Η κρίση της ακρίβειας δεν πρόκειται να αντιμετωπιστεί από την κυβέρνηση αποτελεσματικά εάν δεν ληφθούν μέτρα σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μέχρι να γίνει αυτό βέβαια μπορεί και να έχει περάσει -όχι αναίμακτα- και η ίδια η κρίση... Και τι κάνουν οι πολίτες των οποίων τα οικονομικά πηγαίνουν από το κακό στο χειρότερο;
Γκρίνιες και διαμαρτυρίες είναι πιθανό να οδηγήσουν πολιτικά στην ανάδειξη νέων κομμάτων, που θα αρπάξουν την ευκαιρία και πιθανώς να μπορέσουν να μπουν ευκαιριακά στη Βουλή. Ορισμένοι τα χαρακτηρίζουν λαϊκιστικά, διότι εκμεταλλεύονται τη συγκυρία και εκφράζουν την κοινωνική οργή και αγανάκτηση, χωρίς να προτείνουν εφικτές λύσεις του προβλήματος, το οποίο αξιοποιούν για να διασφαλίσουν θέσεις στην επόμενη Βουλή.
Δεν το λες και αθέμιτο, δεδομένου ότι και οι εκνευρισμένοι, αγανακτισμένοι και πάντως δοκιμαζόμενοι πολίτες καλό είναι να εκπροσωπούνται κοινοβουλευτικά.
Το θέμα είναι ότι για ακόμη μια φορά η χώρα οδηγείται σε μια νίκη του λαϊκισμού έναντι της σοβαρής πολιτικής, επειδή η τελευταία δεν έχει αποτελεσματικές και κυρίως επίκαιρες απαντήσεις σε μείζονα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο τόπος.
Στον λαϊκισμό το περιθώριο το αφήνει η πολιτική και όχι η κοινωνία.
Η κοινωνία δοκιμάζεται και δυστυχώς οι πολιτικοί φροντίζουν η Ιστορία να επαναλαμβάνεται, αδυνατώντας να αποτρέψουν και τις χειρότερες στιγμές της. Τα παθήματα δεν γίνονται μαθήματα συνολικά από το πολιτικό σύστημα, που δεν έχει μάθει να λειτουργεί με προοπτική, με πρόληψη και με σχέδιο, αλλά επιμένει σε ευκαιριακά οφέλη, τα αποτελέσματα των οποίων τα ζήσαμε και συνεχίζουμε να τα ζούμε όλοι.
Και η κοινωνία όμως δεν ανταποκρίνεται στις συνεχείς κρίσεις και προκλήσεις. Αδυνατεί να συμπεριφερθεί με ψυχραιμία και αρέσκεται να αντιδρά με πανικό και θόρυβο. Λες και θα τρομάξει κάποιον άλλο εκτός από την ίδια, λες και θα επιτύχει με αυτόν τον τρόπο κάποια αλλαγή ή κάποια βελτίωση, όταν αντιθέτως διαταράσσει την εύθραυστη έτσι κι αλλιώς κοινωνική συνοχή.
Το προηγούμενο διάστημα τα οικονομικά των Ελλήνων επιδεινώθηκαν λόγω της ενεργειακής κρίσης και της συνεπαγόμενης κρίσης ακρίβειας. Η κυβέρνηση «διολίσθησε» αναγκαστικά στην επιδοματική πολιτική προκειμένου να περιορίσει τις επιπτώσεις στην κοινωνία. Το πέτυχε; Το ερώτημα είναι ρητορικό. Πέτυχε ό,τι ακριβώς πέτυχαν και οι προηγούμενες κυβερνήσεις που αντιμετώπισαν με αυτόν τον τρόπο τόσο σοβαρά προβλήματα. Δυστυχώς, τα επιδόματα δεν αντιμετωπίζουν το πρόβλημα. Δίνουν ανάσες και είναι επιθυμητά, πλην όμως δεν δίνουν λύσεις. Και δυστυχώς αν κάπου πάσχει η χώρα πολιτικά είναι στη διορατικότητα, στην πρόβλεψη, στην πρόληψη. Τέτοιου μεγέθους ζητήματα εφόσον δεν τα προλάβεις, σε πνίγουν.
Επειδή οι μέρες που έρχονται, μετά το πανέμορφο ελληνικό καλοκαίρι, προοιωνίζονται ακόμη πιο άσχημες για τα οικονομικά των πολιτών, το μίγμα πολιτικής που θα πρέπει να ακολουθήσει η κυβέρνηση απαιτεί σοβαρές και ριζικές απαντήσεις στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η κοινωνία. Τα επιδόματα θα δοθούν, τα βοηθήματα θα ανακουφίσουν περιστασιακά, αλλά ως χώρα έχουμε και τον μόνιμο βραχνά των επισφαλών δημοσιονομικών, που δεν επιτρέπουν στην επιδοματική πολιτική να αποτελέσει στήριγμα των νοικοκυριών, των οικογενειακών προϋπολογισμών.
Θα φέρω ένα παράδειγμα, που με ενοχλεί ως πολίτη πάρα πολύ. Έχει ανάγκη η χώρα από επενδύσεις, που θα φέρουν ανάπτυξη, θέσεις εργασίας, εισόδημα. Και τι κάνει η χώρα γι' αυτό; Έχει αναπτυξιακό νόμο, η εφαρμογή του οποίου είναι για γέλια. Αιτία; Οι καθυστερήσεις στην αξιολόγηση και έγκριση των επενδυτικών σχεδίων. Για γέλια όμως; Τι θα λέγατε εάν ήσασταν επενδυτές και θέλατε να κάνετε μια επιχείρηση, αξιοποιώντας τα κίνητρα, τις επιχορηγήσεις του αναπτυξιακού νόμου και καταθέτατε προς αξιολόγηση το πλάνο σας ας πούμε στο μακρινό πλέον 2020 κι ακόμα δεν έχει αξιολογηθεί, επειδή η κυβέρνηση δεν παρέχει τον αναγκαίο αριθμό αξιολογητών για να ολοκληρωθεί εγκαίρως η διαδικασία; Ρητορικό κι αυτό το ερώτημα. Φανταστείτε να έχετε δεσμεύσει ένα ποσό (ίδια συμμετοχή) από το 2020, να έχετε κάνει ένα σοβαρό σχέδιο επένδυσης με τιμές 2020, να το έχετε καταθέσει προς αξιολόγηση στον αναπτυξιακό νόμο και δυο χρόνια μετά ακόμη να περιμένετε τα αποτελέσματα, όταν το σχέδιό σας είναι πια για πέταμα με τις τρέχουσες τιμές. Και θέλουμε σ' αυτή τη χώρα και ανάπτυξη και επενδύσεις και εισόδημα και σοβαρές θέσεις εργασίας...
Αφού λοιπόν το χρήμα που υπάρχει το αξιοποιούν οι πολιτικοί μας με ρυθμούς χελώνας και σοβαρές επενδύσεις μένουν εσαεί στα χαρτιά γιατί οι σοβαροί επενδυτές με τέτοιες συνθήκες εγκαταλείπουν την προσπάθεια, η λύση ανάγκης για να ενισχυθεί το εισόδημα των πολιτών είναι τα έκτακτα επιδόματα... Ανάπτυξη...
Αυτό είναι μόνο ένα παράδειγμα των δυσλειτουργιών που εμφανίζει η πολιτική όταν ασχολείται με την ουσία των ζητημάτων της κοινωνίας.
Πάμε τώρα στην ίδια την κοινωνία, στους πολίτες. Αυτή η απογοητευτική φράση ότι «κάθε κρίση είναι για κάποιους ευκαιρία» φαίνεται να έχει ποτίσει το DNA μας. Μόνο που οι «κάποιοι» είναι συνήθως οι ίδιοι και οι υπόλοιποι απλώς ζούμε με όνειρα και ελπίδες αενάως ανεκπλήρωτες. Όταν λοιπόν φτάσουμε στο αμήν οργιζόμαστε, αντιλαμβανόμαστε την πικρή αλήθεια και βρισκόμαστε στο χείλος του γκρεμού, προσπαθώντας απλώς να μην πέσουμε, αλλά να ισορροπήσουμε και να σωθούμε. Όσοι σωθούμε γιατί ορισμένοι...
Η κοινωνική συνοχή φαίνεται να εξαντλείται στην αναγκαστική συμβίωση. Κι αυτό φροντίζουμε να το αποδεικνύουμε όλοι στην πράξη, χωρίς να αντιλαμβανόμαστε ότι η αλληλεγγύη, η κοινωνική συνείδηση και κοινωνική αλληλεγγύη, είναι κρίκοι που αν σπάσουν θα τραυματίσουν όχι μόνο τους άλλους, αλλά τον καθένα.
Οι περισσότεροι στην κρίση της ακρίβειας προσπαθούν (είτε για λόγους ιδιοτελείς, είτε ευκαιριακά, είτε αναγκαστικά) να βγάλουν από τους υπόλοιπους όσα περισσότερα μπορούν, αδιαφορώντας για το πρόβλημα που προκαλείται στα περισσότερα βαλάντια και αγνοώντας ότι το ίδιο πρόβλημα χτυπά ή θα χτυπήσει νομοτελειακά και τη δική τους πόρτα.
Πόσο μεγάλη θα ήταν η κρίση ακρίβειας εάν οι επιβαρύνσεις στην τελική τιμή καταναλωτή των προϊόντων ήταν ανάλογη των αυξήσεων παραγωγής και διακίνησής τους; Επιβαρύνθηκε ας πούμε το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο που παρήχθη στην Ελλάδα το προηγούμενο φθινόπωρο κατά 55% στην παραγωγή και τη διακίνησή του για να πωλείται σήμερα στο ράφι αντί της τιμής των 18 ευρώ στην τιμή των 28;
Εάν συνολικά οι επαγγελματίες δεν δείξουν, σε αυτή την παρατεταμένη, σοβούσα και συνεχιζόμενη κρίση, κοινωνική υπευθυνότητα, η κατάσταση (εφόσον συνεχιστεί η κρίση) θα χειροτερέψει περαιτέρω. Προφανώς δεν είναι η λύση του προβλήματος, πάντως είναι μια λύση καλύτερη από το τίποτα ή μόνο τα επιδόματα της Πολιτείας. Θέλω με αυτό να πω ότι πρέπει και οι πολίτες να λειτουργήσουμε όχι βλέποντας την κρίση αυτή ως ευκαιρία, αλλά ως αφορμή και αιτία για πιο αλληλέγγυα συμπεριφορά.
Η κυβέρνηση είναι εκείνη που θα πρέπει να βρει λύση για τις υπέρογκες αυξήσεις και τις τιμές στα ύψη και για τις παράλογες τιμές των καυσίμων. Ο πληθωρισμός δεν λέει ψέματα και δεν καταρρίπτει τυχαία το ένα ρεκόρ μετά το άλλο. Ποιος διανοείται να ανοίξει το πετρέλαιο θέρμανσης με τιμή 1,8 ευρώ το λίτρο; Δυο μήνες έμειναν... Απαιτείται σχεδιασμός με πιο δραστικά μέτρα από τις επιδοτήσεις.
Και επίσης απαιτείται μια άλλη πρόταση από την αντιπολίτευση, που θέλει να γίνει κυβέρνηση. Πρόταση πειστική και κοστολογημένη, διότι οι ασύδοτες παροχές στα λόγια και τα χάδια στα αυτιά, δεν ρίχνουν πια κυβερνήσεις, ούτε πείθουν όσους έπειθαν στο παρελθόν. Ευτυχώς κάποιοι που παθαίνουν μαθαίνουν κιόλας...
Η κοινωνία δύσκολα θα αντέξει τη συνεχιζόμενη οικονομική αιμορραγία και μαντέψτε ποιος θα την πληρώσει εκτός από τα νέα θύματα αυτής της κρίσης...