Συνέρχεται εκ νέου, σήμερα το μεσημέρι, η διακομματική επιτροπή η οποία έχει συγκροτηθεί προκειμένου να συζητήσει το περιεχόμενο της νομοθετικής ρύθμισης για την ψήφο των Ελλήνων του εξωτερικού. Το αποτέλεσμα της έως τώρα διαβούλευσης η οποία ξεκίνησε με πρωτοβουλία της κυβέρνησης, σε επίπεδο μάλιστα πολιτικών αρχηγών, έχει συμπυκνωθεί σε τέσσερις συγκεκριμένες προτάσεις τις οποίες απέστειλε προς τα κόμματα την περασμένη Παρασκευή ο υπουργός Εσωτερικών Τάκης Θεοδωρικάκος. Οι προτάσεις αυτές είναι οι εξής:
- Η ψήφος των Ελλήνων του Εξωτερικού που είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους, είναι ισότιμη με αυτή των Ελλήνων πολιτών που ψηφίζουν στη χώρα μας, όπως επιτάσσει το Σύνταγμα. Οι κάτοικοι του Εξωτερικού που έχουν το εκλογικό δικαίωμα, ψηφίζουν το ψηφοδέλτιο Επικρατείας του κόμματος που επιθυμούν και η ψήφος τους μετρά στο συνολικό εκλογικό αποτέλεσμα.
- Συγκροτούνται ειδικοί εκλογικοί κατάλογοι από τους Έλληνες που κατοικούν στο εξωτερικό και είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους. Σε αυτούς εντάσσονται όσοι έχουν φύγει από την Ελλάδα ως 30 χρόνια και έχουν οικονομική σχέση με τη χώρα (ελληνικό ΑΦΜ ή συγγενική σχέση πρώτου βαθμού με Έλληνα φορολογούμενο).
- Η ψηφοφορία διεξάγεται στις πρεσβείες και στα προξενεία καθώς και σε χώρους που θα συμφωνηθούν. Πολίτες που κατοικούν σε μεγάλη απόσταση απ' αυτούς τους χώρους, μπορούν να ψηφίζουν με επιστολική ψήφο, εφ' όσον το επιθυμούν.
- Αυξάνεται ο αριθμός των βουλευτών Επικρατείας σε 15, ώστε να δοθεί η δυνατότητα να μετέχουν ως υποψήφιοι, πρόσωπα που προέρχονται από την ομογένεια, εφόσον τα κόμματα το επιθυμούν.
Η πρόταση αυτή διαφέρει ως προς την αρχική κυβερνητική κυρίως σε δύο σημεία. Το πρώτο, και το σπουδαιότερο, αφορά την οριοθέτηση του εκλογικού σώματος. Η κυβέρνηση φαίνεται διατεθειμένη να υιοθετήσει σχεδόν πλήρως την πρόταση του ΚΚΕ βάσει της οποίας περιορίζεται το εκτός συνόρων εκλογικό σώμα σε όσους είναι ήδη εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους και έχουν φύγει από τη χώρα μέσα στα προηγούμενα τριάντα χρόνια και επιπλέον έχουν κάποιου είδους οικονομική σχέση, άμεσα ή έμμεσα μέσω συγγενών τους, με την Ελλάδα.
Θυμίζω ότι η αρχική πρόταση της Νέας Δημοκρατίας έδινε δικαίωμα ψήφου σε κάθε έναν ο οποίος θα μπορούσε να αποδείξει ότι διαθέτει ελληνικές ρίζες από γονέα ή και προηγούμενη γενιά, ασχέτως εάν ήταν ή όχι εγγεγραμμένος στους εκλογικούς καταλόγους. Αυτή είναι μια σημαντική υποχώρηση του κυβερνώντος κόμματος χάρη στην οποία δημιουργεί προϋποθέσεις ευρύτερων συναινέσεων.
Η δεύτερη υποχώρηση αφορά τη δυνατότητα άσκησης του εκλογικού δικαιώματος δια επιστολικής ψήφου, κάτι με το οποίο συμφωνούσε και το ΚΙΝΑΛ. Η ΝΔ εμφανίζεται τώρα να υιοθετεί την πρόταση του ΚΚΕ περί αυτοπρόσωπης παρουσίας, αφήνοντας ως δυνητική μόνο τη δυνατότητα χρήσης της επιστολικής ψήφου, μόνον για όσους ζουν σε πολύ απομακρυσμένες περιοχές. Ακόμη και αυτό, όμως, είναι υπό συζήτηση, καθώς, μια τέτοια διευκόλυνση είναι δύσκολο, λόγω Συντάγματος, να εκχωρηθεί μόνον για τους εκτός συνόρων ψηφοφόρους.
Κατόπιν αυτών των δύο υποχωρήσεων από πλευράς κυβέρνησης θεωρείται εξαιρετικά πιθανόν να επιτευχθούν ευρύτερες συγκλίσεις μεταξύ τουλάχιστον των πέντε κομμάτων (ΝΔ, ΚΙΝΑΛ, ΚΚΕ, ΜέΡΑ 25, Ελληνική Λύση) οι οποίες σε επίπεδο Κοινοβουλίου θα μπορούσαν να εκφραστούν ακόμη και με 214 ψήφους, όσοι και οι βουλευτές των πέντε κομμάτων.
Σε αυτούς δεν αποκλείεται τελικώς να προστεθούν και οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, μετά τη διαφαινόμενη στροφή που επιχειρεί από την Παρασκευή το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αντιλαμβανόμενο τον κίνδυνο της πολιτικής περιθωριοποίησής του. Στην Κουμουνδούρου φαίνονται να αντιλαμβάνονται έστω και την τελευταία στιγμή τον κίνδυνο να ζημιωθούν πολιτικά, αλλά και εκλογικά, εξ αιτίας της επιμονής τους να μην προσμετρείται η ψήφος των Έλλήνων του εξωτερικού στο τελικό εκλογικό αποτέλεσμα και τώρα αναζητούν εύσχημους τρόπους διόρθωσης πορείας.
Θα είναι ευχής έργον εάν ο ΣΥΡΙΖΑ ολοκληρώσει αυτή τη διόρθωση, επιτρέποντας έτσι, σε ένα θέμα ευρύτερης εθνικής σημασίας, να επιτευχθεί η μέγιστη δυνατή συναίνεση. Η υπαναχώρηση της ΝΔ ως προς τον περιορισμό του εκλογικού σώματος τού προσφέρει αυτή την ευκαιρία και είναι στο χέρι του να την αξιοποιήσει, ασχέτως του πως επιχειρεί να την σερβίρει προς τα έξω.