Η περιπολία ενός δασοφύλακα τη δεκαετία του 1950 σε μια δυσπρόσιτη περιοχή των Σερρών, κοντά στα οχυρά του Ρούπελ έκρυβε μια έκπληξη και οδήγησε στην αποτύπωση μια συγκινητικής στιγμής της ιστορίας του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Σε μια σπηλιά, την είσοδο της οποίας είχαν φράξει θάμνοι και ψηλά άγρια χόρτα ο δασοφύλακας εντόπισε ένα παλιό τουφέκι. Ένα όπλο από τις σκληρές και φονικές μάχες του 1940-1941, το οποίο και κράτησε ως ενθύμιο.
Ήταν για εκείνον ένα παλιό όπλο, ένα κειμήλιο που δεν του έδωσε ιδιαίτερη σημασία και το άφησε σε μια γωνιά στον στάβλο του, σε παρακείμενο χωριό. Χρόνια πολλά αργότερα, το 1994, ο δασοφύλακας ήρθε σε επαφή με τον στρατιωτικό τότε και σήμερα συνταγματάρχη εν αποστρατεία, φαρμακοποιό και γνωστό συλλέκτη, Βασίλη Νικόλτσιο στη Θεσσαλονίκη και του παρέδωσε το όπλο.
«Όταν ήρθε στα χέρια μου, το τουφέκι ήταν σε πολύ κακή κατάσταση. Σκονισμένο, παρατημένο, εκτός χρήσης, αλλά ήταν ένα κομμάτι που για μένα αποτύπωνε μια στιγμή της ιστορίας κι αυτό μου έδωσε τεράστια χαρά. Μαθαίνοντας μάλιστα πως προέρχεται από την περιοχή των οχυρών της "Γραμμής Μεταξά" στα βόρεια σύνορα της χώρας, το κράτησα στα χέρια μου με συγκίνηση», λέει ο κ. Νικόλτσιος στη Voria.gr.
Το όπλο ήταν ένα αυστριακής κατασκευής τουφέκι Μάνλιχερ-Σενάουερ, από αυτά με τα οποία ήταν εξοπλισμένος ο ελληνικός στρατός από τους Βαλκανικούς Πολέμους, μέχρι και τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. O στρατιωτικός και συλλέκτης άρχισε να το επεξεργάζεται και θέλοντας να του δώσει την αρχική του μορφή και να το επαναφέρει σε λειτουργική κατάσταση, το έλυσε. Διαχώρισε τα ξύλινα από τα μεταλλικά μέρη και ανοίγοντας μια εσοχή, εκεί όπου ο στρατιώτης έβαζε το λιπαντικό, εντόπισε ένα μικρό, κιτρινισμένο χαρτάκι. Πήρε ένα λεπτό κατσαβίδι και έβγαλε έξω το χαρτί. Ήταν ένα σημείωμα. Ένα σημείωμα από το παρελθόν, με ημερομηνία 25 Μαρτίου 1941 - 11 μέρες πριν τη μάχη των Οχυρών του Ρούπελ- ένα γράμμα με συγκεκριμένο αποστολέα και άγνωστο παραλήπτη.
«Αγαπητέ συνάδελφε, γεια σου... Όταν βρεις αυτό το σημείωμα, επικοινώνησε μαζί μου... Η διεύθυνσή μου είναι… (σ.σ. αναγραφόταν η πολιτική και στρατιωτική διεύθυνση του στρατιώτη) και αν είμαι εν ζωή θα σου απαντήσω αμέσως. Ιωάννης Ασπριάδης», έγραφε.
«Η συγκίνησή μου ήταν μεγάλη. Η καρδιά μου χτυπούσε δυνατά. Κρατούσα στα χέρια μου το σημείωμα ενός στρατιώτη, ο οποίος σκέφτηκε πριν κρύψει το τουφέκι του να γράψει δυο λόγια σε αυτόν που θα το βρει, χωρίς να ξέρει όχι ποιος θα είναι ο παραλήπτης, αλλά ούτε καν αν θα υπάρξει παραλήπτης», αναφέρει ο κ. Νικόλτσιος. Προσθέτει επίσης, πως το όπλο για τον στρατιώτη είναι ο σύνδεσμός του με τη μονάδα του, με τους συντρόφους τους. Κρατώντας το στα χέρια νιώθει πως κρατά την τύχη της πατρίδας του, πρέπει να το φυλάξει όπως την τιμή του κι ο συγκεκριμένος το έκρυψε βαθιά μέσα στη σπηλιά για να μην πέσει στα χέρια του εχθρού.
Την εποχή εκείνη, τη δεκαετία του 1990, ο κ. Νικόλτσιος υπηρετούσε στις Σέρρες, έτσι χωρίς να χάσει καιρό, πήγε στη διεύθυνση που έγραφε το σημείωμα και ήταν ένας μικρός δρόμος μέσα στην πόλη. Αναζήτησε την οικογένεια και εντόπισε την κόρη του Ιωάννη Ασπριάδη, η οποία αναγνώρισε τον γραφικό χαρακτήρα του πατέρα της. Εκείνη τον ενημέρωσε πως ο πατέρας της παρέμεινε στο βουνό και στην αντίσταση, ως το 1943, όταν και κατέβηκε για να περάσει την υπόλοιπη ζωή του με την οικογένειά του στις Σέρρες και πέθανε τη δεκαετία του 1980. Για το γράμμα δεν μίλησε ποτέ και σε κανέναν.
Η ίδια ζήτησε από τον κ. Νικόλτσιο να το κρατήσει, «εσείς είστε ο παραλήπτης του, άρα σε σας ανήκει» και πλέον αυτό εκτίθεται στο Πολεμικό Μουσείο της Θεσσαλονίκης, μαζί με το τουφέκι, στην πτέρυγα της Συλλογής Βασίλη Νικόλτσιου.
Η ιστορία ήρθε στο φως καθώς αντίγραφο αυτού του γράμματος, σε ειδικό παλαιωμένο χαρτί, παρέλαβε η πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, από τον διοικητή του Γ΄ Σώματος Στρατού, αντιστράτηγο Πάρι Καρπαβέλο, στη διάρκεια του επίσιμου γεύματος για την γιορτή του πολιούχου Αγίου Δημητρίου, την Πέμπτη το μεσημέρι στη Λέσχη Αξιωματικών Φρουράς Θεσσαλονίκης.
Η μάχη των Οχυρών του Ρούπελ
Η γερμανική επίθεση στα οχυρά της θρυλικής «Γραμμής Μεταξά» στα βόρεια σύνορα της Ελλάδας, στην ελληνοβουλγαρική μεθόριο, ξεκίνησε τα ξημερώματα της 6ης Απριλίου 1941. Στόχος των ναζιστικών στρατευμάτων κατοχής ήταν να σπάσουν την αντίσταση του ελληνικού στρατού και να φτάσουν στο εσωτερικό της χώρας και συγκεκριμένα στη Θεσσαλονίκη.
Την εντολή για την επιχείρηση «Μαρίτα», είχε δώσει ο ίδιος ο Χίτλερ ήδη από τον Δεκέμβριο του 1940 και η γερμανική διακοίνωση για την επίθεση από τις Σέρρες επιδόθηκε στον πρωθυπουργό Αλέξανδρο Κορυζή από τον Γερμανό πρεσβευτή στην Αθήνα, πρίγκιπα Έρμπαχ.
Οι Γερμανοί διέθεταν 680.000 στρατιώτες, 1.200 τανκς και 700 αεροπλάνα, έναντι μόλις 70.000 Ελλήνων στρατιωτών, με επικεφαλής τον υποστράτηγο Κωνσταντίνο Μπακόπουλο, οι οποίοι επάνδρωναν τα 21 οχυρά των ελληνοβουλγαρικών συνόρων.
Η «Μάχη των Οχυρών», όπως είναι γνωστή, διήρκησε από τις 6 έως τις 10 Απριλίου 1941 και έληξε με νίκη των Γερμανών, οι οποίοι όμως δεν κατάφεραν να καταλάβουν τα περισσότερα από τα οχυρά και οι τεθωρακισμένες γερμανικές μεραρχίες, εισέβαλαν τελικά από την κοιλάδα του Αξιού, καθώς είχε καταρρεύσει το νότιο γιουγκοσλαβικό μέτωπο και στις 9 Απριλίου 1941 τα στρατεύματα του Χίλτερ εισέβαλαν στη Θεσσαλονίκη.
Τα οχυρά του Ρούπελ θεωρούνται κολοσσιαίο και πρωτοποριακό έργο για την εποχή που κατασκευάστηκαν και εκτιμάται ότι κόστισαν πάνω από 1,5 δισεκατομμύριο δραχμές. Οι εργασίες ξεκίνησαν τον Νοέμβριο του 1936 και ολοκληρώθηκαν τον Ιούλιο του 1940. Μέσα σε αυτό το διάστημα διανοίχτηκαν υπόγειες στοές μήκους 24 χιλιομέτρων, υπόγεια καταφύγια, ενώ για την προσέγγισή τους κατασκευάστηκε οδικό δίκτυο σε μήκος 174 χιλιομέτρων και διαμορφώθηκε το λιμάνι της Αμφίπολης.
