Ήταν το 1958, όταν ο Άρης Κωνσταντινίδης έχτισε το πρώτο Ξενία στη χώρα και δη στην Άνδρο, το οποίο αποτέλεσε τομή στην τυπολογία των ξενοδοχείων που κτίζονται από τον Ε.Ο.Τ. Το 1960 αρχίζει το πρώτο πενταετές πρόγραμμα τουριστικής ανάπτυξης της χώρας. Η Ελλάδα αρχίζει να προβάλλεται στο εξωτερικό με αφίσες και διαφημιστικά φυλλάδια επώνυμων καλλιτεχνών. Οι ξένοι ανακαλύπτουν το ελληνικό καλοκαίρι και τα Ξενία αναπτύσσονται σε όλη τη χώρα και δη στη Βόρεια Ελλάδα, αποτελώντας ελκυστική επιλογή για τους επισκέπτες των περιοχών που βρίσκονται και όχι μόνον.
Τα Ξενία σχεδιάστηκαν με κοινόχρηστους χώρους ώστε να μπορούν να φιλοξενήσουν μεγαλύτερο αριθμό επισκεπτών από αυτόν των ενοίκων. Ήταν η λογική της αρχικής σχεδίασης, ώστε το ξενοδοχείο να δέχεται και περαστικούς ή κατοίκους της ευρύτερης περιοχής στο πλαίσιο της καλύτερης ένταξης του ξενοδοχείου στο περιβάλλον του.
Σχεδόν δυο δεκαετίες αργότερα αρχίζει η σταδιακή παρακμή τους με αποτέλεσμα, σε κάποιες περιπτώσεις, την οριστική τους εγκατάλειψη έως τη δεκαετία του ’90. Το τελευταίο Ξενία υπό κρατική λειτουργία έκλεισε το 1997 στο Παλιούρι της Χαλκιδικής.
Οι διαγωνισμοί που έρχονται
Κάποια από τα Ξενία, που σήμερα απαξιώνονται στο πέρασμα του χρόνου και χάνονται στη λήθη του ένδοξου παρελθόντος τους έχουν περάσει τα τελευταία χρόνια στα χέρια της Εταιρείας Ακινήτων Δημοσίου Α.Ε. (ΕΤΑΔ), η οποία επιχειρεί την αξιοποίησή τους μέσω της μίσθωσής τους.
Όπως όλα δείχνουν οι προγραμματισμένοι ηλεκτρονικοί διαγωνισμοί για τη μίσθωση τριών Ξενία της Βόρειας Ελλάδας που έρχονται τη νέα χρονιά, αν όλα πάνε καλά, αυτή τη φορά θα τους δώσουν τη δυνατότητα να γυρίσουν σελίδα. Αξίζει να σημειωθεί πως κάποια εξ αυτών, όπως αυτό της Ξάνθης, για το οποίο αναμένεται να τρέξει διαγωνισμός, σήμερα είναι μισθωμένο.
Πιο συνθέτη είναι η κατάσταση για τα Ξενία της Κοζάνης και της Κομοτηνής, για τα οποία προγραμματίζονται σχετικοί διαγωνισμοί το επόμενο διάστημα, καθώς έχουν αφεθεί για χρόνια στη μοίρα τους.
Τα χαρακτηριστικά των Ξενία που βγαίνουν προς μίσθωση
Το Ξενία Ξάνθης, βρίσκεται μεταξύ της οδού Βασ. Σοφίας και της οδού Πινδάρου στην παλιά πόλη. Η ανέγερση του έγινε εντός οικοπέδου εκτάσεως άνω των 8.500 τ.μ., με εμβαδό κτισμάτων άνω των 2.600 τ.μ. (πλέον υπογείου, εμβαδού 340 τ.μ.). Η παρούσα δυναμικότητα του ανέρχεται σε 24 δωμάτια (43 κλίνες), ανήκει στην κατηγορία των 4 αστέρων και διαθέτει εστιατόριο, καφετέρια-μπαρ και αίθουσα συνεδριάσεων/εκδηλώσεων. Σημειώνεται πως είναι μισθωμένο. Αναμένεται διαγωνιστική διαδικασία για μακροχρόνια εκμίσθωση.
Το Ξενία Κομοτηνής, είναι χωροθετημένο στο κέντρο της πόλης, σε απόσταση 600μ. από την κεντρική πλατεία της πόλης, την πλατεία Ειρήνης. Το κτήριο αποτελείται από δύο πτέρυγες. Το οικόπεδο έχει έκταση 18.205,16 τ.μ. και το κτίριο καλύπτει 2.134,44 τ.μ.. Στον περιβάλλοντα χώρο υπάρχει ναός, κολυμβητική δεξαμενή, σιντριβάνι, παιδική χαρά και υπαίθριος χώρος στάθμευσης. Το οικόπεδο διαθέτει υπόλοιπο δόμησης.
Το Ξενία Κοζάνης βρίσκεται στο Λόφο Μεταμορφώσεως Σωτήρως, επί της οδού Μεταμορφώσεως. Το οικόπεδο έχει έκταση 5.046,47τ.μ με κτήριο συνολικής επιφανείας 2.506,35τ.μ. που λειτουργούσε ως ξενοδοχείο δυναμικότητας 66 κλινών. Το κτίριο εμπίπτει στην κατηγορία εξαίρεσης από την υποχρέωση έκδοσης ΠΕΑ.