Ο πρόσφατος εργασιακός νόμος επέφερε όχι εκτεταμένες-ιδιαίτερα σημαντικές, όμως, μεταβολές στην εργατική νομοθεσία. Από τις πλέον σημαντικές η εισαγωγή του θεσμού του μη προβλέψιμου προγράμματος του χρόνου εργασίας. Η σχετική ρύθμιση αφορά στις λεγόμενες συμβάσεις κατά παραγγελία που απασχόλησαν, ήδη, σε προηγούμενη αρθρογραφία μας. Αναμέναμε, με υψηλό ενδιαφέρον, την εφαρμοστική υπουργική απόφαση. Εξεδόθη, πρόσφατα. Για τις απαντήσεις (και μη) στους προβληματισμούς μας, το παρόν!
Έννοια
Ως συμβάσεις κατά παραγγελία νοούνται εκείνες με τις οποίες τίθεται ένα πλαίσιο εντός του οποίου (και υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις) ο εργοδότης έχει τη δυνατότητα να καλέσει τον εργαζόμενο να παράσχει τις υπηρεσίες του. Κι ο εργαζόμενος σχετική υποχρέωση.
Η Πρόβλεψη Του Ν. 5053/2023
Σε περίπτωση μη προβλέψιμου προγράμματος του χρόνου εργασίας, ο εργαζόμενος υποχρεούται να απασχοληθεί από τον εργοδότη, εφόσον, σωρευτικά: (α) Η εργασία παρέχεται εντός (εκ των προτέρων γνωστών) προκαθορισμένων ωρών και ημερών αναφοράς. Και (β) ο εργαζόμενος έχει ειδοποιηθεί από τον εργοδότη, προ 24ώρου-κατ’ ελάχιστον (εκτός κι αν συντρέχει λόγος επείγοντος), για την ανάθεση της εργασίας εγγράφως ή με γραπτό μήνυμα (sms) ή με e-mail ή με άλλο πρόσφορο τρόπο.
Η Πρόβλεψη Της ΥΑ
Σε περίπτωση μη προβλέψιμου (συνολικά ή εν μέρει) προγράμματος οργάνωσης του χρόνου εργασίας του εργαζόμενου, ο εργοδότης κάνει σχετική δήλωση στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ. Συμπληρωματικά δηλώνει:
(α) Το σύνολο των μηνιαίων συμφωνημένων ωρών απασχόλησης.
(β) Τις ημέρες και ώρες αναφοράς εντός των οποίων δύναται να παρασχεθεί η συμφωνηθείσα εργασία.
(γ) Τον αριθμό των εγγυημένων αμειβόμενων ωρών ανά μήνα (:min ¼ των συμφωνημένων).
(δ) Την αμοιβή που καταβάλλεται για τις εγγυημένες αμειβόμενες ώρες και την αμοιβή που καταβάλλεται για την εργασία, που πραγματοποιείται επιπροσθέτως ή πέραν των εγγυημένων αυτών ωρών-εφόσον έχει συμφωνηθεί ανώτερη αμοιβή.
(ε) Την ελάχιστη περίοδο εντός της οποίας ο εργοδότης οφείλει να ειδοποιήσει τον εργαζόμενο πριν από την ανάθεση εργασίας.
(στ) Την προθεσμία εντός της οποίας ο εργοδότης δικαιούται να ακυρώσει την ανάθεση εργασίας.
Οι Απαντήσεις Επί Των Προβληματισμών
Οι διατυπωθέντες, ήδη-από μέρους του υπογράφοντος, προβληματισμοί εν μέρει, μόνον, απαντώνται.
(α) Ως προς το εύρος των ωρών και ημερών αναφοράς: Δεν υφίσταται (πέραν των ορίων της τυχόν καταχρηστικότητας) περιορισμός.
(β) Ως προς το είδος των εν λόγω συμβάσεων: Φαίνεται ότι αντιμετωπίζονται ως ένα τρίτο (πέραν της πλήρους και μερικής απασχόλησης) είδος. Κατά λογική ακολουθία: ο έγγραφος τύπος μοιάζει συστατικός γι’ αυτές.
(γ) Ως προς την αμοιβή των συμφωνημένων και εγγυημένων ωρών απασχόλησης: καταβάλλεται η συμφωνημένη-δεν οφείλεται προσαύξηση.
(δ) Ως προς την υπέρβαση των χρονικών ορίων εργασίας: Δεν υφίσταται, θεσμοθετημένο, ανώτατο-ημερήσιο όριο απασχόλησης του εργαζομένου. Ούτε, αντίστοιχα, (ενδεχόμενης) υπερεργασία ή/και υπερωρία.
(ε) Ως προς τη δυνατότητα (ή μη) διακεκομμένου ωραρίου: Δεν προκύπτει.
Ο (νεαρός) θεσμός του μη προβλέψιμου προγράμματος εργασίας/συμβάσεων κατά παραγγελία δεν είναι ήσσονος σημασίας ή ενδιαφέροντος. Επιτυχώς, ήδη, αντιμετωπίζει σημαντικούς προβληματισμούς των επιχειρήσεων όσον αφορά την κάλυψη συγκεκριμένων θέσεων εργασίας. Αναμένεται, μάλιστα, να διευρύνει την απασχόληση-έστω στην ειδική, τούτη, εκδοχή της. Ευκταίο όμως επιτυχώς να αντιμετωπισθούν συγκεκριμένες παράμετροι που θα αποτρέψουν περιττούς προβληματισμούς, διενέξεις, κόστη και περιττή απασχόληση των υπηρεσιών, των δικαστηρίων και εμπλεκομένων μερών. Μοιάζει αφοπλιστικά απλό.
Σταύρος Κουμεντάκης
Managing Partner
Koumentakis and Associates Law Firm
Σημ.: Σε πλήρη μορφή οι «Συμβάσεις Κατά Παραγγελία».