Η ατζέντα της Θεσσαλονίκης την επομένη και των αυτοδιοικητικών εκλογών έχει ήδη διαμορφωθεί. Εάν αποτελούν κριτήριο ψήφου, ειδικά στις δημοτικές εκλογές, τα έργα υποδομής, η κάλυψη των ελλειμμάτων και τα αναπτυξιακά έργα, τότε καλό είναι να δούμε τι διεκδικεί η πόλη και πώς εκφράζεται ως προς αυτό κάθε υποψήφιος περιφερειάρχης, δήμαρχος, σύμβουλος.
Οι πολίτες χρειάζονται ξεκάθαρες κουβέντες για να τοποθετηθούν και να αναλάβει ο καθένας την ατομική ευθύνη που του αναλογεί και όλοι μαζί τη συλλογική. Τουλάχιστον όσοι (πολλοί κατά τη γνώμη μου) ψηφίζουν με τεχνοκρατικά κριτήρια, αλλά και με το βλέμμα στην επόμενη μέρα της καθημερινότητάς τους ή σωστότερα στην κατάσταση της καθημερινότητας στην περιοχή μας πέντε χρόνια μετά.
Στα λεγόμενα μεγάλα έργα, που έχουν υπερτοπικό ενδιαφέρον θα αναφερθώ, διότι αυτά είναι που κυρίως διαμορφώνουν αυτό που ονομάσαμε ατζέντα της πόλης. Προφανώς και υπάρχουν πολύ μεγάλης σημασίας έργα σε κάθε δήμο, ανεξαρτήτως προϋπολογισμού, τα οποία είναι κρίσιμα, αλλά είναι τόσα πολλά, που δεν μπορώ να τα αναφέρω σε μια άποψη.
Μένω λοιπόν μόνο σε πέντε επιλεγμένες παρεμβάσεις, οι οποίες είναι μπροστά μας και αφορούν στο σύνολο της Θεσσαλονίκης ως μέρος της ατζέντας της περιοχής.
Το μετρό με τον ένα ή τον άλλο τρόπο θα είναι η νέα πραγματικότητα της Θεσσαλονίκης μέσα στο 2024. Μείζον συγκοινωνιακό και αναπτυξιακό έργο, το οποίο συνιστά το πρώτο μέσο σταθερής τροχιάς της πόλης, μετά το ξήλωμα των γραμμών του τραμ πριν από πολλές δεκαετίες και το δεύτερο μέσο μαζικών μετακινήσεων, μετά τον πολύπαθο ΟΑΣΘ. Η περίπτωση του μετρό, που πλέον δεν αποτελεί μέρος της ατζέντας της πόλης, διότι συνιστά μια επικείμενη πραγματικότητα, παραμένει κριτήριο ψήφου. Κάποιοι τοποθετήθηκαν και μάλιστα με έντονο τρόπο, εξόχως χαρακτηριστικό, στη σωστή και στη λάθος πλευρά της Ιστορίας. Κι αυτή η τοποθέτησή τους, τους συνοδεύει στο μυαλό του ψηφοφόρου, διότι ήταν ενδεικτική της γενικότερης στάσης τους στα έργα υποδομής της πόλης. Στην ίδια την ατζέντα της πόλης. Σε αυτή παραμένουν βεβαίως οι επεκτάσεις του μετρό, πρώτα της Καλαμαριάς (ως προς τον χρόνο ολοκλήρωσης) και ακολούθως προς τη δυτική Θεσσαλονίκη, το αεροδρόμιο και την ανατολική Θεσσαλονίκη. Αναλόγως της θέσης που συνοδεύει λοιπόν τους υποψήφιους απέναντι στο μετρό θα λάβουν και την ψήφο εμπιστοσύνης από τους ψηφοφόρους, οι οποίοι επίσης έχουν διαφορετικές απόψεις μεταξύ τους για το πώς κατασκευάστηκε και πώς έπρεπε να κατασκευαστεί το έργο. Ποια είναι δηλαδή η σωστή και ποια η λάθος πλευρά της Ιστορίας. Νικητή πάντως έχουμε κι αυτός είναι το ίδιο το έργο που επιτέλους γίνεται πραγματικότητα.
Δεύτερο μεγάλο έργο, που άρχισε να αμφισβητείται είναι το Fly Over στην περιφερειακή οδό. Είναι το νέο μέτωπο της τοπικής κοινωνίας, το νέο πεδίο αντιπαράθεσης, τόσο κοινωνικής όσο και πολιτικής. Κάποιοι έχουν πια αρχίσει να αμφισβητούν ευθέως το έργο. Το ίδιο το έργο. Δεν προβληματίζονται απλώς, όπως κάνουν όλοι, για την τετραετή περίοδο κατασκευής του και τα προβλήματα που θα δημιουργήσει στις μετακινήσεις στο νομό αυτό το διάστημα, αλλά στέκονται κριτικά απέναντι στο ίδιο το έργο. Αυτή η νέα γκρίνια, κόντρα, αμφισβήτηση... όπως θέλετε χαρακτηρίστε το, θα μας συνοδεύσει σε όλη τη διάρκεια κατασκευής του. Πιθανώς να προκαλέσει και εμπόδια στην υλοποίησή του. Το έχουμε ξαναζήσει άλλωστε. Αν θα καταντήσει μια νέα υποθαλάσσια ή ένα νέο μετρό είναι κάτι που πρέπει να το ξέρουμε ειδικά τώρα, που είμαστε περίπου ένα μήνα πριν από τις κάλπες. Για να αποφασίσει η τοπική κοινωνία (ακόμη και για ένα δημοπρατημένο έργο) εάν τελικά υποστηρίζει το έργο ή θεωρεί ότι δεν πρέπει να γίνει. Και τι θα γίνει με την ξεπερασμένη και κορεσμένη περιφερειακή οδό και τη βελτίωσή της, που αποτελεί μείζον πρόβλημα για όλους; Αυτό θα πρέπει να το απαντήσουν όσοι είναι απέναντι στο Fly Over. Επαρκώς. Όχι φυσικά με έωλες επαναφορές λογικών εξωτερικού περιφερειακού δακτυλίου, ενός έργου με προϋπολογισμό κάπου στο 1 δισεκατομμύριο ευρώ, που απλώς δεν υπάρχει και θα το διεκδικήσουμε, αλλά με εφικτές εναλλακτικές. Και προσοχή: Καλύτερες του Fly Over και με λιγότερη ταλαιπωρία από την επαπειλούμενη. Δεν το λες κι εύκολο...
Τρίτο μεγάλο έργο, που επηρεάζει τη ζωή σχεδόν μισού εκατομμυρίου κατοίκων της δυτικής Θεσσαλονίκης και τη λειτουργία συνολικά της πόλης, η δρομολογημένη διαπλάτυνση της οδού Λαγκαδά μεταξύ του Μητροπολιτικού Πάρκου Παύλου Μελά και των Δωδεκαώροφων. Εκεί δεν έχουμε διχασμούς, αλλά καθυστερήσεις και προβληματισμό ως προς τη λειτουργία των οδικών συνδέσεων στη μικρή διάρκεια για την ολοκλήρωση του έργου. Να παραμένει όμως η στένωση όπως σήμερα απλώς δεν είναι αποδεκτό. Είναι έτοιμοι όλοι να βοηθήσουν για να τελειώνουμε μια ώρα νωρίτερα ή θα έχουμε τις γνωστές πια αλληλοκατηγορίες, την γκρίνια και την αναβλητικότητα;
Τέταρτη κομβική παρέμβαση είναι η βελτίωση της λειτουργίας και της εξυπηρέτησης των αστικών λεωφορείων. Αυτή η κατάσταση στον ΟΑΣΘ, που πηγαίνει πλέον πολλά χρόνια πίσω, έχει κουράσει, έχει ταλαιπωρήσει, έχει απογοητεύσει. Έχουμε μπροστά μας ένα πλάνο βελτίωσης, το οποίο άλλοι υποστηρίζουν, άλλοι εναντιώνονται σε αυτό. Μπήκαμε πάντως σε έναν δρόμο. Να αποφασίσουμε εάν θα τον βαδίζουμε ή αν θα πηγαίνουμε πέρα δόθε. Και σε αυτό πρέπει να πάρουν θέση όποιοι διεκδικούν την ψήφο μας στην Αυτοδιοίκηση. Δεν είναι της αρμοδιότητάς τους. Σωστό. Είναι στην αρμοδιότητά τους όμως η μετακίνηση των πολιτών στο νομό. Τουλάχιστον να γνωρίζουμε με ποιο σχεδιασμό είναι. Για να μπορούμε κι εμείς οι πολίτες να αξιολογήσουμε και να τοποθετηθούμε στην κάλπη...
Πέμπτη κρίσιμη παρέμβαση το οραματικό έργο της ενοποίησης, ανάπλασης και αξιοποίησης του παραλιακού μετώπου της Θεσσαλονίκης. Παρέμβαση που αφορά σε επιμέρους έργα ανά περιοχή, τα οποία μπορεί μεν να προκαλούν τοπικές συγκρούσεις, δεν επιτρέπεται δε να δημιουργήσουν ανυπέρβλητα ζητήματα στο συνολικό έργο. Κι αυτό πρέπει σε τούτες τις εκλογές να το δούμε. Διότι δεν μιλάμε για ολοκλήρωση ενός τέτοιου πρότζεκτ σε βάθος πενταετίας, αλλά σε περισσότερα χρόνια, ωστόσο αν είναι να μπούμε σε έναν δρόμο αναβολών, συγκρούσεων και ανατροπών, καλό είναι να ξέρουμε ποια πλευρά επιλέγουμε, ποιον υποστηρίζουμε και τι θέση παίρνει αυτός για το σύνολο της παρέμβασης και για τα έργα που το συνθέτουν σε τοπικό επίπεδο.
Μένω σε αυτά τα πέντε έργα της ατζέντας της Θεσσαλονίκης διότι θεωρώ πολύ κρίσιμη για την πορεία της πόλης και το νομού την κοινωνική συνοχή και τη μέγιστη δυνατή κοινωνική συμφωνία σε τέτοιου είδους παρεμβάσεις. Αλλιώς τα έργα αυτά και όλα τα άλλα δεν πρόκειται να υλοποιηθούν και να προχωρήσουν, αλλά αντιθέτως θα απαξιωθούν όπως τόσα και τόσα άλλα. Και για να δημιουργηθούν οι κατάλληλες ή ακατάλληλες συνθήκες υλοποίησης των έργων κρίσιμο ρόλο παίζουν οι διοικήσεις στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού.
Το ευτύχημα είναι ότι οι Θεσσαλονικείς σε αυτές τις εκλογές παίρνουν θέση σε μια κρίσιμη χρονική περίοδο για τα έργα και την ατζέντα της Θεσσαλονίκης. Με σταθερή κυβέρνηση τετραετίας, που έχει ξεκάθαρη θέση σε καθεμιά από αυτές τις παρεμβάσεις και στο δικό της επίπεδο δεν υπάρχουν ταλαντώσεις και αμφισημίες. Άρα, τι μένει σε διοικητικό επίπεδο (που είναι και πολύ κρίσιμο); Η καθαρή θέση των υποψήφιων που διεκδικούν τη διοίκηση της Περιφέρειας και των Δήμων απέναντι σε αυτά τα έργα, απέναντι στην ατζέντα της Θεσσαλονίκης.