Το περιεχόμενο του εξωδικαστικού συμβιβασμού μεταξύ του υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ και της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς του Χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης από τη μια και της Novartis από την άλλη, για τις παράνομες δραστηριότητες της φαρμακοβιομηχανίας σε Ελλάδα, Νότια Κορέα και Βιετνάμ, προσφέρεται για τρία χρήσιμα συμπεράσματα ως προς τα καθ' ημάς.
Συμπέρασμα πρώτο: Η παραδοχή από πλευράς Novartis ότι μετήλθε αθέμιτων πρακτικών προκειμένου να προωθήσει τα προϊόντα της στην Ελλάδα, επιβεβαιώνει την ύπαρξη του σκανδάλου. Κάτι, άλλωστε, που όλοι γνωρίζαμε και επιπλέον, κανείς δεν το αρνιόταν.
Συμπέρασμα δεύτερο: Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Novartis, «οι πρακτικές στην Ελλάδα σχετίζονται με φθαλμολογικό προϊόν και καλύπτονται από τη Novartis DPA καθώς και ζητήματα ελέγχου με δύο μετεγκριτικές μελέτες της Novartis Hellas, τα οποία εντοπίστηκαν από εσωτερικό έλεγχο το 2012 και επιλύθηκαν έως το 2013». Με βάση αυτό, σε ό,τι μας αφορά, οι αθέμιτες πρακτικές της φαρμακοβιομηχανίας έλαβαν χώρα το πολύ ως κάποιους μήνες του 2012. Το πότε ακριβώς ξεκίνησαν, δεν διευκρινίζεται. Ωστόσο, σε άλλο σημείο της η ανακοίνωση της Νοβάρτις κάνει λόγο για περίοδο από 2012 έως και 2015 ενώ σε αυτήν της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς των ΗΠΑ περιγράφεται περίοδος από 2012 έως 2016.
Συμπέρασμα τρίτο: Σε καμία από τις δύο ανακοινώσεις οι οποίες δόθηκαν στη δημοσιότητα δεν υπάρχει αναφορά για εμπλοκή πολιτικών προσώπων στην Ελλάδα. Ειδικότερα, στη δική της ανακοίνωση η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς των ΗΠΑ αναφέρεται «στην πραγματοποίηση καταχρηστικών πληρωμών ή την παροχή προνομίων σε δημόσιους και ιδιωτικούς παρόχους υγείας στη Νότια Κορέα, το Βιετνάμ και την Ελλάδα με αντάλλαγμα τη συνταγογράφηση ή τη χρήση προϊόντων Novartis ή Alcon». Η δε Novartis στη δική της ανακοίνωση αναφέρεται σε «πρακτικές που έχουν αμφισβητηθεί και αφορούν την παροχή ανάρμοστων οικονομικών οφελών σε Έλληνες επαγγελματίες υγείας»
Τα ανωτέρω συμπεράσματα, σε συνδυασμό με όσα συνέβησαν στη χώρα μας κατά την τελευταία εξαετία, γύρω από αυτήν τη ζοφερή υπόθεση, μας επιτρέπουν να προβούμε σε δύο καίριες διαπιστώσεις.
Διαπίστωση πρώτη: Ο τρόπος με τον οποίο το πολιτικό σύστημα και η Δικαιοσύνη, διαχειρίστηκαν την υπόθεση Novartis, εξέθεσε τη χώρα. Οι συγκρίσεις με τις ΗΠΑ είναι συντριπτικές. Οι Αμερικανοί κατόρθωσαν να εισπράξουν εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια ως αποζημίωση από τη φαρμακοβιομηχανία και μάλιστα για αθέμιτες πρακτικές της σε τρίτες χώρες. Οι αρχές των ΗΠΑ ασχολήθηκαν με την Νοβάρτις επειδή η αύξηση του τζίρου της εταιρείας μέσω των παράνομων δραστηριοτήτων της σε Ελλάδα, Βιετνάμ και Νότια Κορέα, συνετέλεσε στην αύξηση της τιμής της μετοχής της στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, γεγονός που θεωρήθηκε ότι επέδρασε αρνητικά στη λειτουργία του και σε βάρος άλλων εταιρειών. Μέσα σε εύλογο χρόνο οι αμερικανικές αρχές διερεύνησαν την ουσία της υπόθεσης, εντόπισαν τους ενόχους και απέσπασαν σημαντικές αποζημιώσεις, επ' ωφελεία του αμερικανικού δημοσίου. Την ίδια ώρα στην Ελλάδα, δεν έχει κληθεί ακόμη κανείς εξ όσων περιγράφονται στο περιεχόμενο του εξωδικαστικού συμβιβασμού στις ΗΠΑ, να λογοδοτήσει στην ελληνική δικαιοσύνη. Αντ' αυτού είδαμε τους εισαγγελικούς λειτουργούς, υπό την ασφυκτική κυβερνητική καθοδήγηση, να στρέφουν τις έρευνές τους σε πολιτικά πρόσωπα, τα οποία κρεμάστηκαν στα μανταλάκια, με παντελώς αστήρικτες κατηγορίες.
Διαπίστωση δεύτερη: Ένα καθαρά οικονομικό σκάνδαλο διαφθοράς, μετατράπηκε στην Ελλάδα σε αμιγώς πολιτικό σκάνδαλο. Το πολιτικό σύστημα αντί να αφήσει τη Δικαιοσύνη, να επιτελέσει απερίσπαστη το έργο της προκειμένου να βρει την αλήθεια, να τιμωρήσει τους ενόχους και να διεκδικήσει αποζημιώσεις από την φαρμακοβιομηχανία, επέλεξε να εργαλειοποιήσει το σκάνδαλο, επιδιώκοντας κομματικά οφέλη. Μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης σε αυτό έχει κυρίως ο ΣΥΡΙΖΑ καθώς, η διερεύνηση της υπόθεσης εξελίχθηκε επί ημερών της δικής του διακυβέρνησης. Η Νέα Δημοκρατία, η οποία σκιάζεται από το γεγονός ότι επί ημερών προηγούμενης δικής της διακυβέρνησης εκτινάχθηκε η φαρμακευτική δαπάνη, έχει τώρα υποχρέωση να προχωρήσει το ταχύτερο στη διαλεύκανση της υπόθεσης. Παρέχοντας κάθε συνδρομή προς τη Δικαιοσύνη, απέχοντας συγχρόνως από πρακτικές και μεθόδους χειραγώγησής της.