Σοβαρές υπόνοιες ότι διαβητικά φάρμακα συνταγογραφούνται σε ανθρώπους που θέλουν να αδυνατίσουν προκαλεί η μεγάλη αύξηση που καταγράφεται στο ποσοστό εμφάνισης σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2.
Περισσότεροι από 110.000 νέοι ασθενείς καταγράφηκαν μέσα στο 2023, αριθμός που αντιστοιχεί σε αύξηση μεγαλύτερη από 8%, η οποία δυ. Η αύξηση αυτή προκαλεί έντονη ανησυχία για νέα έλλειψη των GLP-1 αναλόγων διαβητικών φαρμάκων, εννέα μήνες μετά την εξαφάνιση από τα ράφια των φαρμακείων του Ozempic και άλλων σκευασμάτων που παράλληλα έχουν ευεργετική δράση για την απώλεια σωματικού βάρους.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης Κοινωνικής Ασφάλισης (ΗΔΙΚΑ), ο αριθμός των πασχόντων με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 στην Ελλάδα, έχει αυξηθεί σημαντικά την τελευταία τριετία. Ειδικότερα, από το 2021 έως το 2022, η εν λόγω αύξηση ήταν της τάξεως του 5,028% (1.082.027 έναντι 1.030.226 το 2021) και 9,58% από το 2022 μέχρι το 2023 (1.185.734). Συνολικά, από το έτος 2021 έως το 2023, η αύξηση του αριθμού των πασχόντων ανέρχεται στο 15,09%. Σύμφωνα με την Πανελλήνια Ομοσπονδία Σωματείων – Συλλόγων Ατόμων με Σακχαρώδη Διαβήτη (ΠΟΣΣΑΣΔΙΑ) το γεγονός εγείρει εύλογα ερωτηματικά για το αν ο αριθμός αυτός αντιστοιχεί πράγματι σε άτομα με διαβήτη τύπου 2 ή οφείλεται σε ψευδείς διαγνώσεις για να αποφευχθεί η εξολοκλήρου αγορά των συγκεκριμένων φαρμάκων, τα οποία έχουν υψηλό κόστος και ανάμεσα στις ευεργετικές τους ικανότητες είναι και η απώλεια του βάρους.
«Ο αριθμός των νέων ασθενών ξαφνικά βρέθηκε να είναι δυσανάλογα μεγαλύτερος από τα προηγούμενα χρόνια. Όταν βλέπουμε ότι κάθε χρόνο -τουλάχιστον από το 2014 που έχουμε στοιχεία από την ΗΔΙΚΑ- ότι το μέγεθος της αύξησης είναι συγκεκριμένο και αγγίζει τις 70 με 80 χιλιάδες άτομα τον χρόνο, δεν μπορεί ξαφνικά να φτάσαμε στις 110.000. Αυτό δεν μπορεί να αποδοθεί ούτε στην εποχή covid που θα μπορούσε κάποιος να έχει επιπλοκή και να εμφανίσει διαβήτη, ούτε σε κάποιον άλλον λόγο. Δεν μπορούμε να πούμε ότι πράγματι υπάρχει παράνομη συνταγογράφηση και κάποιοι βαφτίστηκαν διαβητικοί, αλλά θα πρέπει το κράτος να το δει και να βάλει έναν περιορισμό στον τρόπο με τον οποίο συνταγογραφούν οι θεράποντες ιατροί», είπε στη Voria.gr ο πρόεδρος της ΠΟΣΣΑΣΔΙΑ, Χρήστος Δαραμήλας, ο οποίος άφησε ερωτηματικά κυρίως για τη στάση των γιατρών, οι οποίοι εργάζονται σε κέντρα αδυνατίσματος.
Στοιχείο που συνηγορεί υπέρ της ερμηνείας της ψευδούς διάγνωσης είναι ότι τους τελευταίους τέσσερις μήνες υπάρχει κενό στη συνταγογράφηση. «Άνθρωποι που έπαιρναν συνταγές για 3-4 μήνες εξαφανίστηκαν, κάτι που σημαίνει ότι ή δεν το είχαν ανάγκη ή πήραν αυτό που ήθελαν σε σχέση με την απώλεια βάρους. Δεν ξέρουμε όμως αν θα το πάρουν την επόμενη σεζόν κι αυτό είναι πρόβλημα», ανέφερε ο πρόεδρος της ομοσπονδίας.
Κίνδυνος νέων ελλείψεων - Ζητούνται έλεγχοι
Σύμφωνα με τα στοιχεία της επιτροπής έλλειψης φαρμάκων που συγκροτήθηκε τον περασμένο Σεπτέμβριο, προς το παρόν υπάρχει επάρκεια των συγκεκριμένων σκευασμάτων, ωστόσο εκφράζονται φόβοι ότι, αν δεν ληφθούν μέτρα, η κατάσταση θα αλλάξει από το τέλος Φεβρουαρίου και όσο πλησιάζουμε προς το καλοκαίρι, διάστημα κατά το οποίο κατεξοχήν ο κόσμος αναζητά λύσεις για αδυνάτισμα.
Για την αποφυγή υπερσυνταγογράφησης ή έκδοσης ψευδών συνταγογραφήσεων, που έχουν ως αποτέλεσμα –μεταξύ άλλων- τη δημιουργία ελλείψεων φαρμάκων στην αγορά, η οποία θέτει σε κίνδυνο την υγεία των διαβητικών, η ΠΟΣΣΑΣΔΙΑ ζητά την υιοθέτηση ασφαλιστικών δικλείδων για τη συνταγογράφησή τους, με βασικά κριτήρια τη γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη, τον δείκτη μάζας σώματος (BMI) και τις πιθανές καρδιαγγειακές παθήσεις.
«Ο ΕΟΠΥΥ έβαλε κάποιες δικλείδες ασφαλείας σε σχέση με το συγκεκριμένο σκεύασμα. Έγιναν κάποιοι έλεγχοι και τον Νοέμβριο εντοπίστηκαν κάποιες παράνομες συνταγογραφήσεις, γιατί υπήρξε μία διαλειτουργικότητα μεταξύ των δεδομένων που μπορούσε να παρέχει η ΗΔΙΚΑ στον ΕΟΠΥΥ, όμως δεν συνεχίστηκαν. Επιπλέον, γνωρίζουμε ότι θα μπορούσαν να μπουν και περιοριστικοί όροι, ωστόσο κάτι τέτοιο δεν έγινε, γιατί είχαμε αλλαγές στην ηγεσία του υπουργείου Υγείας και οι διοικητικοί υπάλληλοι δεν προχωρούν χωρίς εντολή», εξήγησε ο πρόεδρος.
Σε ό,τι αφορά τον προϋπολογισμό ενόψει της νέας διαπραγμάτευσης της αρμόδιας επιτροπής με τις φαρμακευτικές εταιρείες για την τιμή και την ποσότητα των προϊόντων, ο κ. Δαραμήλας επισήμανε ότι το ζήτημα δεν είναι αν θα δοθεί αύξηση, αλλά να ελεγχθεί η υπερσυνταγογράφηση και η ψευδής συνταγογράφηση. «Εμείς ζητούμε να διασφαλιστεί ότι αυτοί που παίρνουν το φάρμακο πραγματικά το έχουν ανάγκη. Και σε περίπτωση που δούμε ότι δεν φτάνει γι’ αυτούς που αποδεικνύεται ότι πραγματικά το έχουν ανάγκη, τότε να καλέσουν τις εταιρείες να αυξήσουν την ποσότητα», είπε χαρακτηριστικά.
«Κάτι συμβαίνει»
Για το θέμα μέχρι στιγμής δεν έχει γίνει επίσημη αναφορά στον Πανελλήνιο Ιατρικό Σύλλογο, ωστόσο εκφράζεται η εκτίμηση ότι υπάρχει ζήτημα. «Σίγουρα δεν έχουμε στη χώρα τόσους διαβητικούς όσοι εμφανίστηκαν αμέσως μετά την έλλειψη του Ozenpic. Δεν δικαιολογείται. Δεν έχουμε στοιχεία, είναι όμως σαφές ότι εδώ κάτι συμβαίνει», είπε στη Voria.gr ο πρόεδρος του ΠΙΣ, Αθανάσιος Εξαδάκτυλος.
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης, Νίκος Νίτσας, επίσης ανέφερε ότι δεν έχει γίνει κάποια σχετική αναφορά από την ΗΔΙΚΑ, παρότι κατά καιρούς κοινοποιούνται στον ΙΣΘ περιπτώσεις υπερυνταγογράφησης, οι οποίες επιφέρουν πειθαρχικές κυρώσεις. Σε κάθε περίπτωση, τόνισε, μπορεί κανείς πολύ εύκολα από την ΗΔΙΚΑ να διαπιστώσει εάν ένας γιατρός δίνει διαβητικό φάρμακο, που εργάζεται αυτός που συνταγογραφεί και αν είναι διαβητολόγος ή γενικός γιατρός που απλώς έχει πρόσβαση στο σύστημα.