Καλημέρα σας!
Ψυχραιμία παιδιά! Αυτές οι δύο λέξεις, που στα τέλη της δεκαετίας του 1970 αποτέλεσαν τον τίτλο ενός πολύ επιτυχημένου δίσκου του αξέχαστου Λουκιανού Κηλαηδόνη, του μοναχικού κάου μπόι του ελληνικού τραγουδιού, ταιριάζει γάντι στην εποχή μας. Διότι (σχεδόν) τα πάντα εντός και εκτός των ελληνικών συνόρων, αλλά και (σχεδόν) σε όλους τους χώρους μοιάζουν να κινούνται εκτός ελέγχου. Εντελώς χύμα. Από τον πόλεμο στην Ουκρανία, στο πλαίσιο του οποίου οι απειλές ένθεν κακείθεν ακούγονται διαρκώς και πιο τρομακτικές, αλλά δεν τρομάζουν και πολύ επειδή μάλλον έχουμε συνηθίσει τη φρίκη. Το ίδιο ισχύει και για την ακρίβεια στην ενέργεια, τα καύσιμα και τα τρόφιμα, που είναι μεγάλες και πιθανόν θα δείξουν περισσότερο τα δόντια τους όσο προχωράει ο χειμώνας. Αλλά προς το παρόν οι Έλληνες σε σημαντικό βαθμό ζουν κανονικά τη ζωή τους. Με τις εξόδους τους και τις εκδρομές τους. Φυσικά υπάρχουν και αυτοί που ζορίζονται πολύ, αλλά τέτοιες περιπτώσεις υπήρχαν, υπάρχουν και θα εξακολουθήσουν να υπάρχουν, αφού ο ανθρώπινος πολιτισμός και τα πολιτικά συστήματα δεν έχουν καταφέρει να εξαλείψουν από πουθενά την ακραία φτώχεια. Για κάποιον λοιπόν, όπως εμείς, που ζει σε αυτό το κλίμα και σε ένα σκηνικό στο οποίο συνυπάρχουν τα συγκεκριμένα τρομολαγνικά στοιχεία, εμπλουτισμένα με την τρέλα και την υπερβολή, η ψυχραιμία έχει ιδιαίτερη αξία. Είναι αρετή.
Ο χρόνος θα δείξει
Ψυχραιμία, όμως, οφείλουν να επιδείξουν οι φίλοι του ράπερ ΛΕΞ, αλλά και οι αυτόκλητοι κοινωνιολόγοι, οι οποίοι το τελευταίο τριήμερο προσπαθούν να εξηγήσουν και να αναλύσουν το πώς ο Θεσσαλονικιός καλλιτέχνης κατάφερε να μαζέψει πάνω από 25.000 ανθρώπους στο Καυτανζόγλειο στάδιο, ενώ λίγους μήνες νωρίτερα είχε κάνει το ίδιο στη Νέα Σμύρνη. Αλλά και το αν εκδηλώσεις σαν κι αυτές του ΛΕΞ είναι συναυλίες ή μπορούν καλύτερα να χαρακτηριστούν κοινωνικές διαμαρτυρίες, διαδηλώσεις, ξεσπάσματα κλπ. Κατ’ αρχήν πρόκειται για συναυλίες. Με εισιτήριο, εξέδρα, φώτα, ηχητικά μηχανήματα και όλα τα σχετικά. Όλα τα υπόλοιπα, οι διαδηλώσεις, οι κοινωνικές διαμαρτυρίες, τα ξεσπάσματα γίνονται στον δρόμο και το πεζοδρόμιο. Επί της ουσίας, είναι προφανές πως όπου μαζεύεται πολύς κόσμος κάτι τρέχει, κάτι δυνατό συμβαίνει. Κάποιοι, αρκετοί, πολλοί ανάμεσά μας θέλουν να διασκεδάσουν και να εκφραστούν. Όπως ακριβώς και οι τρεις συναυλίες στο Θέατρο Γης συν μία στο ΑΠΘ που έδωσε από τις αρχές του καλοκαιριού στη Θεσσαλονίκη ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου, τις οποίες παρακολούθησαν χιλιάδες θεατές. Τώρα βέβαια, επειδή μιλάμε για μουσική –για κάποιου είδους μουσική πρόκειται, ας μη μας τρομάζουν οι λέξεις- την πραγματική δικαίωση θα δώσει ο χρόνος. Διότι ούτε ο ΛΕΞ ούτε ο Θανάσης είναι οι μόνοι που συγκέντρωσαν πολύ κόσμο στη Θεσσαλονίκη. Δεν είναι καν η πρώτη φορά που γέμισε το Καυτανζόγλειο με αφορμή κάποιο μουσικό κάλεσμα, είναι η πολλοστή. Ούτε η πρώτη φορά με επαναλαμβανόμενες sold out συναυλίες, επίσης η πολλοστή. Το αν, όμως, η μουσική και η… ποίηση, που γράφει ο κάθε δημιουργός, εξακολουθήσει να ακούγεται σε πέντε, δέκα, 20 χρόνια, αυτό θα πρέπει να περιμένουμε για να το δούμε. Καλώς ή κακώς –πέρα από το γούστο, την αισθητική και την εκφραστική ανάγκη καθενός δημιουργού και ακροατή- ο μεγάλος κριτής είναι ο χρόνος. Αλλά και η επίδραση στις εξελίξεις, ανεξαρτήτως προθέσεων. Υπάρχουν πολλοί μουσικοί - ακτιβιστές που έκαναν αίσθηση, αλλά, πλέον έχουν περάσει στη λήθη. Πόσο καιρό έχουμε να ακούσουμε κάτι ιδιαίτερο για τον Μανού Τσάο; Αντίθετα, τα μπλουζ ξεκίνησαν ως παραπονιάρικα τραγούδια διαμαρτυρίας των μαύρων σκλάβων στον αμερικάνικο νότο στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ού αιώνα –και μάλιστα σε μια εποχή που δεν υπήρχε υποψία δικαιωμάτων και η λέξη δικαιωματισμός δεν είχε εφευρεθεί-, αλλά παρά το ότι θεωρούνταν στην αρχή «μουσική ανορθογραφία» επιβίωσαν, άντεξαν και τελικά αναγνωρίστηκαν ως κάτι αυθεντικό, με εμβέλεια και επιρροή που φτάνει μέχρι σήμερα. Ψυχραιμία παιδιά!
Ο απόηχος της Agrotica
Ο απόηχος της Agrotica ακόμη κρατάει στη Θεσσαλονίκη. Διότι μπορεί οι ενδιαφερόμενοι αγρότες / επισκέπτες να αποχώρησαν και οι εκθέτες να «ξηλώνουν» τα περίπτερα τους –ήταν εντυπωσιακό το χθεσινό θέαμα με τις τεράστιες τριαξονικές νταλίκες να μεταφέρουν δια της Τσιμισκή τα τρακτέρ και τα υπόλοιπα αγροτικά μηχανήματα στις βάσεις τους-, αλλά το κέντρο της πόλης θα κάνει μέρες να ξεπεράσει το κυκλοφοριακό σοκ. Ένα μπλακ άουτ στους δρόμους, που όμοιο του είχε καιρό να ζήσει η Θεσσαλονίκη. Που παρέμεινε μόνη κι αβοήθητη να αντιμετωπίσει την κατάσταση. Χωρίς η τροχαία να επιχειρήσει το παραμικρό, ούτε καν να εμφανιστεί στους δρόμους, παρά μόνο την Κυριακή το μεσημέρι, μετά τη γενική κατακραυγή. Too little too late, που λένε και οι Αγγλοσάξονες...
Το κενό της Θάσου
Προβλήματα προσβάσεων, όμως, δεν έχει μόνο η Θεσσαλονίκη. Μάλιστα μπροστά σε ζητήματα άλλων, τα δικά της μπορούν να χαρακτηριστούν ως «προβλήματα πολυτελείας». Για παράδειγμα η Θάσος, που το καλοκαίρι πανηγύριζε για την ικανοποιητική τουριστική κίνηση, που επιτρέπει και εισόδημα να υπάρχει στο νησί και τους επαγγελματίες αφενός να ρεφάρουν μέχρι ενός σημείου τα δύο προηγούμενα χαμένα καλοκαίρια και αφετέρου να προετοιμαστούν με καλή διάθεση για την επόμενη χρονιά. Ανάμεσα, όμως, στα δύο καλοκαίρια τι γίνεται; Κενό. Μαύρη τρύπα. Απομόνωση. Είναι χαρακτηριστικό ότι έξι φορείς της περιοχής (Επιμελητήριο Καβάλας, Ιατρικός Σύλλογος, Δικηγορικός Σύλλογος, Εμπορικός Σύλλογος ΤΕΕ, Θασιακή Ένωση) με κοινή επιστολή τους προς τον υπουργό Ναυτιλίας Γιάννη Πλακιωτάκη ζητούν καλύτερη ακτοπλοϊκή σύνδεση της Καβάλας με τη Θάσο, δηλαδή του Πρίνου με την Καβάλα, ιδιαίτερα τους χειμερινούς μήνες. Να αυξηθεί αριθμός των δρομολογίων και να υπάρξει μέριμνα για τις περιπτώσεις που σημειώνεται δυσκολία στην εκτέλεση των δρομολογίων από διαφορετικές αιτίες. Τεκμηριώνουν μάλιστα το αίτημά τους παραθέτοντας μια σειρά από συγκεκριμένα ζητήματα και παραδείγματα που δυσκολεύουν τους κατοίκους του νησιού, εξαιτίας του σχεδιασμού που υπάρχει μέχρι σήμερα στα δρομολόγια.