Την αρμοδιότητα της διαχείρισης των παραθαλάσσιων περιοχών και του αιγιαλού, που η κυβέρνηση ετοιμάζεται να μεταβιβάσει με νομοσχέδιο στην Κτηματική Υπηρεσία, ζητούν οι δήμαρχοι της χώρας.
Το διοικητικό συμβούλιο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ) εξέφρασε σοβαρές ενστάσεις για το σχέδιο νόμου του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών «Όροι αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας στις παραθαλάσσιες περιοχές και άλλες διατάξεις» που βρίσκεται ακόμα σε διαβούλευση. Ένα νομοσχέδιο που άρχισε να συντάσσεται μετά το λεγόμενο κίνημα της πετσέτας το περασμένο καλοκαίρι, που ανέδειξε τις παθογένειες και τις στρεβλώσεις που οδήγησαν στην ανεξέλεγκτη ανάπτυξη επιχειρήσεων με ομπρέλες και ξαπλώστρες στις παραλίες.
Παρότι αναγνώρισαν την ανάγκη να μπει τάξη στις δραστηριότητες που μπορούν να αναπτύσσονται στις παραλίες, αλλά και να ψηφιοποιηθεί η διαδικασία, οι δήμαρχοι ανέφεραν ότι οι ρυθμίσεις που προωθούνται έχουν σοβαρά κενά. Μάλιστα, θέτουν και θέμα συνταγματικότητας, τονίζοντας ότι αφαιρούνται από την αυτοδιοίκηση θεσμοθετημένα έσοδα.
Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, δήμαρχος Αμπελοκήπων – Μενεμένης, Λάζαρος Κυρίζογλου, εξέφρασε την εκτίμηση ότι ο νόμος θα αποτύχει, γιατί οι Κτηματικές Υπηρεσίες δεν διαθέτουν το απαιτούμενο προσωπικό για να διαχειριστούν το θέμα. «Θα υπάρξουν καθυστερήσεις και δεν θα είμαστε έτοιμοι με την έναρξη τουριστικής περιόδου», είπε χαρακτηριστικά. Ο πρόεδρος επίσης ότι το νομοσχέδιο αφήνει στους δήμους το… χαμαλίκι, δηλαδή την καθαριότητα, αλλά και ευθύνες που δεν του αναλογούν και πρόσθεσε ότι θέση της ΚΕΔΕ είναι να περιέλθει στους δήμους το σύνολο της αρμοδιότητας.
Οι ενστάσεις
Τις βασικές ενστάσεις, οι οποίες έχουν ήδη τεθεί και στο υπουργείο Οικονομικών, εξήγησε ο πρόεδρος Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της ΚΕΔΕ, δήμαρχος Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης, Γρηγόρης Κωνσταντέλλος. «Πρόκειται για μία τοπική αρμοδιότητα που πρέπει να ασκηθεί από τους δήμους», σημείωσε και πρόσθεσε ότι υπάρχει μία σειρά ζητημάτων, τα οποία, αν περάσει το νομοθέτημα, θα δημιουργήσουν πολλά προβλήματα.
Όπως ανέφερε ο κ. Κωνσταντέλλος, ο κάθε δήμος οφείλει να διασφαλίζει την απρόσκοπτη χρήση του αιγιαλού και της παραλίας από άτομα με αναπηρία με τις σχετικές υποδομές. Στο νομοσχέδιο προβλέπεται ότι, αν αυτές δεν έχουν τοποθετηθεί με ευθύνη δήμου, τις τοποθετεί ο παραχωρησιούχος, συμψηφίζοντας το κόστος με το αντάλλαγμα παραχώρησης, κάτι που στερεί έσοδα από τον δήμο. Το ίδιο, όπως είπε, ισχύει και με την υποχρεωτική παρουσία ναυαγοσώστη, με τη διαφορά ότι, αν δεν το κάνει ο παραχωρησιούχος, ο δήμος δεν απαλλάσσεται της ευθύνης και μπορεί να του επιβληθεί πρόστιμο.
Σημείο τριβής είναι επίσης η δυνατότητα που δίνεται στον παραχωρησιούχο να συνάπτει σύμβαση έργου με τρίτο πρόσωπο για άσκηση θαλασσίων μέσων αναψυχής, κάτι που μέχρι σήμερα γινόταν με ευθύνη του δήμου. Ωστόσο, δεν ορίζεται ο φορέας που θα καθορίζει το τμήμα στο οποίο μπορεί να αναπτυχθεί τέτοια δραστηριότητα, με τους δημάρχους να ζητούν να είναι ο οικείος δήμος.
Προβληματική κρίνει η ΚΕΔΕ και τη διάταξη, βάσει της οποίας μπορεί η Κτηματική Υπηρεσία κατά το δοκούν να ξεκινήσει τη διαδικασία απλής παραχώρησης χρήσης σε όποιες παραλίες επιθυμεί, ζητώντας από τον οικείο δήμο μία απλή γνώμη μέχρι τις 31 Ιανουαρίου. «Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να γεμίσουν όλες οι παραλίες με ομπρελοξαπλώστρες και θαλάσσια σπορ, κάτι που θα λειτουργήσει εις βάρος του δημοσίου συμφέροντος», επισήμανε ο κ. Κωσταντέλλος, τονίζοντας ότι πρέπει να απαιτείται η σύμφωνη γνώμη. Ο ίδιος σημείωσε ότι και η απλή χρήση σε όμορη επιχείρηση ή σωματείο πρέπει να γίνεται έπειτα από σύμφωνη γνώμη του οικείου δήμου, καθώς η επιχείρηση αυτή μπορεί να έχει ληξιπρόθεσμες οφειλές χωρίς ο δήμος να μπορεί να εισπράξει τα χρήματα αυτά.
Αφαίρεσης συνταγματικής αρμοδιότητας
Το νομικό σκέλος παρέθεσε ο πρόεδρος της Επιτροπής Νήσων και Πολιτικής Συνοχής, δήμαρχος Κυθήρων και Αντικυθήρων, Στράτος Χαρχαλάκης. «Η τοπική αυτοδιοίκηση έχει το τεκμήριο της αρμοδιότητας. Δεν είναι ζήτημα μακροπολιτικής. Ζήτημα μακροπολιτικής είναι η περιβαλλοντική προστασία. Έχουμε μία κραυγαλέα περίπτωση τοπικής αρμοδιότητας κατά τη συνταγματική επιταγή που μας αφαιρείται. Ακόμα κι αν θεωρούμε ότι το κράτος μπορεί να βάλει την Κτηματική Υπηρεσία στη διαδικασία, το ζήτημα του εσόδου δεν υπερβαίνεται», υπογράμμισε, λέγοντας χαρακτηριστικά πως «ούτε 1% της τοπικής αυτής προσόδου δεν μπορεί να πάει σε άλλον φορέα». Άλλωστε, όπως ανέφερε, υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες αιγιαλός και παραλία δεν ανήκουν στο Δημόσιο και μάλιστα σε κάποιες περιοχές, όπως τα Κύθηρα και η Σάμος, η κυριότητα ανήκει στον δήμο με βάση το δίκαιο που ίσχυε πριν από την προσάρτησή τους στην Ελλάδα.
Ο κ. Χαρχαλάκης επισήμανε ότι η μίσθωση των παραλιών μπορεί να γίνει με βάση το σύστημα διόρθωσης των τετραγωνικών μέτρων, το οποίο λειτούργησαν πολύ αποτελεσματικά οι δήμοι μέσω της πλατφόρμας της ΚΕΔΕ σε συνεργασία με το gov.gr.