Μοιάζει με έναν… παραμυθά του 21ου αιώνα, που, αξιοποιώντας τις τεχνολογίες των πολυμέσων, φέρνει τα παιδιά, αλλά και τους ενήλικες, πιο κοντά στον πολιτισμό και τη γνώση με έναν διασκεδαστικό τρόπο.
Άλλωστε, ένα τυπωμένο κείμενο στον τοίχο ενός μουσείου δεν είναι το ίδιο δελεαστικό με μια ολογραφική φιγούρα που παρουσιάζει τα εκθέματα ή αφηγείται μια ιστορία. Έχοντας αυτό κατά νου ο Χαλκιδικιώτης Νίκος Πάχτας με την εταιρεία του Digital Innovations (DIN) από τη Θεσσαλονίκη χρησιμοποιεί τα τελευταία 17 χρόνια τη δύναμη των τεχνολογιών των πολυμέσων, από εφαρμογές εμβαπτισμένης και επαυξημένης πραγματικότητας μέχρι πανοραμικές απεικονίσεις, ολογραφικές μορφές και ψηφιακούς ξεναγούς, για να δώσει στην επαφή του κόσμου με τον πολιτισμό και την εκπαίδευση άλλη διάσταση.
Κάπως έτσι «ζωντάνεψε» δύο ολογραφικές γιαγιάδες, μια Θρακιώτισσα και μια Πόντια, στο Κέντρο Προσφυγικής Μνήμης Αγίου Αθανασίου Δοξάτου, οι οποίες ντυμένες με τις παραδοσιακές τους φορεσιές αφηγούνται την ενδιαφέρουσα ιστορία του τόπου τους. Με τη δύναμη των νέων τεχνολογιών έφερε στο τώρα ένα μικρό αγόρι από τη σχολή Ισλαχανέ της Θεσσαλονίκης, που περπατά στους χώρους της και ταξιδεύει τους επισκέπτες στον χρόνο. Με τον ίδιο τρόπο επέστρεψε στο 325 π.Χ., κρατώντας από το χέρι ένα μικρό κορίτσι, την Ιώκλεια, που μας ξεναγεί στην Αμφίπολη, αλλά και μια αρχαιολόγο του σήμερα σε ένα βίντεο 360 μοιρών που δίνει μια γεύση από την ανασκαφή του Τύμβου Καστά.
Σε έργο του στο πλαίσιο του Interreg Ελλάδας-Βουλγαρίας, που αφορούσε το Δοξάτο Δράμας και το Μπλαγκόεβγκραντ, έκανε λουλούδια προς εξαφάνιση να ζωντανεύουν και να λένε τον…. πόνο τους, αλλά και νεράιδες να εξηγούν τη σημασία του περιβαλλοντικού μας αποτυπώματος.
«Λατρεύω το κάθε έργο, καθώς αποτελεί για μένα μια ξεχωριστή πρόκληση, έναν καινούριο κόσμο στον οποίο πρέπει να εντρυφήσω» λέει στη Voria ο Νίκος Πάχτας. Μάλιστα, ένα από τα τελευταία του έργα, μια εφαρμογή επαυξημένης πραγματικότητας στα σπήλαια του Αγγίτη στη Δράμα και της Αλιστράτης στις Σέρρες, δίνει πνοή ακόμα και στους… σταλακτίτες, παρουσιάζοντας την εξελικτική τους πορεία. Αυτό τον καιρό δε παραδίδει ένα έργο για την Κυνηγετική Ομοσπονδία Μακεδονίας Θράκης και την αντίστοιχη της Βουλγαρίας, στο πλαίσιο του Interreg, το οποίο με τη βοήθεια της εμβαπτισμένης πραγματικότητας δίνει στους κυνηγούς τη δυνατότητα να διαχειριστούν καλύτερα τα θηράματα, εκπαιδεύοντάς τους με ψηφιακά… αγριογούρουνα σε κίνηση. Ένα από τα αγαπημένα του έργα είναι και οι ψηφιακές εφαρμογές για το Μουσείο Αργυροτεχνίας στα Ιωάννινα, ενώ στενή έχει υπάρξει και η συνεργασία του με το Ολυμπιακό Μουσείο Θεσσαλονίκης.
Συνολικά έχει υλοποιήσει σε αυτά τα 17 χρόνια περί τα 40 έργα και συνεχίζει. Προσεχώς μάλιστα θα «τρέξει» ένα έργο για τον δήμο Δράμας, στο πλαίσιο του οποίου θα μπορεί κανείς έχοντας προμηθευτεί μια ειδική εφαρμογή να περπατά στους δρόμους της πόλης και να «συνομιλεί» με 10 μορφές από το παρελθόν της, από έναν Ρωμαίο έμπορο και μια βυζαντινή πριγκίπισσα μέχρι έναν καπνέμπορο που περιμένει στον σταθμό των τρένων Αυστριακούς ομολόγους του για να κλείσουν συμφωνίες.
Η αγάπη για τους υπολογιστές και η έμπνευση από το Μουσείο Orsay
Ο Νίκος Πάχτας μαγευόταν από τους υπολογιστές ήδη από τα εφηβικά του χρόνια. Μάλιστα, επί δύο καλοκαίρια εργαζόταν σε ένα ανθοπωλείο για να μπορέσει να αποκτήσει, όταν πήγαινε στην Γ’ Γυμνασίου, τον δικό του υπολογιστή. Από νωρίς ασχολήθηκε με τον προγραμματισμό, οπότε οι σπουδές του στο Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών-Μηχανικών Υπολογιστών του ΑΠΘ ήταν μια αναμενόμενη εξέλιξη. Μάλιστα, τελειώνοντας τη σχολή δέχθηκε πρόταση από καθηγητή του να συνεχίσει στο εργαστήριο –το μετέπειτα ΙΠΤΗΛ- και με διδακτορικό, κάτι που του έδωσε τη δυνατότητα να είναι σε ηλικία μόλις 24 ετών στην ομάδα πολυμέσων που υλοποίησε ένα μεγάλο έργο πληροφορικής για τη δημιουργία info kiosks στο Τεχνικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, το σημερινό Noesis.
Μάλιστα, με την αφορμή αυτή είχε την ευκαιρία να βρεθεί ενώπιον του τότε Προέδρου της Δημοκρατίας, Κωστή Στεφανόπουλου, ενώ δεν μπορούσε σε καμία περίπτωση να φανταστεί ότι 25 χρόνια μετά θα ήταν ο ίδιος μέλος του δ.σ. του Noesis. Στο εργαστήριο έμεινε μέχρι το 1999, ενώ στη συνέχεια συνεργάστηκε με την ερευνητική μονάδα Urenio μέχρι το 2006. Το 2004 μάλιστα δημιούργησε την Digital Innovations, υλοποιώντας στα πρώτα της βήματα, σε συνεργασία με την Urenio, και ένα καινοτόμο έργο, την Ψηφιακή Κέρκυρα. Έκτοτε το ένα έργο διαδεχόταν το άλλο, δίνοντάς του τη δυνατότητα να μπει για τα καλά στον χώρο του πολιτισμού και της εκπαίδευσης και να κάνει μικρά… θαύματα με τις τεχνολογίες των πολυμέσων. Μάλιστα, θυμάται πως η πρώτη του πηγή έμπνευσης ήταν το 1995 το Μουσείο Orsay στο Παρίσι και μια εφαρμογή σε CD ROM, που επέτρεπε στους επισκέπτες την εικονική περιήγηση, μέσα από την οποία οι πίνακες αποδομούνταν και ξαναφτιάχνονταν από την αρχή.
«Όταν μπαίνω μέσα σε ένα μουσείο ή γενικότερα σε έναν χώρο πολιτισμού, προσπαθώ να οραματιστώ τις δυνατότητες που μπορούν να προσφέρουν οι τεχνολογίες πολυμέσων» λέει ο Νίκος Πάχτας. Όλα αυτά τα χρόνια δε, η πιο μεγάλη επιβράβευσή του είναι μια φράση που ακούει συχνά από μικρούς και μεγάλους που χρησιμοποιούν τις εφαρμογές του: «δεν το πιστεύω».
