Τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα στερούνται πολλά πράγματα στην Ελλάδα από την κοινωνία και τις αρχές και, στην περίπτωση του Ζακ, τα στερούνται και μετά θάνατον, η αστυνομία συνεχίζει να αυθαιρετεί σε βάρος των ευάλωτων, είπε η μητέρα του Ζακ Κωστόπουλου, Ελένη, σε ημερίδα που διοργανώθηκε στη Θεσσαλονίκη από την Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου με τίτλο «Όψεις του κρατικού αυταρχισμού: Πρόσφυγες, Ρομά, ΛΟΑΤΚΙ, Νεολαία».
Η Ελένη Κωστοπούλου, η οποία συμμετείχε μέσω τηλεδιάσκεψης στην ημερίδα, αναφέρθηκε αρχικά στη δίκη σε πρώτο βαθμό για τον φονικό ξυλοδαρμό του Ζακ όπου οι δύο καταστηματάρχες καταδικάστηκαν σε δέκα χρόνια κάθειρξης αλλά οι τέσσερις εμπλεκόμενοι αστυνομικοί αθωώθηκαν. «Μέσα στις προσπάθειές μου να ακουστώ και να ανατρέψω αυτήν την αδικία έστειλα μία επιστολή στην Ευρωβουλή για το έγκλημα και το αποτέλεσμα της δίκης, εκφράζοντας την αντίρρησή μου για το ότι αθωώθηκαν οι αστυνομικοί. Όντως, πήγα στο Ευρωκοινοβούλιο μαζί με τον σύζυγό μου και μίλησα για την υπόθεση», είπε. Το αίτημα παραπέμφθηκε στην Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων (LIBE). «Όταν μέλη της Επιτροπής ήρθαν στην Ελλάδα, η ελληνική πλευρά δεν δέχθηκε καν να τους συναντήσει, κάτι που θεωρώ πραγματική ντροπή για τη χώρα μου», είπε. «Ήδη έχουμε προσφύγει και στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) και περιμένουμε τις εξελίξεις αλλά ουσιαστική δικαιοσύνη χωρίς τιμωρία των ενόχων», πρόσθεσε. «Αυτό το χάδι προς τους αστυνομικούς θα γίνει ακόμα πιο απαλό με τον νέο Ποινικό Κώδικα, κατά τον οποίο οι αστυνομικοί δεν θα παρουσιάζονται καν ως μάρτυρες στο Δικαστήριο. Τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα στερούνται πολλά πράγματα και στην περίπτωση του Ζακ τα στερούνται και μετά θάνατον. Αυτό το διάστημα γίνεται η δίκη σε δεύτερο βαθμό όπου ακούμε ό,τι μπορεί να προσάψει κάποιος σε ένα θύμα, ό,τι άσχημο μπορεί να σκεφτεί το ακούμε από τους δικηγόρους της υπεράσπισης των δολοφόνων», τόνισε, ενώ έκλεισε με μια ευχή: η χώρα να ανοίξει τα μάτια και να στρέψει το βλέμμα προς τους πολίτες για να είμαστε όλοι ίσοι.
Η δικηγόρος της οικογένειας του Ζακ, Άννυ Παπαρρούσου, είπε ο θάνατος του Ζακ ανέδειξε πολλές από τις παθογένειες της ελληνικής κοινωνίας. «Αναδείχθηκε, επίσης, ένας μηχανισμός που παραπέμπει στη συγκάλυψη. Η τότε εισαγγελέας του Αρείου Πάγου είχε ζητήσει να διερευνηθεί η υπόθεση ως προς τα ρατσιστικά κίνητρα αλλά καμία κίνηση δεν είχε γίνει από τις αστυνομικές αρχές. Έχουμε έναν σαφή μηχανισμό συγκάλυψης από την πλευρά της αστυνομίας αλλά και την απροθυμία του δικαστικού μηχανισμού να αντιμετωπίσει την κατηγορία ως έχει. Μπορεί να επιβλήθηκε η ανώτατη των ποινών από το Δικαστήριο αλλά κανένας δεν βρίσκεται στη φυλακή», σχολίασε. «Δεν είναι στις προτεραιότητες του κρατικού μηχανισμού να προστατευθεί η ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα, οι φτωχοί, οι τοξικοεξαρτημένοι, όλες οι ευάλωτες κοινωνικές ομάδες», τόνισε, ενώ είπε πως υπήρχε έλλειμμα στην απόδοση ποινικής δικαιοσύνης. «Σε ένα έγκλημα που έγινε on camera επιχειρείται συνεχώς μία άρνηση της πραγματικότητας από τους δράστες. Ο Ζακ ήταν ένας υγιής άνθρωπος και πέθανε από τα χτυπήματα των δραστών», πρόσθεσε.
Ο ψυχίατρος-ψυχοθεραπευτής, μέλος του σωματείου Υποστήριξης Διεμφυλικών, Σταύρος Μπουφίδης, αναφέρθηκε στη δολοφονία της Άννας Ιβάνκοβα, της μαύρης Κουβανής τρανς προσφύγισσας, που αποτελεί την πρώτη καταγεγραμμένη δολοφονία τρανς γυναίκας στην Ελλάδα. «Αρχικά έγινε γνωστό από τα μέσα ή δολοφονία ενός άνδρα αλλά μετά, την επομένη, μετά από δημοσιεύματα μάθαμε ότι αφορά τη δολοφονία της Άννας. Στην περίπτωση της Άννας έγινε misgendering», είπε, σχολιάζοντας πως με τον όρο αυτό εννοούμε τη χρήση αντωνυμιών, άρθρων και γενικά λέξεων που απευθύνονται σε διαφορετικό φύλο από το φύλο του ατόμου στο/για το οποίο μιλάμε και συνήθως αφορά κάποιο τρανς άτομο. «Η Άννα δολοφονήθηκε μία φορά από τον δολοφόνο της και ακόμα από τις αρχές γιατί είχε γίνει καλή χρήση του παλιού ονόματός της. Η Αστυνομία δεν εφάρμοσε τον νόμο για την ταυτότητα φύλου», είπε, ενώ διερωτήθηκε «κατά πόσο διερευνήθηκε το ρατσιστικό κίνητρο στην περίπτωση της Άννας». Αναφέρθηκε παράλληλα στην «αυθαιρεσία» στον τρόπο που επικοινωνεί η αστυνομία τα συγκεκριμένα εγκλήματα.
Η Aικατερίνη Γεωργιάδου, δικηγόρος, από την Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕλΕΔΑ) μίλησε για μία κουλτούρα σεξισμού και ομοφοβίας αποθαρρύνει τα θύματα στο να προβούν σε καταγγελίες. «Η δικαιοσύνη και οι θεσμοί αδυνατούν να προστατεύσουν τα θύματα ομοφοβικής και τρανσοφοβικής βίας. Η ίδια ανέφερε ορισμένα περιστατικά. Το 2013, το Δίκτυο Περιστατικών Ρατσιστικής βίας κατέγραψε 16 θύματα ρατσιστικής βίας, τα περισσότερα από αυτά αφορούν τις αυθαίρετες προσαγωγές τρανς γυναικών στη Θεσσαλονίκη. Η ελληνική Ένωση στην έκθεση το 2022 για την υπέρμετρη βία και αυθαιρεσία της ΕΛΑΣ κατέγραψε το περιστατικό που οδήγησε στη δολοφονία του Ζακ Κωστόπουλου.
Παράλληλα, ανέφερε πως το 2022 η ΕΛΑΣ εξέδωσε έναν οδηγό για την ενημέρωση των στελεχών όπου αναλύονται οι όροι που πρέπει να γνωρίζουν οι αστυνομικοί, ενώ περιλαμβάνει και δείκτες προκατάληψης για να δίνουν τον τόνο πότε μια υπόθεση πρέπει να ερευνάται ότι είχε ρατσιστικά κίνητρα.