολοκληρωθεί έως το τέλος του χρόνου.
Το ερωτηματολόγιο χωρίζεται σε τρία μέρη:
- Το πρώτο αφορά την ταυτότητα του νοικοκυριού, μέγεθος, εισόδημα, αριθμός απασχολούμενων μελών, μεταφορικά μέσα (ΙΧ, ποδήλατα, δίκυκλα κ.λπ.), χαρακτηριστικά κατοικίας κ.ο.κ.
- Το δεύτερο αφορά την ταυτότητα του κάθε μέλους, ηλικία, απασχόληση, εάν έχει δίπλωμα ή όχι (για τα ενήλικα μέλη)
- Το τρίτο μέρος αφορά το είδος των μετακινήσεων των μελών του νοικοκυριού.
Οι υπόλοιπες έρευνες
Οι έρευνες που διεξάγονται στο πλαίσιο της ΜΑΜΘ έχουν ξεκινήσει από τις 20 Σεπτεμβρίου, με στόχο να ολοκληρωθούν έως τα Χριστούγεννα. Σκοπός της ΜΑΜΘ είναι να δώσει απαντήσεις σε ένα από τα σημαντικότερα ερωτήματα που αφορούν την καθημερινή λειτουργία του πολεοδομικού συγκροτήματος Θεσσαλονίκης και, συγκεκριμένα, τη διαμόρφωση του νέου συγκοινωνιακού χάρτη της περιοχής για τα επόμενα είκοσι χρόνια.
Σε αντίθεση με τα νοικοκυριά, έως τώρα είναι πολύ ικανοποιητική η πορεία των συνεντεύξεων σε εποχούμενους στο κύριο οδικό δίκτυο, όπου έχει επιτευχθεί το επιθυμητό δείγμα. "Η έρευνα ολοκληρώνεται την επόμενη εβδομάδα. Καθοριστική υπήρξε η συμβολή της Διεύθυνσης Τροχαίας Θεσσαλονίκης, την οποία ευχαριστούμε θερμά", σημειώνει η κ. Ζουρνά.
Σε εξέλιξη βρίσκεται επίσης η έρευνα στα αστικά λεωφορεία. Περιλαμβάνει συλλογή στοιχείων για μετακινήσεις με τα αστικά λεωφορεία, με μετρήσεις επιβίβασης/αποβίβασης και σημειακές μετρήσεις επιβατικού φόρτου σε στάσεις λεωφορείων. Παράλληλα με τις μετρήσεις εντός των λεωφορείων, θα γίνονται και σημειακές μετρήσεις επιβατικού φόρτου σε συγκεκριμένες στάσεις από τις οποίες διέρχονται πολλές λεωφορειακές γραμμές.
Σύμφωνα με την κ. Ζουρνά "έχει καλυφθεί μεγάλο μέρος των δρομολογίων του ΟΑΣΘ σε όλες τις λεωφορειογραμμές. Θα χρειαστούμε ακόμη δύο εβδομάδες για να κλείσει και αυτή η έρευνα".
Επίσης, έχει ολοκληρωθεί με επιτυχία η έρευνα προέλευσης-προορισμού των επισκεπτών της πόλης στους τερματικούς σταθμούς (Αεροδρόμιο, ΝΣΣ, ΚΤΕΛ). "Γενικά το επιβατικό κοινό έδειχνε προθυμία συμμετοχής στις σύντομες συνεντεύξεις και το πρόγραμμα εξελίχθηκε ομαλά".
Παράλληλα, βρίσκονται σε εξέλιξη οι έρευνες φόρτου κυκλοφορίας στο οδικό δίκτυο και σε συγκοινωνιακούς κόμβους. "Έχουμε ζητήσει και περιμένουμε τα προγράμματα φωτεινής σηματοδότησης από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και τους δήμους της περιοχής μελέτης.
Επιπλέον έχουν συλλεχθεί δεδομένα φόρτων παρελθόντων ετών από ΟΣΕ, Fraport, ΟΣΕΘ και άλλους φορείς, τους οποίους ευχαριστούμε θερμά".
Τέλος, το αμέσως επόμενο διάστημα ξεκινάει η έρευνα "δεδηλωμένης προτίμησης" με την οποία θα συλλεχθούν οι γνώμες των μετακινούμενων ως προς το χρόνο και το κόστος των καθημερινών μετακινήσεών τους με τα προτεινόμενα μέσα. Ο στόχος είναι να γίνουν 750 προσωπικές συνεντεύξεις.
Με βάση τα στοιχεία τα οποία θα συλλεγούν από τη φάση Α' της μελέτης ο ανάδοχος θα κληθεί στη συνέχεια να αναπτύξει ένα συγκοινωνιακό μοντέλο στρατηγικού σχεδιασμού το οποίο θα παρέχει τη δυνατότητα διερεύνησης και αξιολόγησης εναλλακτικών λύσεων συγκοινωνιακής υποδομής. Ο ρόλος του συγκοινωνιακού μοντέλου είναι η προσομοίωση της συγκοινωνιακής λειτουργίας της περιοχής μελέτης σε ένα δεδομένο χρονικό ορίζοντα, εν προκειμένω εικοσαετίας, ώστε να δημιουργηθεί η σύνδεση μεταξύ προσφοράς (δίκτυα μεταφοράς) και ζήτησης (μετακινήσεις).
