Πόσο καθαρό είναι το νερό της Ευρώπης;
Υπολογίζεται ότι περίπου τα μισά ποτάμια, λίμνες και παράκτια ύδατα της Ευρώπης περιέχουν επικίνδυνες ουσίες. Στην Ισπανία, η ρύπανση από τις χοιροτροφικές εκμεταλλεύσεις αποτελεί απειλή τόσο για τους ανθρώπους όσο και για τα τοπικά οικοσυστήματα.
Η Zamora είναι μόνο μία από τις πολλές επαρχίες της Ισπανίας όπου το νερό της βρύσης είναι μολυσμένο. Η Emilia Román γεννήθηκε εδώ και τον περασμένο χρόνο ταξίδεψε σε όλη την περιοχή, ως μέλος ενός δικτύου κατοίκων που δημιουργήθηκε από την Greenpeace για την παρακολούθηση της ποιότητας του νερού στις αγροτικές περιοχές της Ισπανίας. Στόχος της ήταν να μετρήσει τακτικά την ποσότητα των νιτρικών αλάτων στο πόσιμο νερό και τις πηγές των υπόγειων υδάτων. Έφτασε στο χωριό Σαντοβένια. Είχε έρθει με ένα νιτρόμετρο για να ελέγξει το νερό της βρύσης της φίλης της, Sonsoles. Οι τρεις μετρήσεις έδειξαν όλες αποτελέσματα πάνω από τα νόμιμα όρια. Η Emilia και η Sonsoles ανησυχούν επειδή τα υψηλά επίπεδα νιτρικών αλάτων μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο αποβολής, γενετικών ανωμαλιών, ακόμη και καρκίνου. Είναι θυμωμένες, γιατί ξέρουν τι και ποιος φταίει. «Είναι πολύ ξεκάθαρο τι μολύνει το νερό. Είναι η εντατικές αγροτικές εργασίες και αυτοί που πετούν απόβλητα στα χωράφια», λέει η Sonsoles. «Τα νιτρικά άλατα που προέρχονται από την κοπριά διηθούνται στα υπόγεια ύδατα και τα μολύνουν».
Νο 1 πρόβλημα: Mega Pig Farm
Το πρόβλημα της μόλυνσης του νερού στη Zamora έχει γίνει τόσο σοβαρό που φτάνει στα όρια εθνικού σκανδάλου. Οι ντόπιοι έχουν κατηγορήσει τις αρχές ότι δεν κάνουν αρκετά και βγαίνουν τακτικά στους δρόμους για να διαμαρτυρηθούν για τις μεγάλες χοιροτροφικές μονάδες. «Υπάρχουν 600.000 χοίροι στη Ζαμόρα. Αυτό είναι ανυπόφορο. Είναι μια μη βιώσιμη βιομηχανία», επισημαίνει ο Luís de Nicolás Latorre, εκπρόσωπος της ένωσης κατοίκων Tierra de Alba. Τα αγροκτήματα μπορούν να εντοπιστούν εύκολα σε όλη τη Zamora. Η κοπριά που παράγεται από αυτά τα ζώα συλλέγεται σε δεξαμενές και στη συνέχεια απλώνεται σε όλα τα γειτονικά χωράφια. Όπως εξηγούν μέλη της Greenpeace «όταν το έδαφος δεν μπορεί να απορροφήσει άλλο, τα περιττώματα διαρρέουν στα υπόγεια νερά και τα μολύνουν». Αν και αυτή η πρακτική είναι κοινή και νόμιμη στην Ισπανία, οι περιβαλλοντικοί ακτιβιστές λένε ότι το πραγματικό πρόβλημα είναι το μέγεθός της.
Εξαγωγές πάνω απ’ όλα!
Η Ισπανία είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας χοιρινού κρέατος στην Ευρώπη. Σε ορισμένες περιοχές, τα γουρούνια είναι περισσότερα από τους κατοίκους. Γι’ αυτό και σε ορισμένες από τις κύριες χοιροτροφικές περιοχές της χώρας, τα επίπεδα νιτρικών υπογείων υδάτων βρέθηκαν να είναι έως και τέσσερις φορές υψηλότερα από το νόμιμο όριο των 50 mg ανά λίτρο. Η Greenpeace υποστηρίζει ότι σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, το 23% των υπόγειων υδάτων της Ισπανίας είναι μολυσμένο από νιτρικά άλατα, καθώς και το 22% των επιφανειακών υδάτων. Γι’ αυτό άλλωστε οι Βρυξέλλες έχουν παραπέμψει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο την Ισπανία, επειδή δεν κατάφερε να αντιμετωπίσει τη νιτρορύπανση.
Σύμφωνα με την Greenpeace, αυτή είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου. Το 2000, περίπου 60 δήμοι επλήγησαν από τη νιτρορύπανση στην περιοχή της Castilla y León. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν περισσότεροι από 700, που υφίστανται τις συνέπειες. Αυτό δεν αφορά μόνο τη συγκεκριμένη περιοχή. Στην Καταλονία το 40% των υπόγειων υδροφορέων είναι εντελώς μολυσμένοι από νιτρικά άλατα.