Το Ναγκόρνο-Καραμπάχ είναι πλέον σχεδόν άδειο, αφού σχεδόν όλοι οι εθνοτικοί Αρμένιοι εγκατέλειψαν την αυτοανακηρυχθείσα δημοκρατία μετά την αστραπιαία στρατιωτική επίθεση του Αζερμπαϊτζάν στα τέλη Σεπτεμβρίου.
Μετά από τρεις δεκαετίες αγώνα, οι αυτονομιστές του Καραμπάχ συμφώνησαν να αφοπλιστούν, να διαλύσουν την κυβέρνησή τους και να επανενταχθούν με το Μπακού, το οποίο ετοιμάζεται τώρα να ανακτήσει τον έλεγχο της αποσχισθείσας περιοχής.
Σχεδόν όλοι οι περίπου 120.000 κάτοικοι του Καραμπάχ έχουν πλέον φύγει, με το Ερεβάν να κατηγορεί το Αζερμπαϊτζάν ότι διεξάγει εκστρατεία «εθνοκάθαρσης» για την εκκαθάριση της περιοχής.
«Επανένταξη»
Ωστόσο, το Μπακού αρνήθηκε τον ισχυρισμό και κάλεσε τους Αρμένιους κατοίκους της περιοχής να παραμείνουν και να «επανενταχθούν» στο Αζερμπαϊτζάν, λέγοντας ότι τα δικαιώματά τους θα τηρηθούν.
«Η ισότητα των δικαιωμάτων και των ελευθεριών, συμπεριλαμβανομένης της ασφάλειας, είναι εγγυημένη σε όλους, ανεξάρτητα από την εθνοτική, θρησκευτική ή γλωσσική τους προέλευση», ανέφερε σε ανακοίνωσή της η προεδρία του Αζερμπαϊτζάν.
Πρόσθεσε ότι θα εγγυηθεί τα δικαιώματα των κατοίκων του Καραμπάχ να διατηρήσουν την πολιτιστική τους ταυτότητα, συμπεριλαμβανομένων των ευκαιριών χρήσης της αρμενικής γλώσσας.
Όμως το Καραμπάχ είναι πλέον άδειο και σχεδόν κανένας Αρμένιος δεν ζει ή δεν έχει επιστρέψει σε περιοχές που ανακατέλαβε το Αζερμπαϊτζάν μετά από μάχες το 2020.
Το Μπακού έχει επίσης μιλήσει για «μεγάλη επιστροφή» των 750.000 Αζέρων που εγκατέλειψαν το Καραμπάχ, την Αρμενία και τα γύρω εδάφη μετά την πρώτη σύγκρουση στις δεκαετίες του ’80 και του ’90.
Αφοπλισμός μετά από 30 χρόνια
Ενώ ο κύριος όγκος των συγκρούσεων έχει σταματήσει στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ, εξακολουθούν να λαμβάνουν χώρα διάσπαρτα περιστατικά.
Η Μόσχα δήλωσε ότι οι ρωσικές και οι αζέρικες δυνάμεις δέχθηκαν τη Δευτέρα πυρά ελεύθερων σκοπευτών, ενώ η Αρμενία ανέφερε ότι ένας στρατιώτης σκοτώθηκε κατά μήκος των κοινών συνόρων με το Αζερμπαϊτζάν.
Το Μπακού ισχυρίζεται ότι «η διαδικασία αφοπλισμού και διάλυσης έχει ολοκληρωθεί» στην περιοχή.
«Δεν υπάρχουν πλέον παράνομες αρμενικές ένοπλες δυνάμεις σε πολεμικά φυλάκια. Επίσης, πολλές στρατιωτικές βάσεις, έχουν ήδη απελευθερωθεί», δήλωσε στο AFP ο εκπρόσωπος του αζέρικου στρατού συνταγματάρχης Αναρ Εϊβάζοφ.
Ένα οπλοστάσιο με πάνω από 2.000 τουφέκια και 22 τεθωρακισμένα οχήματα έχει κατασχεθεί, σύμφωνα με έναν προσωρινό υπολογισμό.
Όμως η κύρια ανησυχία είναι η παρουσία ναρκών στην περιοχή, με την αποναρκοθέτηση να έχει μόλις αρχίσει.
Ελλείψει ακριβούς χαρτογράφησης, οι εκτιμήσεις για την κλίμακα του προβλήματος ποικίλλουν σε μεγάλο βαθμό.
Το Αζερμπαϊτζάν έχει αναφέρει εκατομμύρια νάρκες, ενώ άλλες πηγές κάνουν λόγο για τουλάχιστον 100.000.
Το μέλλον της ρωσικής ειρηνευτικής αποστολής 2.000 ατόμων στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ δεν έχει επίσης ακόμη καθοριστεί.
Το Κρεμλίνο έχει δηλώσει ότι το μέλλον της αποστολής, η οποία αναπτύχθηκε στην ορεινή περιοχή ως μέρος μιας μεσολάβησης για συμφωνία κατάπαυσης του πυρός το 2020, θα καθοριστεί από τη Ρωσία και το Αζερμπαϊτζάν.
Η οικονομική ολοκλήρωση
Οι εκατοντάδες χιλιάδες Αρμένιοι που εγκατέλειψαν το Καραμπάχ άφησαν πίσω τους σπίτια, ζώα και βιοποριστικά μέσα.
Το Μπακού δήλωσε ότι τα θέματα ιδιοκτησίας θα «ρυθμιστούν σύμφωνα με τους νόμους της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν», χωρίς να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες.
Είπε επίσης ότι οι φυσικές και κοινωνικές υποδομές στο Καραμπάχ θα ευθυγραμμιστούν με το μέσο επίπεδο σε ολόκληρο το Αζερμπαϊτζάν, εξασφαλίζοντας την πλήρη κυκλοφορία του εθνικού νομίσματος.
Η περιοχή θα συνδεθεί με τις εθνικές υπηρεσίες, με την ύδρευση, την ηλεκτρική ενέργεια και τις τηλεπικοινωνίες να είναι μεταξύ των πρώτων που θα εγκατασταθούν.
Πηγή: AFP, αναδημοσίευση από ertnews