Skip to main content

Ιστορίες Παλιάς Θεσσαλονίκης-Στρατόπεδο Στρεμπενιώτη: Το πρώτο που αξιοποιήθηκε και έγινε ο πνεύμονας της Νεάπολης

Μετά από διαμάχες ετών, ο άλλοτε δήμος Νεάπολης καταφέρνει να του παραχωρηθεί το πρώην στρατόπεδο και να μετατραπεί σε χώρο πρασίνου και όχι μόνο - Η ιστορία του

Η περιοχή του Στρεμπενιώτη, στη Νεάπολη, στη δυτική Θεσσαλονίκη, αποτελεί ζωντανό παράδειγμα για το πώς ένα στρατόπεδο μπορεί να μεταμορφωθεί σε έναν χώρο πρασίνου και αναψυχής. Καθημερινά σφύζει από ζωή, από κατοίκους όλων των ηλικιών που επιλέγουν τον Στρεμπενιώτη είτε για να αθληθούν είτε για τη βόλτα τους με θέα… τη δυτική Θεσσαλονίκη. Εκεί βρίσκονται σχολεία, πάρκα, ένα ανοιχτό θέατρο, κολυμβητήριο, πισίνα, το πρώην δημαρχείο Νεάπολης ενώ, στη μέση του Στρεμπενιώτη, δεσπόζει το μεγάλο γήπεδο ποδοσφαίρου και στίβου. 
Η μεταμόρφωση της περιοχής, αφού ήταν στρατόπεδο έως το 1976, ήταν μεγάλη, όπως μεγάλοι και δυναμικοί ήταν και οι αγώνες τού τότε δήμου Νεάπολης για να αποδοθεί ο χώρος στην τοπική κοινωνία. 

Το πρώην στρατόπεδο Στρεμπενιώτη πήρε το όνομά του προς τιμήν του οπλαρχηγού του Μακεδονικού Αγώνα, Βαγγέλη Στρεμπενιώτη.

To στρατόπεδο εγκαταλείφθηκε από τον στρατό το 1976. Στη συνέχεια, το Ταμείο Εθνικής Άμυνας (ΤΕΘΑ), στο οποίο ανήκε και η έκτασή του (συνολικά 268 στρέμματα), παραχώρησε μεγάλο τμήμα της σε διάφορους φορείς, όπως ο Οργανισμός Σχολικών Κτηρίων, η Γενική Γραμματεία Αθλητισμού, η Ιερά Μητρόπολης Νεαπόλεως Σταυρουπόλεως και έτσι αναγέρθηκαν εκεί τέσσερα μεγάλα σχολικά συγκροτήματα, το ΕΑΚ Νεάπολης (το κλειστό γυμναστήριο της Νεάπολης) και το Επισκοπείο. Άλλωστε, όπως εξηγεί στη Voria.gr ο πρώην δήμαρχος Νεάπολης, Γρηγόρης Χατζησάββας, ο οποίος και ξεκίνησε όλη την ιστορία για την παραχώρηση του στρατοπέδου επί της δικής του δημαρχίας, η Νεάπολη ήταν και παραμένει μία αρκετά πυκνοκατοικημένη περιοχή και έτσι δεν υπήρχαν διαθέσιμοι χώροι για τη δημιουργία σχολείων και χώρων ψυχαγωγίας. «Η άναρχη και απρογραμμάτιστη ανάπτυξη των προηγούμενων δεκαετιών συσσώρευσε στη Νεάπολη ένα πλήθος προβλημάτων, τα οποία πηγάζουν από μια πυκνότητα, που ξεπερνούσε τους 400 κατοίκους ανά εκτάριο, την ανυπαρξία τοπικού και υπερτοπικού πρασίνου και την αδυναμία κατασκευής έργων κοινωνικής υποδομής, πρόνοιας και διοίκησης. Το γεγονός ακόμη της ασφυκτικής γειτνίασης με τέσσερις επίσης πυκνοδομημένους δήμους (Θεσσαλονίκης, Συκεών, Πολίχνης και Σταυρούπολης) στερούσε από τη Νεάπολη τη δυνατότητα διεξόδου και επέκτασης», σημειώνει και προσθέτει πως μοναδική ελπίδα αποτελούσε η εκμετάλλευση κάθε ελεύθερου χώρου και κυρίως της έκτασης του πρώην στρατοπέδου Στρεμπενιώτη.

«Όλα έγιναν από το υστέρημα του δήμου, όχι από προγράμματα. Και έτσι έφτασε να είναι ο πνεύμονας πρασίνου της Νεάπολης», λέει ο κ. Χατζησάββας.

Image

Από τα 268 στρέμματα έμειναν αδιάθετα περίπου 100 τα οποία, όπως αναφέρει ο κ. Χατζησάββας, «απετέλεσαν επί μακρόν το μήλον της έριδος ανάμεσα στη Δημοτική Αρχή της Νεάπολης και σε "οικοδομικά συμφέροντα", που επιθυμούσαν την οικιστική αξιοποίηση του χώρου και είχαν σύμμαχο αγκυλωμένες γραφειοκρατικές αντιλήψεις κι ένα ρυμοτομικό διάταγμα της 10ης Μαρτίου 1971 που προέβλεπε τη δημιουργία 28 οικοδομικών τετραγώνων και την κατασκευή πολυκατοικιών των έξι, οκτώ, δέκα ακόμη και δεκαεπτά ορόφων». 

Η προσπάθεια για την παραχώρηση του χώρου του στρατοπέδου διήρκεσε περίπου δύο χρόνια και από τον Δεκέμβριο του 1987 ο δήμος Νεάπολης, με επιστολές προς τον τότε πρωθυπουργό, Ανδρέα Παπανδρέου, και τους υπουργούς Εσωτερικών και Εθνικής Άμυνας, ζητούσε την παραχώρηση της υπόλοιπης έκτασης του στρατοπέδου. 

Εν τέλει, το 1987, με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, εγκρίνεται το γενικό πολεοδομικό του δήμου, το οποίο δεν προέβλεπε την ανέγερση κατοικιών στην περιοχή του Στρεμπενιώτη και έγινε πλήρης τοπογράφηση των χώρων του πρώην στρατοπέδου.

«Ο δήμος είχε παρουσιάσει μια μελέτη-πρόγραμμα για ολόκληρο τον χώρο και η οποία θα αξιοποιούσε πλήρως και με προοπτική χρόνου το σύνολο της έκτασης στο πρότυπο ενός διαμορφωμένου αστικού περιβάλλοντος, βάσει ενός γενικού πολεοδομικού, που προέβλεπε για την έκταση των 100 περίπου στρεμμάτων χώρους πρασίνου και αθλητικών δραστηριοτήτων, χώρους δημοτικών και πολιτιστικών δραστηριοτήτων, χώρους διοίκησης κλπ», λέει ο κ. Χατζησάββας και προσθέτει πως για το υπόλοιπο τμήμα του πρώην στρατοπέδου, που περιλάμβανε σχολεία, τη Μητρόπολη, το Εθνικό Αθλητικό Κέντρο, χρειαζόταν μια σειρά από έργα που θα εξυπηρετούσαν τους εκατοντάδες διερχόμενους καθημερινά δημότες. «Έτσι οι τεχνικές υπηρεσίες προέβησαν σε απαραίτητες εργασίες για τη διαμόρφωση του οδικού δικτύου με χωματουργικά έργα, διανοίξεις, κρασπεδώσεις, ασφαλτοστρώσεις, ενώ έγιναν και κατάλληλες ενέργειες ώστε να κατασκευασθεί από τον αρμόδιο Οργανισμό το αποχετευτικό δίκτυο για την εξυπηρέτηση των σχολείων της περιοχής».

Image

Από δημοσιεύματα της εποχής φάνηκε πως και οι Νεαπολίτες ήθελαν να παραχωρηθεί το στρατόπεδο στον δήμο και πάλευαν για αυτό, ενώ σε μία συγκέντρωση στην πλατεία Ειρήνης στις 3 Απρίλίου 1989, παρουσία του τότε δημάρχου κ. Χατζησάββα και βουλευτών της πόλης, εκδόθηκε «ψήφισμα διεκδίκησης του στρατοπέδου» το οποίο ενέκριναν οι δημότες και αφορούσε την παραχώρηση του οικοπέδου στον δήμο.

Image

«Μάλιστα, εκείνο το διάστημα είχε ασκηθεί εναντίον μου ποινική δίωξη για παράβαση του αναγκαστικού νόμου 1539/38 περί "προστασίας δημοσίων κτημάτων". Ο εισαγγελέας ποινικής αγωγής άσκησε τη δίωξη αυτή τον Φεβρουάριο του 1989, μετά από την υποβολή μηνύσεως από τη διοίκηση του Γ΄ Σώματος Στρατού, για καταπάτηση και προσπάθεια διαρπαγής δημόσιας εκτάσεως στην περιοχή του πρώην στρατοπέδου», λέει ο Χατζησάββας.

Μετά από διάφορες διαμάχες και αντιδικίες στις 8 Μαΐου 1989 ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Άμυνας, Γιώργος Μωραΐτης, εξαγγέλλει την παραχώρηση στον δήμο Νεάπολης του υπολοίπου του πρώην στρατοπέδου Στρεμπενιώτη, μετά την τροποποίηση του ρυμοτομικού σχεδίου, που αποτελούσε προϋπόθεση και βασικό σχέδιο για την τελική απόφαση του ΥΕΘΑ. Έτσι προβλέπονται χώροι εκπαίδευσης, σταδίου, κολυμβητηρίου, βρεφονηπιακού σταθμού, δημαρχιακού μεγάρου, χώρου για αστυνομικό τμήμα και για πυροσβεστικό σταθμό, χώροι πρασίνου, στάθμευσης κλπ.

Image
Image

Σήμερα ο χώρος έχει παιδικές χαρές, κλειστό γήπεδο, ανοιχτό θέατρο, πάρκο σκύλων, γήπεδο τένις, κολυμβητήριο, το Παλιό Δημαρχείο, πάρκο κυκλοφοριακής αγωγής, τον Ιερό Ναό του Αγίου Ιωάννη Προδρόμου, την Ιερά Μητρόπολη Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως, σχολεία και το θερινό σινεμά Παράδεισος.

Διαβάστε σχετικά - Νεάπολη: Ένα βρώσιμο δάσος γεννιέται στου Στρεμπενιώτη - Τέλη Φεβρουαρίου οι φυτεύσεις (φωτο+videos)

Μάλιστα, στην περιοχή του Στρεμπενιώτη θα δημιουργηθεί και ένα βρώσιμο δάσος σε έκταση ενός στρέμματος. Ο δήμος Νεάπολης-Συκεών, σε συνεργασία με την Περιβαλλοντική Οργάνωση Μαμαγαία και το cob.gr, προχωρούν στην υλοποίηση ενός σημαντικού project σε μια από τις πιο πυκνοκατοικημένες περιοχές της Θεσσαλονίκης προκειμένου να δημιουργηθεί ένα αστικό βρώσιμο δάσος. Σκοπός του έργου είναι η δημιουργία ενός αστικού αλσυλλίου με περίπου 350 καρποφόρα δέντρα, θάμνους και φυτά (τα φυτά θα είναι περισσότερα).