Οι αυξημένες διαδικτυακές παραγγελίες φαίνεται να «βραχυκύκλωσαν» το ηλεκτρονικό εμπόριο που σε αρκετές περιπτώσεις πιάστηκε ανέτοιμο να ανταποκριθεί στη νέα πραγματικότητα που δημιούργησε ο κορωνοϊός.
Ακόμη και σε περιπτώσεις που τα προϊόντα παραγγέλνονται σε καταστήματα που έχουν φυσική παρουσία, αλλά και αποθήκες στη Θεσσαλονίκη, καταγράφονται σημαντικές καθυστερήσεις, ενώ δεν λείπουν και οι δυσλειτουργίες στην περίπτωση που κάποιος καταναλωτής επιθυμεί να επιστρέψει ένα προϊόν που ήταν ελαττωματικό.
Την ίδια ώρα εταιρείες σπεύδουν να «διασκεδάσουν» τις εντυπώσεις με …απολογητικές επιστολές ζητώντας την κατανόηση των πελατών τους, χωρίς ωστόσο να διευκρινίζουν πότε θα τους παραδώσουν τα προϊόντα, για τα οποία στις περισσότερες περιπτώσεις έχουν προπληρωθεί.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση μεγάλης αλυσίδας ηλεκτρονικών και ηλεκτρικών συσκευών, η οποία, ενώ έχει μεσολαβήσει μεγάλο διάστημα από την ημερομηνία σχετικών παραγγελιών, απέστειλε επιστολές σε πελάτες της ενημερώνοντας τους πως έχουν αυξηθεί σημαντικά οι on-line παραγγελίες της, ενώ πλέον πραγματοποιεί παραδόσεις σε περιοχές όπου δεν έχει φυσική παρουσία. Μάλιστα θέλοντας να δικαιολογήσει τις καθυστερήσεις που καταγράφονται στις παραδόσεις της επισημαίνει πως δεν μπορούσε να προβλέψει την τόσο αυξημένη ζήτηση, ενώ παράλληλα ζητά την κατανόηση των πελατών της.
Και δεν είναι η μοναδική περίπτωση. Μεγάλη αλυσίδα καταστημάτων παιχνιδιών και άλλων ειδών σε ανακοίνωση της αναφέρει πως η χρονική περίοδος παραμονής ως την παράδοση των παραγγελιών ξεπερνά τις 15 και πλέον μέρες.
Η κατάσταση ωστόσο φαίνεται να είναι διαφορετική όταν πρόκειται για είδη ένδυσης, αξεσουάρ ή καλλυντικών όπου η αναμονή για την παραλαβή δεν ξεπερνά τις 5 ημέρες, ακόμη και αν πρόκειται για καταστήματα εκτός Θεσσαλονίκης.
Σύμφωνα με γνώστες της λειτουργίας του ηλεκτρονικού εμπορίου οι καθυστερήσεις είναι απόρροια τριών παραμέτρων. Η πρώτη εντοπίζεται στις αδυναμίες της δομής των ηλεκτρονικών καταστημάτων που ήταν συνηθισμένα να δέχονται και να διαχειρίζονται πολύ μικρότερο αριθμό παραγγελιών, η δεύτερη στις εταιρείες ταχυμεταφορών, των οποίων ο φόρτος εργασίας έχει πολλαπλασιαστεί, και η τρίτη στις εισαγωγές προϊόντων, οι οποίες, λόγω των περιορισμών σε διάφορες χώρες, καθυστερούν.
Παράπονα στο Συνήγορο του Καταναλωτή
Αποδέκτης σημαντικού αριθμού παραπόνων-καταγγελιών, σχετικά με προβλήματα που συναντούν οι καταναλωτές με τις διαδικτυακές αγορές τους, ιδίως προϊόντων τεχνολογίας (κινητών τηλεφώνων, τάμπλετ, φορητών υπολογιστών κ.λπ.), έχει γίνει ο Συνήγορος του Καταναλωτή.
Οι καταναλωτές καταγγέλλουν τη μη προσήκουσα εκτέλεση των παραγγελιών τους από ηλεκτρονικά καταστήματα, τα οποία διαθέτουν προς πώληση τα προϊόντα τους σε ιδιαίτερα προνομιακές τιμές σε σχέση με τον ανταγωνισμό, προσελκύοντας μεγάλο αριθμό ενδιαφερόμενων πελατών, όπως συμβαίνει με τα αποκαλούμενα «προϊόντα-κράχτες».
Όπως διαπιστώθηκε από τον Συνήγορο του Καταναλωτή, ορισμένα από τα εν λόγω καταστήματα δεν παραδίδουν τα προϊόντα εντός του συμφωνημένου κατά περίπτωση χρόνου και μεταθέτουν διαρκώς τον χρόνο παράδοσης σε μελλοντικές ημερομηνίες, χωρίς, όμως, εντέλει να τηρούν τις δεσμεύσεις τους απέναντι στους καταναλωτές και χωρίς να προβαίνουν σε επιστροφή των χρηματικών ποσών που έχουν προεισπράξει προς ολοσχερή εξόφληση του τιμήματος των αγαθών, κατά πάγια πολιτική τους. Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι εν λόγω επιχειρήσεις διακόπτουν, μετά τη συναλλαγή, κάθε επικοινωνία με τους καταναλωτές, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να λάβουν καμία πληροφόρηση σε σχέση με την πορεία των αγορών τους ή την επιστροφή των χρημάτων τους.
Ο ΣτΚ, μεταξύ άλλων, συστήνει στους καταναλωτές για την καλύτερη προστασία τους, ιδιαίτερα αυτή τη δύσκολη περίοδο:
-Να προτιμούν την πραγματοποίηση αγορών από αξιόπιστα και γνωστά ηλεκτρονικά καταστήματα.
-Να ελέγχουν πάντοτε τις βασικές πληροφορίες που παρέχονται για το ηλεκτρονικό κατάστημα από τον ιστότοπό του. Να αναζητούν την επωνυμία της εταιρείας και τα πλήρη στοιχεία επικοινωνίας, συμπεριλαμβανομένης ταχυδρομικής διεύθυνσης. Η ύπαρξη μόνο ηλεκτρονικής διεύθυνσης (e-mail) και κινητού τηλεφώνου δεν αρκεί και αποτελεί, μάλιστα, ένδειξη απάτης.
-Να ελέγχουν, οπωσδήποτε, πριν από την πληρωμή ότι ο ιστότοπος παρέχει ασφαλή σύνδεση για τη μετάδοση ευαίσθητων δεδομένων, όπως στοιχείων πιστωτικών καρτών.
Να βεβαιώνονται ότι το σύμβολο ασφαλούς μετάδοσης δεδομένων εμφανίζεται στο πεδίο «διεύθυνση του προγράμματος περιήγησης» - browser με τη μορφή HTTPS. Με αυτό τον τρόπο διασφαλίζουν ότι το e-shop διαθέτει SSL (Secure Sockets Layer), δηλαδή πρωτόκολλο ασφαλούς μετάδοσης ευαίσθητων δεδομένων στο διαδίκτυο, ειδικά για αγορές με πιστωτικές-χρεωστικές κάρτες και paypal.
-Να αποφεύγουν την πραγματοποίηση αγορών από ηλεκτρονικά καταστήματα που απαιτούν, αποκλειστικά, την προείσπραξη του τιμήματος των αγαθών μέσω πιστωτικής/χρεωστικής κάρτας, paypal ή τραπεζικού εμβάσματος και δεν διαθέτουν την αντικαταβολή ή την ηλεκτρονική πληρωμή τη στιγμή της παράδοσης του προϊόντος ως εναλλακτικό τρόπο πληρωμής.
-Να μην πείθονται από τις υπερβολικά δελεαστικές τιμές των προϊόντων σε σχέση με τον ανταγωνισμό ή, εν πάση περιπτώσει, αυτό να μην είναι το μοναδικό κριτήριο για την πραγματοποίηση των αγορών τους.
-Οι καταναλωτές θα πρέπει να λαμβάνουν επιβεβαίωση της παραγγελίας, την οποία να φυλάσσουν μαζί με κάθε άλλο έγγραφο που σχετίζεται με αυτή. Αν χρειάζεται να επικοινωνήσουν με τον έμπορο, να προτιμούν το ηλεκτρονικό μήνυμα. Με αυτό τον τρόπο, σε περίπτωση προβλήματος, θα έχουν στη διάθεσή τους έμπρακτες αποδείξεις της επαφής-επικοινωνίας τους, καθώς και όλες τις λεπτομέρειες της συναλλαγής που έχουν συμφωνηθεί.