Ενάντια στη θετική γνωμοδότηση της Μητροπολιτικής Επιτροπής Θεσσαλονίκης για τη χωροθέτηση μονάδας ηλεκτροπαραγωγής της εταιρείας ELPEDISON, ισχύος 826 MW με καύσιμο φυσικό αέριο (ετήσια κατανάλωση καυσίμου 1 δισεκατομμύριο κυβικά μέτρα) στα Διαβατά και δίπλα στην υφιστάμενη μονάδα ηλεκτροπαραγωγής ισχύος 400 MW της ιδίας εταιρείας, τοποθετείται η «Πρωτοβουλία για την Εναλλακτική Θεσσαλονίκη».
Η «Πρωτοβουλία» διατυπώνει σειρά ερωτημάτων για τη λειτουργία της νέας μονάδας, που θεωρεί ότι θα επιβαρύνει το περιβάλλον και θα έχει επιπτώσεις, εξαιτίας της χωροθέτησής της στα Διαβατά, δηλαδή στην ευρύτερη περιοχή της μητροπολιτικής Θεσσαλονίκης.
«Η απουσία μηχανισμών παρακολούθησης της ποιότητας περιβάλλοντος και των συνεπειών της στην υγεία των πολιτών, δεν αποτιμάται περιβαλλοντικά και κοινωνικά. Η έλλειψη περιβαλλοντικού σχεδιασμού συναρμοσμένου με τον ευρύτερο χωροταξικό/πολεοδομικό σχεδιασμό μιας μητροπολιτικής περιοχής όπως η Ευρύτερη Περιοχή Θεσσαλονίκης, από διαχρονική παθογένεια του συστήματος διοίκησης, γίνεται πολιτική επιλογή της κεντρικής αλλά και της τοπικής εξουσίας. Είναι επιστημονικά δεδομένο ότι η ηλεκτροπαραγωγή με φυσικό αέριο δεν είναι ο ορθολογικότερος τρόπος χρήσης του ενεργειακά γιατί η απόδοση φθάνει το πολύ στο 60%, ενώ με άλλους τρόπους μπορεί να υπερβεί το 90% (άμεσες θερμικές χρήσεις για θέρμανση και παραγωγή ζεστού νερού χρήσης, συμπαραγωγή ηλεκτρισμού –θερμότητας). Η εγκατεστημένη ισχύς του συστήματος Η/Π της χώρας είναι 21.400 MW, με μέση ετήσια ζήτηση 9.800 MW και ζήτηση αιχμής 11.200 MW. Ποια είναι η σκοπιμότητα δημιουργίας της νέας μονάδας ηλεκτροπαραγωγής; Ακόμη και η πρόωρη παύση μέχρι το 2023, των 1900 MW ηλεκτροπαραγωγής με λιγνίτη υπερκαλύπτεται από τις υπάρχουσες μονάδες», τονίζει η «Πρωτοβουλία».
Διατυπώνει δε σειρά ερωτημάτων: «Ως μεταβατικό καύσιμο το φυσικό αέριο θα καταργηθεί το 2050, όπως προβλέπεται με την πλήρη απανθρακοποίηση ή θα συνεχίσουν να λειτουργούν οι μονάδες ηλεκτροπαραγωγής για να τροφοδοτούν την ηλεκτρική αυτοκίνηση που προωθείται; Οι εκπεμπόμενοι ρύποι 931,4 τόνοι ανά έτος, οξείδια του αζώτου και 931,4 τόνοι ανά έτος, μονοξείδιο του άνθρακα και σημαντικές ποσότητες μεθανίου και πτητικές οργανικές ενώσεις εκτός από το μεθάνιο δεν θα επιβαρύνουν δυσβάστακτα την ατμόσφαιρα της ευρύτερης περιοχής ιδίως τις ημέρες με άπνοια και θερμοκρασιακή αναστροφή; Ποια είναι η φέρουσα ικανότητα της ατμόσφαιρας της περιοχής; Είναι αρκετό να μην υπερβαίνει η κάθε μονάδα τα θεσμοθετημένα όρια; Ποια θα είναι η συνολική κατάσταση σε μια περιοχή που λειτουργούν ήδη κι άλλες βαριά οχλούσες βιομηχανίες; H επιπρόσθετη θερμική ρύπανση στην περιοχή από τον αερόψυκτο συμπυκνωτή και τα 3.920.000 κ.μ./ώρα καυσαέρια δεν θα επηρεάσει το μικροκλίμα της ευρύτερης περιοχής; Οι ετήσιες απαιτήσεις 205.920 κυβικών μέτρων νερού για τη λειτουργία της μονάδας είναι αμελητέες σε ένα πολεοδομικό συγκρότημα 1.000.000 κατοίκων που δεν έχει λύσει με επάρκεια την υδροδότησή του; Η χωροθέτηση μιας τέτοιας υψηλής όχλησης μονάδας, σε μια ήδη επιβαρυμένη περιβαλλοντικά περιοχή στις παρυφές του πολεοδομικού συγκροτήματος, με μόνο κριτήριο ουσιαστικά την οικονομία για τις απαιτούμενες υποδομές που θα ωφεληθεί η εταιρεία σε ποιό σχεδιασμό χωροταξικό, περιβαλλοντικό, ενεργειακό εντάσσεται; Είναι δυνατόν η γνωμοδότηση για ένα τόσο σημαντικό ζήτημα να λαμβάνεται από θεσμικό όργανο, όπως η Μητροπολιτική Επιτροπή, ηλεκτρονικά δια περιφοράς, χωρίς να έχει προηγηθεί στοιχειώδης ενημέρωση και διάλογος στην τοπική κοινωνία και τους επιστημονικούς φορείς της;».
Επειδή πιστεύουμε, καταλήγει η «Πρωτοβουλία για την Εναλλακτική Θεσσαλονίκη», ότι «η κοινωνία μπορεί να λύσει τα προβλήματα που μπορεί να θέσει», έστω και την τελευταία στιγμή πριν την περιβαλλοντική αδειοδότηση, ας ανοίξει ο δημόσιος διάλογος και ας πάρει ο κάθε ένας την ευθύνη των απόψεων και της στάσης του για το μέλλον αυτού του τόπου.