Το δεύτερο ερώτημα του debate της Voria.gr μεταξύ των υποψηφίων δημάρχων Θεσσαλονίκης αφορά την καθαριότητα, ένα ζήτημα που απασχόλησε και απασχολεί την προεκλογική συζήτηση.
Καθαριότητα: Aποκλειστικά δημοτική υπηρεσία ή ανάθεση μέρους του έργου σε ιδιώτες;
Χάρης Αηδονόπουλος: Η καθαριότητα είναι ένα από τα βασικά καθήκοντα της κάθε δημοτικής αρχής. Η αποκομιδή και το σάρωμα πρέπει να γίνονται αποκλειστικά από το δήμο και η ανακύκλωση να είναι άμεσα ανταποδοτική. Η διαχείριση των απορριμμάτων δεν ανήκει στους δήμους αλλά μειώνοντας με διαχωρισμό τα απορρίμματα θα επιτευχθεί η ανταποδοτική επιστροφή χρημάτων στους ΟΤΑ. Είναι εφικτή και μέσα από το δημόσιο λογιστικό αλλά και από χορηγίες η επιδιόρθωση του στόλου της καθαριότητας ενώ το υπάρχον ανθρώπινο δυναμικό με τεράστια τεχνογνωσία και αποτελεσματικότητα τα προηγούμενα χρόνια χρήζει επαίνου αντί της απαξίωσης που γνώρισε τα τελευταία οκτώ χρόνια από την διοίκηση Μπουτάρη.
Σπύρος Βούγιας: Με δεδομένο τον μεγάλο αριθμό των εργαζομένων με συμβάσεις αορίστου χρόνου στο δήμο Θεσσαλονίκης, αποτελεί ομολογία διαχειριστικής αποτυχίας η προσφυγή στη βοήθεια του ιδιωτικού τομέα, που θα εκτοξεύσει ακόμη περισσότερο το κόστος και επομένως τα ανταποδοτικά τέλη καθαριότητας. Αντιθέτως απαιτείται μια εντελώς διαφορετική προσέγγιση που μειώνει τον όγκο των απορριμμάτων, με διαλογή στην πηγή (από κάθε νοικοκυριό) και τέσσερις διακριτές γραμμές παραγωγής (μέταλλο, γυαλί, πλαστικό, χαρτί). Για να το πω πιο απλά, κάθε μέρα συλλέγονται μόνο οι χρωματιστές σακούλες σκουπιδιών για κάθε μία από τις παραπάνω κατηγορίες ανακύκλωσης και τις υπόλοιπες μόνο οι γνωστές μαύρες σακούλες με τα οργανικά απορρίμματα. Έτσι, θα πετύχουμε ταυτόχρονα τρεις στόχους: αύξηση της ανακύκλωσης στο 50% (σύμφωνα με την κοινοτική οδηγία), μείωση των αναγκών της κλασσικής αποκομιδής από τους κάδους και, επομένως μείωση των ανταποδοτικών τελών καθαριότητας για τον πολίτη.
Αντώνης Γαζάκης: Το “success story” του ιδιωτικού τομέα στην καθαριότητα το έχουμε ήδη γευτεί. Σήμερα η ιδιωτική Ελληνική Εταιρία Αξιοποίησης Ανακύκλωσης ανακυκλώνει μόλις το 17% των απορριμμάτων (ανεπίσημα: το 10%), όταν ο στόχος για το 2020 είναι 50%. Οι εργασιακές σχέσεις γαλέρας που επικρατούν στα ιδιωτικά ΚΔΑΥ και η πρόσφατη πυρκαγιά και καταστροφή του ΚΔΑΥ Σίνδου, αποδεικνύουν ότι δεν υπάρχει περίπτωση ο ιδιωτικός τομέας να λύσει τα -υπαρκτά- προβλήματα της καθαριότητας. Η μόνη λύση είναι η αποκλειστικά δημόσια-δημοτική διαχείριση του συνόλου των υπηρεσιών, με σταθερές θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης, με δημόσιες επενδύσεις για ενίσχυση του εξοπλισμού και λειτουργία με τη συμμετοχή των ίδιων των εργαζομένων, αυτών που ξέρουν τη δουλειά. Και αυτά στο πλαίσιο ενός ριζικά διαφορετικού μοντέλου, με ενεργή μείωση των απορριμμάτων και ανακύκλωση με διαχωρισμό στην πηγή.
Σωτήρης Ζαριανόπουλος: Αποκλειστικά δημοτική υπηρεσία. Κανένας ιδιώτης. Επαναφορά στο δήμο τμημάτων που ιδιωτικοποιήθηκαν (ΣΜΑ). Προσλήψεις μόνιμου προσωπικού στο ύψος των αναγκών. Μονιμοποίηση των συμβασιούχων. Τέλος στη κοροϊδία υποψηφίων που ψήφιζαν να απολυθούν και προεκλογικά «συγκινήθηκαν».
Ιδιώτης σημαίνει κέρδη με μείωση προσωπικού, λιγότερη καθαριότητα, εκτόξευση κόστους για τους δημότες, όπως αποδείχθηκε σε νοσοκομεία, πανεπιστήμια κ.λπ.
Στην ιδιωτικοποίηση συμφωνούν υποψήφιοι ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, δήθεν «ανεξάρτητοι». Συμφωνεί και η υποψήφια του ΣΥΡΙΖΑ με πλάγιο τρόπο: συνθηματολογώντας «όχι στους εργολάβους» προτείνει Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση (ΚΟΙΝΣΕΠ), το επιχειρηματικό πρότυπο της Τρόϊκας, σαν όχημα εμπλοκής ιδιωτών όπως συμβαίνει πάντα.
Οι κομμουνιστές δήμαρχοι απέδειξαν ότι η καθαριότητα δουλεύει καλύτερα, φθηνότερα, με υπεράσπιση των εργαζόμενων, χωρίς ιδιώτες εργολάβους.
Γρηγόρης Ζαρωτιάδης: Πιστεύω σε μία δημόσια, δημοτική και αποτελεσματική διαχείριση της καθαριότητας και της αποκομιδής των απορριμμάτων. Όσο για την αξιοποίησή τους, στην οποία πρέπει απαραιτήτως να προχωρήσουμε –προς παραγωγή ενέργειας και/ή (ανα-)παραγωγή πρώτων υλών– μπορεί να υπάρξουν σχήματα συνεργασίας δημόσιας και ιδιωτικής πρωτοβουλίας. Άμεσα μπορούμε να προχωρήσουμε σε στοχευμένες μικροδομικές παρεμβάσεις όπως υπογειοποίηση κάδων, βελτιστοποίηση διαδρομών και ωραρίων αποκομιδής, ενημέρωση των πολιτών, αντιμετώπιση του θέματος των υπαλλήλων με οκτάμηνες συμβάσεις. Παράλληλα επιβάλλεται η προώθηση της ανακύκλωσης σε δεύτερο βαθμό και η αξιοποίηση μέρους του ανακυκλωμένου απορρίμματος. Το θέμα αυτό φυσικά δεν αφορά μόνο το πολεοδομικό συγκρότημα αλλά και τους περιαστικούς δήμους. Για το λόγο αυτό προτείνουμε τη δημιουργία ενός αστικού ταμείου αξιοποίησης απορριμμάτων σε μητροπολιτικό επίπεδο με τη συνεργασία και των υπολοίπων δήμων το οποίο μπορεί να αντλήσει χρηματοδότηση τόσο από κοινοτικά όσο και από διεθνή κονδύλια.
Κωνσταντίνος Ζέρβας: Με ενδιαφέρει να κάνω τη δουλειά δηλαδή να καθαρίσω την πόλη και όχι να κάνω μπίζνες με όχημα την καθαριότητα. Και επειδή δεν θέλω να θεωρηθούν λόγια του αέρα, σε περίπτωση νίκης, τίθεμαι επικεφαλής της καθαριότητας – αναλαμβάνω προσωπικά όλες τις αρμοδιότητες της αντιδημαρχίας αυτής. Θεωρώ ότι ο δήμος αυτή τη στιγμή έχει το ανθρώπινο δυναμικό, τα χρήματα, τους πόρους ώστε να πετύχει πολύ καλύτερο αποτέλεσμα. Η κάκιστη εικόνα της πόλης οφείλετε στη διαχειριστική ανεπάρκεια ή στην ανικανότητα της διοίκησης. Είναι αποτέλεσμα κακού management. Χρειάζονται επενδύσεις στις υποδομές, στο στόλο, στην υπογειοποίηση των κάδων και την ενίσχυση της ανακύκλωσης αλλά γνωρίζοντας σε βάθος τα δεδομένα και τις παραμέτρους υποστηρίζω ότι είναι εφικτό ένα πολύ καλύτερο αποτέλεσμα.
Μάκης Κυριζίδης: Όχι σε ιδιώτες! Εμείς το λέμε ξεκάθαρα. Η υπηρεσία καθαριότητας του δήμου διαθέτει έμπειρους εργαζόμενους, υποδομές και δυνατότητες. Πρέπει να αξιοποιήσουμε την περιουσία των δημοτών ανταποδοτικά και να λειτουργήσει αυτή η δομή επιτέλους με πρόγραμμα και συγκεκριμένη στόχευση. Για εμάς η καθαριότητα της πόλης βρίσκεται στην κορυφή του προγράμματός μας κι έχω πει ότι το βράδυ της εκλογής μου θα το περάσω στους δρόμους με τους εργαζόμενους στην αποκομιδή. Οφείλουμε όλοι να συμμορφωθούμε για να κάνουμε ανθρώπινη αυτή την πόλη. Γι αυτό θα υπάρξει εποπτεία και οι ποινές θα είναι αυστηρές. «Λερώνεις; Πληρώνεις» λέμε και το εννοούμε.
Πέτρος Λεκάκης; Η αποκομιδή των απορριμμάτων θα είναι καθαρά δημοτική υπηρεσία. Άλλοι θέλουν την απαξίωσή της ώστε να την δώσουν σε ιδιώτες. Με την 3Κ και τους 192 συμβασιούχους οι ανάγκες σε προσωπικό θα καλυφθούν και με σωστή οργάνωση και εξοπλισμό η καθαριότητα θα βελτιωθεί, δεδομένης και της εστίασης σε θέματα ανακύκλωσης και κυκλικής οικονομίας που είναι το μέλλον. Βέβαια η συνεργασία με ιδιώτες υπάρχει στον ευρύτερο τομέα της υπηρεσίας καθαριότητας, όπως π.χ. στα συνεργεία κ.λπ.
Κατερίνα Νοτοπούλου: Εννοείται πως στόχος μας είναι να κρατήσουμε δημόσιες όλες τις υπηρεσίες του δήμου, φυσικά και τον τομέα της καθαριότητας - εξάλλου τα απορρίμματα μπορεί να είναι οικονομικός πόρος για τον δήμο. Πιστεύω σε αυτό το μοντέλο και γι’ αυτό δίνω τη μάχη για τον δήμο Θεσσαλονίκης. Αν πίστευα στο μοντέλο του άουτσόρινγκ δεν θα ασχολούμουν με την πολιτική, με την αυτοδιοίκηση, αλλά με τις εργολαβίες. Όσοι λοιπόν είναι με το άουτσόρινγκ θα πρέπει να μας εξηγήσουν γιατί ασχολούνται με τα κοινά αλλά και να μας παρουσιάσουν κάποιο καλό μοντέλο. Αν βρουν ένα, εγώ θα τους απαντήσω με δέκα κακά μοντέλα εργολαβιών. Βέβαια για να κρατήσουμε δημοτική μία υπηρεσία, αυτό σημαίνει προσωπικό και ενίσχυση του στόλου και φυσικά αύξηση της ανακύκλωσης. Στόχος να γίνει η Θεσσαλονίκη πόλη καθαρή, πρώτη στην Ελλάδα σε ποσοστά ανακύκλωσης με μηδενικές εκπομπές άνθρακα και μειωμένα βιοαπόβλητα.
Γιώργος Ορφανός: Ο Δήμος Θεσσαλονίκης διαθέτει πολύ έμπειρο και ικανό προσωπικό στον τομέα της καθαριότητας. Αυτό που χρειάζεται, για να υπάρχει αποτελεσματικότητα, είναι η διοικητική οργάνωση και η κάλυψη των πολλών κενών σε υλικοτεχνική υποδομή. Είμαστε αποφασισμένοι να μπούμε στη μάχη για μία καθαρή Θεσσαλονίκη, κάτι που το έχω συζητήσει και με τους εργαζόμενους. Θα μπω εγώ μπροστά, οι εργαζόμενοι θα συνεργαστούν και είμαι σίγουρος ότι σύντομα θα έχουμε αποτέλεσμα. Στην κατεύθυνση αυτή απαραίτητη είναι η συνεργασία και των πολιτών. Στοχεύουμε να διοργανώσουμε συζητήσεις σε γειτονιές, ώστε οι πολίτες να ξέρουν, τι πρέπει να κάνουν με τα σκουπίδια.
Γιώργος Ρακκάς: Δημοτική. Τα απορρίμματα είναι πρώτη ύλη μεγάλης οικονομικής αξίας και ο Δήμος πρέπει να κερδίσει υπέρ της κοινωνικής ωφέλειας από την διαχείρισή τους. Έμφαση πρέπει να δοθεί στην ανακύκλωση και το στοίχημα είναι να διαχωρίσουμε το χαρτί, το μέταλλο, τα οργανικά, από τα οποία μπορούμε να παράγουμε κέρδος το οποίο θα επανεπενδυθεί για την αναβάθμιση του στόλου. Παράδειγμα: Στις Συκιές ανακύκλωναν πιλοτικά ελαιοαπόβλητα σε καύσιμα για τη θέρμανση των δημοτικών κτηρίων. Επίσης, ο δήμος πρέπει να ενθαρρύνει την ιδιωτική πρωτοβουλία στην μεταποίηση των ανακυκλώσιμων υλών, μια σοβαρή μορφή επιχειρηματικότητας που δύναται να προσφέρει πολλές θέσεις εργασίας.
Νίκος Ταχιάος: Το δημόσιο και οι δήμοι έχουν αποδειχθεί κακοί πάροχοι υπηρεσιών στους πολίτες, αλλά και κακοί εργοδότες. Πιστεύω ότι επιμέρους υπηρεσίες της καθαριότητας μπορούν σταδιακά, να υποστηριχθούν από ιδιωτικές εταιρίες. Τους κανόνες του παιχνιδιού θα τους βάλει ο δήμος σύμφωνα με τις αυστηρότερες προδιαγραφές. Μία ή περισσότερες ιδιωτικές εταιρίες μπορούν πολύ πιο γρήγορα να αντιδράσουν σε οποιοδήποτε πρόβλημα, αλλά και να υιοθετήσουν νέες τεχνολογίες. Ο δήμος θα συνεχίσει να διαθέτει υπηρεσία καθαριότητας που θα έχει και δική της επιχειρησιακή ετοιμότητα ώστε η πόλη να μην καταρρεύσει, εφόσον κάποια από ιδιωτικές εταιρείες, αποδειχθεί αφερέγγυα. Οι υπάρχοντες εργαζόμενοι θα αξιοποιηθούν σε ρόλο επιτελικό και καμία απόλυση δεν πρόκειται να γίνει. Στο σχέδιο που έχω για μια Θεσσαλονίκη καθαρή, δεν υπάρχει κανένα ταμπού. Δήμαρχος, εργαζόμενοι και πολίτες θα βρεθούμε στη ίδια πλευρά της μάχης για την ευταξία της πόλης.
Μιχάλης Τρεμόπουλος: Σαφώς και όχι στους ιδιώτες. Μόνο που όσοι υποψήφιοι το επαναλαμβάνουν, θα πρέπει να μιλήσουν και για το εργοστάσιο καύσης. Ακριβώς γιατί οι εργολάβοι, εγχώριοι και διεθνείς, είναι ήδη εδώ και οι συνεργάτες τους στην Αυτοδιοίκηση ρετουσάρουν την καύση ως «ενεργειακή αξιοποίηση». Βεβαίως, δεν αρκεί να φύγουν τα σκουπίδια μπροστά από τα μάτια μας. Δεν είναι ούτε για θάψιμο ούτε για κάψιμο! Θέλουμε ευρεία διαλογή των απορριμμάτων στην πηγή με πολλά πράσινα σημεία, και πριν από αυτήν, επιλογή προϊόντων με μεγάλη διάρκεια ζωής. Θα επιδιώξουμε την ενίσχυση του δημόσιου χαρακτήρα και της κοινωνικής διαχείρισης των απορριμμάτων, με συνεργασία δήμου και εγχειρημάτων κοινωνικής αλληλέγγυας οικονομίας, που δραστηριοποιούνται στον τομέα της ανακύκλωσης και επαναχρησιμοποίησης, με ενεργοποίηση του δημότη προς την κατεύθυνση μιας κοινωνίας μηδενικών αποβλήτων!
Παναγιώτης Ψωμιάδης: Κοιτάξτε, κάποιοι άλλοι υποψήφιοι είναι ήδη έτοιμοι να βάλουν ιδιώτες στο παιχνίδι, εγώ σας δηλώνω ρητά και κατηγορηματικά: είμαι κάθετα αντίθετος στην ιδιωτικοποίηση της καθαριότητας. Ξεκάθαρες κουβέντες. Θα αναλάβω προσωπικά τον τομέα αυτό, μπορεί να με δείτε και μέσα στον κάδο, δεν καταλαβαίνω τίποτα! Εμπιστεύομαι απόλυτα τους εργαζόμενους στην υπηρεσία καθαριότητας του δήμου, θα κάνουμε το παν για την περαιτέρω ενίσχυση της τόσο με έμψυχο δυναμικό όσο και με την προμήθεια των κατάλληλων υλικοτεχνικών μέσων. Η πόλη θα καθαρίσει, θα απαλλαγεί από τη βρωμιά, αυτή είναι δέσμευση μου. Και οι Θεσσαλονικείς, ξέρουν, το έχω αποδείξει με το έργο μου, πω τιμώ το λόγο μου.