του Γιάννη Φωτίου*
Τη μεγάλη σημασία της διαχείρισης των υδάτινων πόρων σε παγκόσμιο όσο και σε εθνικό επίπεδο έχουν αποδείξει πολλές μελέτες και έχουν υποδείξει πολλοί φορείς. Οι ανησυχίες για τη σταθερή μείωση της διαθεσιμότητας πόσιμου νερού, η προβλεπόμενη επερχόμενη μείωση των βροχοπτώσεων σε παγκόσμιο επίπεδο κατά 40% έως το 2030, καθώς και η ανεπαρκής σε πολλές περιπτώσεις ορθή διαχείριση του νερού, συνθέτουν τους βασικότερους παράγοντες που καλούν σε μία ριζική και μακροπρόθεσμη αντιμετώπιση του ζητήματος.
Συγκεκριμένα για την Ελλάδα, θα μπορούσαμε να αναφέρουμε ότι, όπως προκύπτει από έρευνα της Eurostat που αναφέρεται στο 2018, αντλούνται περίπου 157 m3 γλυκού νερού ανά κάτοικο, ποσοστό υψηλότερο από κάθε άλλο κράτος της Ευρώπης, χωρίς μάλιστα να υπάρχει και η αντίστοιχη ετήσια εισροή υδατικών πόρων στη χώρα μας. Κυρίαρχο, λοιπόν, ζήτημα αποτελεί η ανάπτυξη μίας έξυπνης και βιώσιμης τεχνολογίας, χαμηλού κόστους και ευρείας εφαρμογής που θα συμβάλει στην καλύτερη διαχείριση των διαθέσιμων υδάτινων πόρων.
Οι έξυπνοι μετρητές
Οι έξυπνοι μετρητές νερού αποτελούν μία καινοτόμο λύση στην επίβλεψη και διαχείριση του νερού. Μπορούν να τοποθετηθούν σε ένα ευρύ φάσμα εγκαταστάσεων, από οικιακές δομές, δίκτυα πόλεων και ευρύτερων περιοχών, μέχρι και σε έργα ύδρευσης και διαχείρισης λυμάτων, παραγωγικών μονάδων και εργοστασίων.
Παράλληλα, ακολουθώντας τον κύκλο του νερού, οι εγκαταστάσεις των μετρητών μπορούν να τοποθετηθούν σε όλα τα βασικά στάδια, δηλαδή στις μονάδες αποθήκευσης και άντλησης νερού, στις μονάδες επεξεργασίας του νερού, στο σύστημα της μετέπειτα διανομής, στις οικιακές μονάδες, στις μονάδες συλλογής λυμάτων και τέλος στις μονάδες επεξεργασίας λυμάτων.
Οι έξυπνοι μετρητές νερού έρχονται να καλύψουν τα κενά των παραδοσιακών μετρητών. Στα παραδοσιακά συστήματα μέτρησης νερού δεν υποστηρίζεται η απομακρυσμένη λήψη της ένδειξης του μετρητή. Παρατηρείται, επίσης, συχνά, ένας έντονος προβληματισμός τόσο για την ακρίβεια των δεδομένων που λαμβάνονται, όσο και για το ιδιαίτερα υψηλό κόστος σε χρόνο, της απόκτησης αυτών των δεδομένων. Οι έξυπνοι μετρητές νερού έρχονται να βελτιώσουν την αποτελεσματικότητα της υπάρχουσας τεχνολογίας παρέχοντας τη δυνατότητα παρακολούθησης της κατανάλωσης, αλλά και της ταυτόχρονης ανάλυσης των δεδομένων σε πραγματικό χρόνο. Τοποθετούνται σε καίρια σημεία της εκάστοτε εγκατάστασης ανάλογα με το είδος της μέτρησης και της παροχής. Είναι εξοπλισμένοι με ένα δίκτυο αισθητήρων που συνδέονται με το διαδίκτυο, ενώ συνδυάζουν και ασύρματες τεχνολογίες σε εφαρμογές του διαδικτύου των πραγμάτων (Ιnternet οf Τhings). Έτσι παρέχεται η δυνατότητα στο χρήστη να παρακολουθεί απομακρυσμένα, σε μία οπτική εφαρμογή (visual application) και σε πραγματικό χρόνο την ανάλυση των δεδομένων του μετρητή. Για παράδειγμα, ο χρήστης (τεχνικός σε επιχείρηση κοινής ωφέλειας, τελικός καταναλωτής, κλπ.) μπορεί να παρακολουθεί παλαιότερα και σύγχρονα δεδομένα που συλλέγονται από το μετρητή, όπως είναι η ροή, η κατανάλωση, η θερμοκρασία και η στάθμη νερού, με τρόπο ευανάγνωστο, και με τη βοήθεια γραφημάτων. Με τον τρόπο αυτό, μπορεί κανείς να προβεί σε συγκρίσεις μεγεθών, σε διάγνωση προβλημάτων και να καταλήξει σε συμπεράσματα με περισσότερη ευκολία και ακρίβεια.
Πρόσθετες δυνατότητες
Μερικά παραδείγματα που αναδεικνύουν τις πρόσθετες δυνατότητες που παρέχουν οι έξυπνοι μετρητές στο χρήστη με την παρακολούθηση των δεδομένων σε πραγματικό χρόνο και με την προειδοποίησή του για κάτι ασύνηθες που εντοπίζουν είναι οι εξής:
1. Η άμεση αντιμετώπιση κάποιας διαρροής και ιδιαίτερα στην περίπτωση που αυτή δεν είναι εύκολα ορατή (υπόγειες διαρροές).
2. Η αποκάλυψη της ύπαρξης κάποιας παράνομης υδροληψίας από τη συγκεκριμένη παροχή.
Οι έξυπνοι μετρητές συνιστούν λύση με την οποία κερδίζουμε χρόνο και αξιοπιστία δεδομένων, ενώ θεωρούνται βιώσιμη επιλογή χαμηλού κόστους, με μεγάλη διάρκεια ζωής και περιορισμένη κατανάλωση ενέργειας. Επιπρόσθετα, αποτελούν επενδύσεις που αποσβένουν εξαιρετικά γρήγορα το κόστος τους, λόγω του περιορισμού των ποσοτήτων του νερού που χάνεται προτού καταλήξει στον καταναλωτή. Τελικά, η εφαρμογή μίας τέτοιας τεχνολογίας θα μπορούσε να συμβάλει στον εντοπισμό τυχόν ατελειών σε όλα τα στάδια του κύκλου του νερού και να συνδράμει στην εκπόνηση πιο αποτελεσματικών πολιτικών ευρείας κλίμακας για την ορθολογική χρήση και διαχείριση των υδάτινων πόρων.
* Ο κ. Γιάννης Φωτίου είναι γενικός διευθυντής της GWF MessSysteme AG -και υπεύθυνος για το ελληνικό τμήμα-, μιας ελβετικής εταιρίας 120 ετών που ασχολείται με όργανα μετρήσεων νερού, ηλεκτρισμού, αερίου και θέρμανσης. Η GWF έχει δημιουργήσει στη Θεσσαλονίκη ένα σύγχρονο κέντρο έρευνας και ανάπτυξης, επιφορτισμένο με την αποστολή να δημιουργεί καινοτόμα συστήματα έξυπνων μετρήσεων και έξυπνες λύσεις αξιοποιώντας τεχνολογίες IoT, στο οποίο απασχολεί 27 άτομα. Συνεργάζεται με τοπικούς και παγκόσμιους φορείς και προωθεί μέσω την πλατφόρμας Water Leader (wtrldr.com) την ευαισθητοποίηση για θέματα ορθής διαχείρισης των υδάτινων πόρων, ενώ συμμετέχει ενεργά . Τέλος η GWF, συμμετέχει ενεργά στην παγκόσμια πρωτοβουλία Εταιρικής Βιωσιμότητας των Ηνωμένων Εθνών (UN Global Compact).