Η είσοδος των Ελαφρών Προσωπικών Ηλεκτροκίνητων Οχημάτων (Ε.Π.Η.Ο) στις μεγαλουπόλεις είναι γεγονός. Ολοένα και περισσότεροι πολίτες στη Θεσσαλονίκη επιλέγουν να χρησιμοποιούν για τις καθημερινές μετακινήσεις τους και για την αναψυχή τους τα ηλεκτρικά πατίνια. Όσο όμως αυξάνεται η χρήση τους τόσο αυξάνονται και τα τροχαία ατυχήματα.
Στη Θεσσαλονίκη το πρώτο επισήμως καταγεγραμμένο τροχαίο ατύχημα όπου εμπλέκεται ηλεκτρικό πατίνι έλαβε χώρα στις 15 Μαρτίου του 2019 στη συμβολή των οδών Θεμιστοκλή Σοφούλη και Κερασούντος στην Καλαμαριά. Κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες το πατίνι που οδηγούσε ένας ανήλικος συγκρούστηκε με Ι.Χ με αποτέλεσμα τον τραυματισμό του χειριστή, ο οποίος μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο χωρίς ευτυχώς να διατρέχει κίνδυνο η υγεία του.
Έκτοτε τα περιστατικά τροχαίων ατυχημάτων με τέτοιου τύπου οχήματα στο πολεοδομικό συγκρότημα της Θεσσαλονίκης έχουν πληθύνει χωρίς ευτυχώς μέχρι στιγμής να αποβούν μοιραία για τη ζωή των χειριστών τους.
Καθημερινά στους δρόμους ακόμη και στις μεγάλες κεντρικές αρτηρίες εντός του αστικού ιστού όπως η Τσιμισκή, η Εγνατία, η Αγγελάκη, η Εθνικής Αμύνης, κ.α., κινούνται ανεξέλεγκτα ηλεκτρικά πατίνια με τους χρήστες να παίζουν στην κυριολεξία κορώνα γράμματα τη ζωή τους. Κινούνται δίπλα από τα αυτοκίνητα και τα βαριά οχήματα, κάνουν επικίνδυνους ελιγμούς, προσπερνούν τους φωτεινούς σηματοδότες, ανεβοκατεβαίνουν στα πεζοδρόμια, αδιαφορούν για τους πεζούς και όλα αυτά χωρίς κάποιοι εξ αυτών να τηρούν τα στοιχειώδη μέτρα προστασίας που ορίζει η νομοθεσία όπως για παράδειγμα να φορούν κράνος.
Χρήστες ηλεκτρικών πατινιών παραδέχονται στη Voria.gr ότι πράγματι κάποιοι αναβάτες κινούνται στους δρόμους ανεξέλεγκτα και χωρίς να τηρούν κανένα μέτρο ασφαλείας θέτοντας εαυτούς και άλλους σε κίνδυνο, ειδικά σε μια πόλη με ιδιαίτερα αυξημένη κυκλοφορία στους δρόμους. Οι πιο σώφρονες επιλέγουν διαδρομές όπου υπάρχει ποδηλατόδρομος αν και όπως λένε το δίκτυο δεν είναι ενιαίο, ωστόσο σχεδιάζουν την πορεία τους έτσι ώστε να κινούνται με ασφάλεια.
Η πολιτεία σε μια προσπάθεια να ρυθμίσει την κίνηση των Ε.Π.Η.Ο θέσπισε τον νόμο 4784 για τη Βιώσιμη Αστική Κινητικότητα – Μικροκινητικότητα, τον Μάρτιο του 2021, δυστυχώς όμως η μη ορθή χρήση τους συνεχίζεται με αποτέλεσμα σχεδόν καθημερινά να υπάρχει και ένα τροχαίο στο οποίο εμπλέκεται ηλεκτρικό πατίνι.
Η Voria.gr συνομίλησε με τον Κωνσταντίνο Ιαβέρη, της γνωστής Σχολής για τη Σωστή Οδική Συμπεριφορά ο οποίος ήταν καταπέλτης αναφορικά με τη χρήση των ηλεκτρικών πατινιών σε μη φιλικά περιβάλλοντα και την έλλειψη γνώσεων αναφορικά με τους κινδύνους που αυτά τα οχήματα εγκυμονούν.
Ο κ. Ιαβέρης παραθέτει τους λόγους για τους οποίους σύμφωνα με τον ίδιο τα πατίνια είναι πολύ επικίνδυνα: «Πρώτον έχουν πολύ υψηλό κέντρο βάρους είναι στενά και ψηλά. Δεύτερον διαθέτουν πολύ μικρούς τροχούς, διαμέτρου περίπου 10-12 εκατοστών που σημαίνει ότι και χαλίκι να βρουν δεν μπορούν να το περάσουν, πόσο μάλλον δρόμους και πεζοδρόμια με κακοτεχνίες και λακκούβες. Τρίτον το σύστημα πέδησης δεν βοηθά καθόλου. Πόσο καλά μπορούν να φρενάρουν σε συνδυασμό με το υψηλό κέντρο βάρους; Και τέταρτον με την ανάρτηση θα αποσβέσει τις όποιες ανωμαλίες και αναπηδήσει στο οδόστρωμα. Είναι μια σύνθεση που σίγουρα οδηγεί στον τραυματισμό νέων ανθρώπων, κάποιες φορές ακόμη και τον πολύ σοβαρό. Είναι ένα μείζον θέμα και η πολιτεία οφείλει να το δει με την πρέπουσα ευθύνη και σοβαρότητα».
Ο κ. Ιαβέρης φέρνοντας για παράδειγμα τον πρόσφατο σοβαρό τραυματισμό ενός 15χρονου με πατίνι στην Καλαμάτα, θέτει σειρά ερωτημάτων, καθώς, όπως λέει, αυτό που μέχρι πρόσφατα ήταν ένα παιδικό παιχνίδι έγινε ηλεκτρικό όχημα: «Πώς κάποιος γονιός παίρνει σε ένα 13χρονο ηλεκτρικό πατίνι; Ελέγχεται η ηλικία για να μπορεί κάποιος να οδηγεί ηλεκτρικό πατίνι; Το 13χρονο είναι ικανό να πάρει ένα άκρως επικίνδυνο μεταφορικό μέσο, όπως είναι το πατίνι και να οδηγεί στο δρόμο που έχει όριο μέχρι 50 χλμ; Είναι έτοιμο το παιδί να αντιμετωπίσει αυτή τη διαδικασία; Έχει τη σωστή κρίση για αυτό που κάνει; Ακόμη δεν έχει αναπτύξει την αίσθηση του πόσο γρήγορα έρχεται ένα αυτοκίνητο απέναντί του. Πώς ο γονιός δίνει ένα τέτοιο όπλο στο παιδί του; Θέλουν οι γονείς να πάρουν ένα πατίνι και να δουν τα παιδιά τους τραυματισμένα ή ακόμη και νεκρά;».
Ο ίδιος θέτει ακόμη ένα σημαντικό ζήτημα αυτό της ασφάλισης των Ε.Π.Η.Ο., αναρωτώμενος τι γίνεται όταν αυτά τα οχήματα εμπλέκονται σε τροχαίο, αν χτυπήσουν και τραυματίσουν έναν πεζό ή προκαλέσουν φθορές σε ένα όχημα.
Τονίζει ότι η πολιτεία από τη στιγμή που υιοθετεί τη μικροκινητικότητα, πρέπει να δημιουργήσει τόσο τις κατάλληλες υποδομές όσο και τους ελεγκτικούς μηχανισμούς.
«Δυστυχώς βλέπουμε αναβάτες να κινούνται όπως θέλουν, όπου θέλουν. Απαγορεύεται να κινούνται σε δρόμους που έχουν όριο πάνω από τα 50 χλμ δηλαδή λεωφόρους, δρόμους ταχείας κυκλοφορίας, εθνικές οδούς, παράδρομους εθνικών οδών. Βλέπουμε όμως ότι αυτό δεν τηρείται, είδαμε πατίνια να κυκλοφορούν για παράδειγμα στη Μουδανιών», αναφέρει.
Οι προσπάθειες του Δήμου Θεσσαλονίκης για τη θέσπιση κανόνων
Σε μια πόλη πρότυπο για τη μικροκινητικότητα θέλει να μετατρέψει τη Θεσσαλονίκη, η Δημοτική Αρχή. Εδώ και αρκετό καιρό υπάρχει αγαστή συνεργασία τόσο με το Υπουργείο Μεταφορών και Δικτύων όσο και με το ΙΜΕΤ του ΕΚΕΤΑ.
Ο αντιδήμαρχος Οικονομικών Σωκράτης Δημητριάδης, ο οποίος έχει ασχοληθεί επισταμένα με το ζήτημα, αναφέρει στη Voria.gr ότι η Θεσσαλονίκη με την προεργασία που έχει γίνει τα προηγούμενα χρόνια, μέσα από τους θερμικούς χάρτες, που ήδη έχει προνοήσει να φτιάξει ο δήμος, είναι έτοιμη να καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις πάνω στις οποίες θα χτιστεί η μικροκινητικότητα σε όλη την Ελλάδα.
«Τα δεδομένα που έχουμε συλλέξει όλο αυτό το διάστημα, στη Θεσσαλονίκη ως τη μοναδική πόλη που έχει αυτή την ικανότητα και είναι η καλύτερη για το micromobility, τα δώσαμε στο Ινστιτούτο Μεταφορών και έχουμε καταθέσει ήδη κάποιες προτάσεις για τον τρόπο που θα κινούνται και θα σταθμεύουν μέσα στην πόλη τα ΕΠΗΟ. Αυτές οι προτάσεις θα χρησιμοποιηθούν από το υπουργείο έτσι ώστε να ολοκληρώσει τον συνολικό νόμο που θα αφορά τη μικροκινητικότητα για όλη την Ελλάδα», δήλωσε ο κ. Δημητριάδης.
Μερικές από τις προτάσεις που έχει καταθέσει ο Δήμος είναι οι εξής: Να δημιουργηθούν hub ΕΠΗΟ σε τοποθεσίες όπου βάση των θερμικών χαρτών είναι σημεία ενδιαφέροντος, να κλειδώνουν, αλλά και να τα αφήνει ο χρήστης σε συγκεκριμένα σημεία και όχι όπου θέλει. Για παράδειγμα, όπως λέει ο κ. Δημητριάδης, δεν θα μπορεί κάποιος να αφήνει το πατίνι στην παραλιακή.
Βασικοί κανόνες για τη Μικροκινητικότητα
Με το νόμο 4784 για την Βιώσιμη Αστική Κινητικότητα – Μικροκινητικότητα θεσπίζονται κανόνες κυκλοφορίας για τα οχήματα μικροκινητικότητας (ηλεκτρικά πατίνια, τροχοπέδιλα (rollers), τροχοσανίδες (skate boards), αυτοεξισορροπούμενα οχήματα.
Ομαδοποιούνται τα οχήματα που κινούνται με ηλεκτροκινητήρα σε μια κατηγορία Οχημάτων που στο σχέδιο νόμου ονομάζονται ΕΠΗΟ, δηλαδή Ελαφρά Προσωπικά Ηλεκτροκίνητα Οχήματα.